DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.66253#0083
Cykl obrazów ,, Dzieje Kazimierza Odnowiciela ” z klasztoru w Tyńcu 75
lem Władysławem IV w roku 1638. Obrazy w narożach wyobrażają personifikację
czterech pór roku. W Pokoju Pierwszym dla Senatorów znajduje się plafon prezen-
tujący Przyjęcie posłów szwedzkich przez króła Władysława IV w Kwidzyniu w
1635 roku. Obrazy w narożach przedstawiają: Układ polsko-rosyjski na Wzgórzu
Skowronkowym pod Smoleńskiem w 1634 roku, Rokowania polsko-szwedzkie w
Starym Targu w 1629 roku, Rozmowy polsko-szwedzkie w Sztumskiej Wsi w 1635
roku i nieokreślone miasto polskie oblegane przez Szwedów (Toruń?). Dragi Pokój
dla Senatorów zdobiony jest plafonem poświęconym Pożarowi Ławry Troickiej
pod Moskwą w 1612 roku66.
Podobną dekorację miał Pałac Biskupi w Krakowie. Stanisław Tomkowicz - po-
wołujący się na Ambrożego Grabowskiego - podaje, że pałac z fundacji bpa Pio-
tra Gembickiego dekorowany był „kosztownymi malowidłami” w latach 1643-
164767. W inwentarzach z lat 1645 i 1668 znajduje się wiadomość o zdobiącym Pier-
wszy Pokój Pański „malowanym stropie z Historią synodu zwołanego przez bpa
Piotra Gembickiego w kościele Mariackim w Krakowie w 1643 r. ”68 Wzmianka ta
sugeruje, że na wzór dekoracji kieleckiej pałac krakowski posiadał jeden lub wię-
cej plafonów. Ponadto na podstawie zachowanej ryciny wykonanej według rysun-
ku Tomasza Dolabelli poświęconej temu wydarzeniu69, hipotetycznie sądzić może-
my o kompozycji tego plafonu i sugerować wykonanie go w pracowni tego twórcy.
Śladem królewskich poczynań artystycznych cykle i zespoły malarstwa histo-
rycznego o równie bogatym programie i podobnej formie artystycznej zaadapto-
wane zostały w orbicie mecenatu magnackiego. W dotychczasowym stanie badań
nad tego rodzaju malarstwem prezentującym dzieje rodów bądź sukcesy dyploma-
tyczne i militarne ich przedstawicieli rzadko znany jest twórca, całościowy pro-
gram tematyczny bądź jego rekonstrukcja; częściej zachowały się lakoniczne
wzmianki, niekiedy przetrwały pojedyncze obrazy z dawnej dekoracji kilkunastu
rezydencji magnackich. Wiemy, że dzieła malarstwa historycznego były w pała-
cach Hcrburtów w Dobromilu70, Mniszchów w Laszkach Murowanych71, Wielo-
66 Tomkiewicz, Dolabella, s. 62-67; tenże, Pędzlem rozmaitym, s. 64-70; tenże, Dolabella
Tomasz, w: Słownik artystów, s. 74; Kuczyński, Oborski, Pałac Biskupów Krakowskich, s. 33-42.
67 S. Tomkowicz, Pałac Biskupi w Krakowie, „Biblioteka Krakowska” 1933, nr 78, s. 9-10.
68 M. Rożek, Urządzenie Pałacu Biskupiego w Krakowie, „Rocznik Krakowski” 45(1974), s. 31.
69 Tomkiewicz, Dolabełla Tomasz, w: Słownik artystów, s. 75.
70 M. Sokołowski, O malowidłach zdobiących niegdyś ściany zamku clobromiłskiego, „Sprawo-
zdanie Komisji Historii Sztuki” 1891, t. 4, s. XCV1-XCV111; Pamiętnik Sandomierski 1850, s. 207-
210; Przedruk w: „Kronika Świata” 8(1859), s. 22. Ogólnikowo wzmiankuje: Gębarowicz, Począt-
ki malarstwa, s. 36.
71 M. Sokołowski, Obrazy odnośnie do Dymitra Samozwańca i Maryny Mniszchównej dawniej
w Wiśniowcu obecnie w Moskwie, „Sprawozdanie Komisji Historii Sztuki” 1903, t. 7, s. 116-120; F. Ko-
pera, Dzieje malarstwa w Polsce, t. II, Kraków 1926, s. 196-201; W. Tomkiewicz, Dzieje zbiorów
Zamku Wiśniowieckich, „Rocznik Wołyński” 3(1933), s. 413-433; tenże, Czy Szymon Boguszowicz?,
w: Sztuka i historia. Księga pamiątkowa ku czci profesora Michała Walickiego, Warszawa 1966,
s. 106-113; Gębarowicz, Początki malarstwa, s. 39-156; Chrościcki, Sztuka i polityka, s. 119-122.
lem Władysławem IV w roku 1638. Obrazy w narożach wyobrażają personifikację
czterech pór roku. W Pokoju Pierwszym dla Senatorów znajduje się plafon prezen-
tujący Przyjęcie posłów szwedzkich przez króła Władysława IV w Kwidzyniu w
1635 roku. Obrazy w narożach przedstawiają: Układ polsko-rosyjski na Wzgórzu
Skowronkowym pod Smoleńskiem w 1634 roku, Rokowania polsko-szwedzkie w
Starym Targu w 1629 roku, Rozmowy polsko-szwedzkie w Sztumskiej Wsi w 1635
roku i nieokreślone miasto polskie oblegane przez Szwedów (Toruń?). Dragi Pokój
dla Senatorów zdobiony jest plafonem poświęconym Pożarowi Ławry Troickiej
pod Moskwą w 1612 roku66.
Podobną dekorację miał Pałac Biskupi w Krakowie. Stanisław Tomkowicz - po-
wołujący się na Ambrożego Grabowskiego - podaje, że pałac z fundacji bpa Pio-
tra Gembickiego dekorowany był „kosztownymi malowidłami” w latach 1643-
164767. W inwentarzach z lat 1645 i 1668 znajduje się wiadomość o zdobiącym Pier-
wszy Pokój Pański „malowanym stropie z Historią synodu zwołanego przez bpa
Piotra Gembickiego w kościele Mariackim w Krakowie w 1643 r. ”68 Wzmianka ta
sugeruje, że na wzór dekoracji kieleckiej pałac krakowski posiadał jeden lub wię-
cej plafonów. Ponadto na podstawie zachowanej ryciny wykonanej według rysun-
ku Tomasza Dolabelli poświęconej temu wydarzeniu69, hipotetycznie sądzić może-
my o kompozycji tego plafonu i sugerować wykonanie go w pracowni tego twórcy.
Śladem królewskich poczynań artystycznych cykle i zespoły malarstwa histo-
rycznego o równie bogatym programie i podobnej formie artystycznej zaadapto-
wane zostały w orbicie mecenatu magnackiego. W dotychczasowym stanie badań
nad tego rodzaju malarstwem prezentującym dzieje rodów bądź sukcesy dyploma-
tyczne i militarne ich przedstawicieli rzadko znany jest twórca, całościowy pro-
gram tematyczny bądź jego rekonstrukcja; częściej zachowały się lakoniczne
wzmianki, niekiedy przetrwały pojedyncze obrazy z dawnej dekoracji kilkunastu
rezydencji magnackich. Wiemy, że dzieła malarstwa historycznego były w pała-
cach Hcrburtów w Dobromilu70, Mniszchów w Laszkach Murowanych71, Wielo-
66 Tomkiewicz, Dolabella, s. 62-67; tenże, Pędzlem rozmaitym, s. 64-70; tenże, Dolabella
Tomasz, w: Słownik artystów, s. 74; Kuczyński, Oborski, Pałac Biskupów Krakowskich, s. 33-42.
67 S. Tomkowicz, Pałac Biskupi w Krakowie, „Biblioteka Krakowska” 1933, nr 78, s. 9-10.
68 M. Rożek, Urządzenie Pałacu Biskupiego w Krakowie, „Rocznik Krakowski” 45(1974), s. 31.
69 Tomkiewicz, Dolabełla Tomasz, w: Słownik artystów, s. 75.
70 M. Sokołowski, O malowidłach zdobiących niegdyś ściany zamku clobromiłskiego, „Sprawo-
zdanie Komisji Historii Sztuki” 1891, t. 4, s. XCV1-XCV111; Pamiętnik Sandomierski 1850, s. 207-
210; Przedruk w: „Kronika Świata” 8(1859), s. 22. Ogólnikowo wzmiankuje: Gębarowicz, Począt-
ki malarstwa, s. 36.
71 M. Sokołowski, Obrazy odnośnie do Dymitra Samozwańca i Maryny Mniszchównej dawniej
w Wiśniowcu obecnie w Moskwie, „Sprawozdanie Komisji Historii Sztuki” 1903, t. 7, s. 116-120; F. Ko-
pera, Dzieje malarstwa w Polsce, t. II, Kraków 1926, s. 196-201; W. Tomkiewicz, Dzieje zbiorów
Zamku Wiśniowieckich, „Rocznik Wołyński” 3(1933), s. 413-433; tenże, Czy Szymon Boguszowicz?,
w: Sztuka i historia. Księga pamiątkowa ku czci profesora Michała Walickiego, Warszawa 1966,
s. 106-113; Gębarowicz, Początki malarstwa, s. 39-156; Chrościcki, Sztuka i polityka, s. 119-122.