DOI Artikel:
Piwocka, Magdalena: Namiot z kolekcji Lanckorońskich w Zamku Królewskim na Wawelu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19894#0068
10. Namiot z kolekcji Lanckorońskich - rekonstmkcja konsewatoi-ska aikady (fot. S. Michta)
centralnego medalionu jest czytelny tylko przez
negatywowy ślad na płaszczyźnie tła.
Tworzywem namiotu, zarówno tła, jak i aplikacji
jest płótno bawełniane. Kolorystyka ogranicza się
do spłowiałej czerwieni (tło) i czterech barw de-
koracji - żółtej, zielonej, niebieskiej i brązowej
(kiedyś czarnej). Pokrycie z szarozielonego płótna
jest w przeważającej części pierwotne.
Zasadnicze wymiary namiotu kwalifikują go do
grupy niewielkich (średnich) egzemplarzy (wyso-
kość płotu 200 cm, szerokość dołem 850 cm, górą
590 cm; szerokość dachu - długość kalenicy - 320
cm, wysokość połaci z falbaną 190 cm; baldachim
przedsionka mierzy u podstawy 310 cm, górą
197 cm; jego wysokość wynosi 187 cm; szerokość
arkad płotu nie jest jednakowa, waha się górą od
110 do 125 cm, dołem - od 185 do 195 cm; piąta,
uzupełniona arkada ma wys. 160 cm, szer. 141 cm).
Baldachim ma wymiary: 260 x 245 x 460 cm. Namiot
centralny, wg tradycji zdobyty pod Wiedniem przez Frydeiyka
von Grobena (1645-1712), pułkownika w służbie Jana III
Sobieskiego, znajdował się dawniej w zbiorach zamku berliń-
skiego^). Za zdjęcie i dane dziękuję p. S. J. Brand, konserwatorce
tkanin w Deutsches Historisches Museum.
27 Pani Karen Finch składam serdeczne podziękowania za
udostępnienie archiwum i dokumentacji fotograficznej z prze-
biegu konserwacji oraz cenne listowne informacje.
Ozdoba płotów powtarza schemat wielokrotnie sto-
sowany, od którego zdaje się odbiegać dekoracja
baldachimu, wyglądającego jak obcy, odrębny ele-
ment. Jego aplikacje w proporcjach i kroju zgadzają
się z resztą ornamentyki namiotu, a osobliwy
kształt i „plafonowa" kompozycja są nieodłączną
cechą tego typu ruchomych aneksów. Zachowany
u nas fragment należał zapewne do garnituru
luźnych przedsionków, którymi powiększano prze-
strzeń namiotu. Porównywalny, choć większy i bo-
gatszy baldachim istnieje przy obiekcie w Deut-
sches Historisches Museum w Berlinie26 (fig. 6).
W latach 1971-1975 namiot przeszedł w Lon-
dynie poważną konserwację, wykonaną na zlece-
nie Prof. Lanckorońskiej przez Karen Finch, za-
łożycielkę Textile Conservation Centrę w Hamp-
ton Court Palące27. Zabytek trafił do jej rąk
w bardzo złym stanie, z licznymi ubytkami ap-
likacji (fig. 7-9). Płot był pocięty na kilka części,
brakowało całej arkady. Oprócz zniszczeń (wo-
jennych?) nosił także ślady starej naprawy. Kon-
serwatorka scaliła przypadkowo rozparcelowane
fragmenty i odtworzyła - w zbliżonym materiale
- brakującą partię piątej arkady (fig. 10), co
pozwoliło na zamknięcie połowy obwodu namiotu.
W rekonstrukcji, jedynie strukturalnej, świadomie
zrezygnowała z powtarzania szczegółów dekoracji
w medalionach, nadłuczu i kolumnie, odcinając
66
centralnego medalionu jest czytelny tylko przez
negatywowy ślad na płaszczyźnie tła.
Tworzywem namiotu, zarówno tła, jak i aplikacji
jest płótno bawełniane. Kolorystyka ogranicza się
do spłowiałej czerwieni (tło) i czterech barw de-
koracji - żółtej, zielonej, niebieskiej i brązowej
(kiedyś czarnej). Pokrycie z szarozielonego płótna
jest w przeważającej części pierwotne.
Zasadnicze wymiary namiotu kwalifikują go do
grupy niewielkich (średnich) egzemplarzy (wyso-
kość płotu 200 cm, szerokość dołem 850 cm, górą
590 cm; szerokość dachu - długość kalenicy - 320
cm, wysokość połaci z falbaną 190 cm; baldachim
przedsionka mierzy u podstawy 310 cm, górą
197 cm; jego wysokość wynosi 187 cm; szerokość
arkad płotu nie jest jednakowa, waha się górą od
110 do 125 cm, dołem - od 185 do 195 cm; piąta,
uzupełniona arkada ma wys. 160 cm, szer. 141 cm).
Baldachim ma wymiary: 260 x 245 x 460 cm. Namiot
centralny, wg tradycji zdobyty pod Wiedniem przez Frydeiyka
von Grobena (1645-1712), pułkownika w służbie Jana III
Sobieskiego, znajdował się dawniej w zbiorach zamku berliń-
skiego^). Za zdjęcie i dane dziękuję p. S. J. Brand, konserwatorce
tkanin w Deutsches Historisches Museum.
27 Pani Karen Finch składam serdeczne podziękowania za
udostępnienie archiwum i dokumentacji fotograficznej z prze-
biegu konserwacji oraz cenne listowne informacje.
Ozdoba płotów powtarza schemat wielokrotnie sto-
sowany, od którego zdaje się odbiegać dekoracja
baldachimu, wyglądającego jak obcy, odrębny ele-
ment. Jego aplikacje w proporcjach i kroju zgadzają
się z resztą ornamentyki namiotu, a osobliwy
kształt i „plafonowa" kompozycja są nieodłączną
cechą tego typu ruchomych aneksów. Zachowany
u nas fragment należał zapewne do garnituru
luźnych przedsionków, którymi powiększano prze-
strzeń namiotu. Porównywalny, choć większy i bo-
gatszy baldachim istnieje przy obiekcie w Deut-
sches Historisches Museum w Berlinie26 (fig. 6).
W latach 1971-1975 namiot przeszedł w Lon-
dynie poważną konserwację, wykonaną na zlece-
nie Prof. Lanckorońskiej przez Karen Finch, za-
łożycielkę Textile Conservation Centrę w Hamp-
ton Court Palące27. Zabytek trafił do jej rąk
w bardzo złym stanie, z licznymi ubytkami ap-
likacji (fig. 7-9). Płot był pocięty na kilka części,
brakowało całej arkady. Oprócz zniszczeń (wo-
jennych?) nosił także ślady starej naprawy. Kon-
serwatorka scaliła przypadkowo rozparcelowane
fragmenty i odtworzyła - w zbliżonym materiale
- brakującą partię piątej arkady (fig. 10), co
pozwoliło na zamknięcie połowy obwodu namiotu.
W rekonstrukcji, jedynie strukturalnej, świadomie
zrezygnowała z powtarzania szczegółów dekoracji
w medalionach, nadłuczu i kolumnie, odcinając
66