124
Irena Maria Laskowska
jest w biały habit dominikański i czarną kapę; na piersiach ma złocisto-promie-
niste słońce, swój główny atrybut30.
Kompozycyjnym odpowiednikiem grupy świętych dominikanów są trzy po-
stacie świętych niewiast, usytuowane analogicznie po lewej stronie Madonny.
Zamykają one krąg adoratorów Najświętszej Dziewicy i wszystkie zdają się być
zaangażowane żywo w rozgrywającą się tu scenę (il. 6).
Miejsce poczesne zajmuje wśród nich św. Katarzyna Sieneńska, domini-
kanka. Wielka mistyczka, a zarazem pełna energii działaczka społeczna i po-
lityczna, łącząca w sobie cechy ewangelicznych niewiast - Marii i Marty31.
Ona to miała skłonić Grzegorza XI do powrotu z Awinionu do Rzymu; wpły-
nęła na przeprowadzenie reformy Zakonu Dominikańskiego we Włoszech,
organizowała pomoc dla chorych w czasie zarazy32. Była niepospolitą osobo-
wością, toteż zaliczana jest do „najwybitniejszych postaci niewieścich w Koś-
ciele”33. Wraz ze św. Dominikiem i Tomaszem z Akwinu należy Katarzyna
do najbardziej czczonych świętych w Zakonie Dominikańskim. Jest patronką
Rzymu i obok św. Franciszka z Asyżu główną patronką Włoch34.
Katarzyna stanowi w obrazie paralelę do postaci Dominika. Klęczy naprze-
ciw niego w pozie adoracyjnej, o podobnym jak on ustawieniu ciała, jedynie
nieco bardziej zwrócona do widza (il. 6). Postać jej, silnie oświetlona, pełna
jest niezrównanego wdzięku i elegancji, przy jednoczesnym autentyzmie du-
chowego zaangażowania w rozgrywającą się akcję. Głowa ustawiona trois-
-quarts, lekko uniesiona do góry, ze wzrokiem skierowanym ku Madonnie
(il. 28). Modlitewnie złożone wąskie dłonie pełne są wyrazu; w delikatnych
palcach trzyma gałązkę lilii, jeden ze swych atrybutów - białe kwiaty z zie-
lonymi listkami malowane są impastami35. Karnacja jej twarzy i rąk bardzo
jasna, usta bladoróżowe, oczy ciemne. Twarz okolona jest zakonnym soggolo,
które całkowicie zasłania szyję. Prześlicznie malowane, oddaje z całą maestrią
delikatną cienkość białej materii, układającej się w liczne, drobne załamania
fałd. Modelunek na przemian cienko kładzionymi warstwami jasnoszarawej
farby i impastowo bieli wywołuje wrażenie przezroczystości tkaniny. Na gło-
wie Świętej biały welon z nieco grubszego materiału - łamany ugrami, na
który narzucona czarna kapa. Głowę wieńczy korona cierniowa, stały atrybut
30 Bibliotheca Sanctorum, XII, s. 564.
31 M ä 1 e, dz. cyt., s. 476.
32 Bibliotheca Sanctorum, III, Roma 1963, s. 1003-1008.
33 R a d oń s k i, dz. cyt., s. 257-258.
34 Missel Dominicain, s. 1527; Bibliotheca Sanctorum, III, s. 1033.
35 Bibliotheca Sanctorum, III, s. 1036.
Irena Maria Laskowska
jest w biały habit dominikański i czarną kapę; na piersiach ma złocisto-promie-
niste słońce, swój główny atrybut30.
Kompozycyjnym odpowiednikiem grupy świętych dominikanów są trzy po-
stacie świętych niewiast, usytuowane analogicznie po lewej stronie Madonny.
Zamykają one krąg adoratorów Najświętszej Dziewicy i wszystkie zdają się być
zaangażowane żywo w rozgrywającą się tu scenę (il. 6).
Miejsce poczesne zajmuje wśród nich św. Katarzyna Sieneńska, domini-
kanka. Wielka mistyczka, a zarazem pełna energii działaczka społeczna i po-
lityczna, łącząca w sobie cechy ewangelicznych niewiast - Marii i Marty31.
Ona to miała skłonić Grzegorza XI do powrotu z Awinionu do Rzymu; wpły-
nęła na przeprowadzenie reformy Zakonu Dominikańskiego we Włoszech,
organizowała pomoc dla chorych w czasie zarazy32. Była niepospolitą osobo-
wością, toteż zaliczana jest do „najwybitniejszych postaci niewieścich w Koś-
ciele”33. Wraz ze św. Dominikiem i Tomaszem z Akwinu należy Katarzyna
do najbardziej czczonych świętych w Zakonie Dominikańskim. Jest patronką
Rzymu i obok św. Franciszka z Asyżu główną patronką Włoch34.
Katarzyna stanowi w obrazie paralelę do postaci Dominika. Klęczy naprze-
ciw niego w pozie adoracyjnej, o podobnym jak on ustawieniu ciała, jedynie
nieco bardziej zwrócona do widza (il. 6). Postać jej, silnie oświetlona, pełna
jest niezrównanego wdzięku i elegancji, przy jednoczesnym autentyzmie du-
chowego zaangażowania w rozgrywającą się akcję. Głowa ustawiona trois-
-quarts, lekko uniesiona do góry, ze wzrokiem skierowanym ku Madonnie
(il. 28). Modlitewnie złożone wąskie dłonie pełne są wyrazu; w delikatnych
palcach trzyma gałązkę lilii, jeden ze swych atrybutów - białe kwiaty z zie-
lonymi listkami malowane są impastami35. Karnacja jej twarzy i rąk bardzo
jasna, usta bladoróżowe, oczy ciemne. Twarz okolona jest zakonnym soggolo,
które całkowicie zasłania szyję. Prześlicznie malowane, oddaje z całą maestrią
delikatną cienkość białej materii, układającej się w liczne, drobne załamania
fałd. Modelunek na przemian cienko kładzionymi warstwami jasnoszarawej
farby i impastowo bieli wywołuje wrażenie przezroczystości tkaniny. Na gło-
wie Świętej biały welon z nieco grubszego materiału - łamany ugrami, na
który narzucona czarna kapa. Głowę wieńczy korona cierniowa, stały atrybut
30 Bibliotheca Sanctorum, XII, s. 564.
31 M ä 1 e, dz. cyt., s. 476.
32 Bibliotheca Sanctorum, III, Roma 1963, s. 1003-1008.
33 R a d oń s k i, dz. cyt., s. 257-258.
34 Missel Dominicain, s. 1527; Bibliotheca Sanctorum, III, s. 1033.
35 Bibliotheca Sanctorum, III, s. 1036.