DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2443#0009
^rooernium Cbristdfern
stnsratns est: vt nuscp sslts ccdat.multis autcTloas superet. Vei£ vt paucss tata rc ftfiaa:ego Atacrobii sniam vchem€
tersquta verisTimaestJapprobo.Na tatus phns:&platonis:in sj siTmaeloquctiasummesapleconiuncla est*optimu»
imitator P.Vtr.eloquecia naeurc oim reij- optrnic parcri sstiilc esse docet.Na hic terrathie frugib* arbonbusqi Iseta v<
dcus:ubicfj pratis ssonbuscf; ola ridere. Alia regionc tontjbus irrigari. Aha oino arescere.Esse &!oca q i capos porrigS
tur.Esse $£ alia q in motes rupesq; cosurgatieosdcq* alibi horrendis syluis vestiri:alibi riudo saxo inhorrescere. SicP.
Vir.stilu siiir^d ocs vttc mores integu* traducit:vt nuncbreuismuc copiosus stcmunc sicc5:nucsioriduseseondat.Est
ptereaubileui fluat aguue.Est8Ccum veluti pcofragosaxorrcgrapidusq? pcipiret-Accfe hcc Tdicedo.Q.uodautcad
bencbcatecp viua3uptinet:o,sna^ V/dcatoTaeibusyitahiianaredemstituatpceptaab Wpoetaveluuexadorandis
phlx sacrariis promi faale ac pcipi posse.Na vt Cyri vita Xenophon ita a prsmis lncunabulis ,pduciri vt eius regis ex
cmplo optfmus priceps informari possit.Ssc Maronis poema ome humanevitegenus exprimit: vt nullus hoTm ordo
nulla a:tas:nussus sexussic:nul1a denrcp c6ditio:c_ ab eo siiaofficTanointegre addiscat-Qjia obsecroille acrimonia q
verboi^fuImic:incEcu:iguauiiluxuna:in^^
vcxatcj? -'qbus cotra laudibusrqbus pmiis:inulcT:a anl magnimdlnc:cxt,p patria:,p parctibus:,j_t cognatis:amseisc_j c5
saerata piculoijisusccptione:relig'one t'n deujpiecatc in maiorestcharitatein oes .psequit.Nacuhocinprimissibipro
p^suiltet^P.Vir.vtgcnerihumano cpplurimu pdessereo potisTimucosilio:i Vno xnea:absolum oIno:atc_j ex oT E1*
rucvhtrn viru finxittatq? expssit: vcocs illu nobts tancjj vnicu excplar ad vsta degenda ^ponercm^.Acnesrio an me
iius multoapudhLmc:qtapudp_hoshuiuscemoioTaastc^
slla 'cwhat.Hicpstatium vtoij* pclarissl ma gesta recclcdo:nos(quia oes exeplofacilemouemur)ad illosimitados vo*
hcmcterinssamar.Q.uaproptcr q illicaurib9pcipimus hfc tancp nitidissimo T speculo(nesrio q pacto)nobi8intueri:5£
dum gcrunt adcssevidemur.Q.uaobre tanto nos hec cjj illa magis mouebuntqito oculoijj qjauriu sensus acriores e?
cognoscimy.Naquisvncprcp.melioribusleg!bustcperauic<lnqvncpduceautaudistis:autleg!st
litaris disriplma:c_jta in vno xncadescribitVAc dices no oes in repu.prldpesesse:aut exercitibus prcponipossum^rlon
gecp plures prfuati:qj cum ptate viuimus.Quod c_dc(vt vcij* cstjita ingenue fatebor.Sed n5ne cx_priuatis hoTbus c|
picto sertim:q cu su(s:q cum ciuibus:q cum pegnnis agendnsit:rr5qucter'admonet.S_fd video du singulis lnsiftere
cupo.-longiusmulcocpproocmiiangusticpatiunt,pgredi:acreijtcopiairavrgeri:vtdunihilmdicTturehquere nitor:
ninilsac-spdignicateexpliCcmA^ei^vrp^aucisinfinitaexpediaitalocncocludaivtvniuersamhui^
laudc esse virtutisratcp oTa ad illa rcferri sine dubitarioe afrirme.Q,ue vcro ad summu bonum quod in diuinjs rebus
c^teplandis cognoscediscp cosistere scimus _jtinec:quaoTno diuine.ixi.xneilibris m_rifico figtneco intexuerit satis pro
nri mgenii viribus m eo libro expssmusiin q parens tuus Laurendus haec inuestigas inducit- Add»ad hgc cp muita:
qucnatmaipsapenitusinobscurocodiditatcpabftrusitullesnguliss_peversiculis;5i brcuisTim(s:quod poecai^est:
vcrb s pstringircp dodle ventoijivim ac nacura explicat:cp signace^tum tepestatcs:tu multos5i sydeiji ortus obituscji
exprimit.-q? elegater errores lunx:solisc_! labores refert.Q_ua vcre vnde pluuig:vndeserenitates:vnde cccli autdemc
Uaauc inclcmctiasit:oudit.De aloitaucenostroijs vi naruraq;:dec_t re^;principiis:noneicascrutat:vtoes oim phoijt
s:ctas acfomilias nosseiltum manifcstn sit^Addeadhgccognitione historiaijic' Adde qp dilsgentissimus anticjtarisot
116 modo nraiji reij_:sed cx^grecaij: SC oTm nationn inurstigaror extiteric.Pr_tereo iusciuile.Omittoius potiftcii prisco
rum.Prctermitto :d quod augtiij: est:cl quid: oTa si ab eo iciunedi aride:si inculce scripta essenc:essent tn _?pcr eoiji va
num multiplice ac maximu vsum oT studio cognosceda nunc autc la irjcredibiliverboiji copiaatq? elegaria insignica.
tam admirabili sniaijfgrauitacc illustraca.tot salibus respersa.tanta stili varietate grauiter ac iocunde composita: cum
sinrquis n5 vdnocstcs integras (si opusfuerit)ad diurnas huius poete lecTtioes addat:cu sumrria: vnlitatisumasitad/'
iuncta voluptas.jHoc ego et si oTbus diligeter faciundum censeamesdo tn an tibioptime dC mihicharissime Petrepre
ccteris pstadum sit:acapprime deceat:ve^ etia neceiTarisi existat.Neminc esn latet:cjjta de te expctflatione ob pnmoa
ad huiuscemodi studia mgrcssus:5i ingeniti tuum ad oiafaallimeassequenda singulari parenti tuo. quantaagnatis
atqj amias. quanta deni«_i ciuibus oibus excitaueris*Q_ui si tantu poeta rede tenueris:ita .p coperto teresponsuiji ha
beo: vt vel huius solius cognitio G ad reliq qug pclara in te sunt:integra accedat:int prgdaros viros oTno enumeradus
sis:Est iam duiPetre mcdices princeps in repu. vra domus tua:que no fortung solum munere:sed mr*ro magis virtute
ipsa:ita primu sibi locum T ciuicatc vendicauit:vtexcetcrisoTbus nullaciuibus fueritnisilongointeriecl;ointerualloss
bi secunda.Incredibilis suit in Cosmo ,pauo tuo:sapientia:6c: veluti in eo qu"c variis fluxibu» variiscp ressuxibus fortu
na diutiusexercucrat;tam sagaxin 01 teperandaij'reijigenercprudetiaapparuit:tapromptu 6Ccum res ita ssagitaxet:
qsiexteporancu:ne3* tn ob id m/nus grauecosiliu.vt qcucp ille diceret:ea no ab humano orepfecTiaiscda diumo ora
culo decantata vidcrenLEratcm in eoviro id pcipuc quod Vlyssi veluti inrebus humanis oTm maximu Home.trs/
buit.Na mores hoTm trniltoiji vidit 8C vrbes. Hoc igic auc"tore QC magnas res m rcpu.gestasrclC grauissimaa validis
simishostibusiflatabella^ppulsatavidimus.Soladeniqihuius virisapla:insubru validumimpiumiq-venetorumi
potctiaiapenevorauerat:emediis(vtitaloquar)faucib9ereptu:cxtFranascoSphortia::quidiutiusnri^
pcntauerat porrectu e:quod gde vnicum eo rpe Italieremcdiu fuerattnc vniueria I venecoij: ditionc deuenirct.Omit
to plurima alia 8C maxima:qbus ille no solum p vniuersam cthuria ac tota Italia celeber illustnscjs 5Charftenus fuit:
&infutuijiCtit.TeddeindeingeseiusnomcgalIias:hisbanias:ocmo^germ britaniaioceani Isulas reple
uit.Successitilli Pecrus filius:cuius cu nome refers:cj 3Cantecp aduersa valitudTeIpedlrerplurimis ac maxTs derebus
legatiSibus funcliusrppfo ssoretino decusgloriacp ltnoitale pcpic. AcdeTdc cu illig valitudmeinsenatu venireno li/
cererdomi cii sedcs:accu suis auibus singiiFderebus disccptas:rc ns am publica ita admlstrauit: vt summa I eo prudc
tia:summ_mnoccti£Coiundaocsco_^oTcerct.MulteelucebacTeovirtutes.Se no cstnriinstituri:vt familix tuse
hoc tpe laudcs .psequar.Nouissime aut successit desuncfto priLaurctius parens tuus nodum plene ado!esccs:sed que
naturaacerrimoin£cnio:studiu veroa teneris vnguicuhsairiduii multss ia litcens ornauerat^Veiji vixre attigeratpa
blica:curortunaillijextraquilUssimoportuIturbulcrissimatepcstatc
dit.Naneq?Iscaindisinsolctiorfoc^us:oTamaxIaacgrauiss1matcnerailla xtate sesefCTreposseindrcauit.Indiuersia
autcqug velfbrrissimoijt viroijjalos scpedefatigar:ac"postremocotundut-.minorealm nuncjj gessit.Nahorredispe*
riculis inuitsto robore obuiaeundo:amota 01 penitus temeritatis suspicioe:grauissimas difRcukaces superauit. Exorta
estsubitarck:anemincexpctstata volatcranoijt dcfctftio.-eratqj apud ocsfereoues penitusinsitamctibusc_pinio:illo9
&situvrbis 6^ muro^^pugnaculoij^c^ robore expugnanmisi diuturna obsidioneno posse*Accersitur igstsenatustro
gantur singuli snlam.Cluo quide tpe censebanc peneoes illoij* obstinatissimcguicaatatiacinsolctigcedendu:iIlosc_r
modo 1 fide redu-c vellec:cjbuscuqj c6ditioib9 recipiedostpodusqj artnis cogcdos csse.At Lauretius c| holm exea re
insoleiinacognosceret:quic_t illoijiinctes olno alienas a ftoretino noleintelli^cretnamem dCapricipib^nonuUis 8Crc
buspubllcis auxilia_> legadocs implorarat;c%soci«tatepollicsti suerattQ.ui deniq? aiadusstsr,tillos Onpunitate:mo
A iii
stnsratns est: vt nuscp sslts ccdat.multis autcTloas superet. Vei£ vt paucss tata rc ftfiaa:ego Atacrobii sniam vchem€
tersquta verisTimaestJapprobo.Na tatus phns:&platonis:in sj siTmaeloquctiasummesapleconiuncla est*optimu»
imitator P.Vtr.eloquecia naeurc oim reij- optrnic parcri sstiilc esse docet.Na hic terrathie frugib* arbonbusqi Iseta v<
dcus:ubicfj pratis ssonbuscf; ola ridere. Alia regionc tontjbus irrigari. Aha oino arescere.Esse &!oca q i capos porrigS
tur.Esse $£ alia q in motes rupesq; cosurgatieosdcq* alibi horrendis syluis vestiri:alibi riudo saxo inhorrescere. SicP.
Vir.stilu siiir^d ocs vttc mores integu* traducit:vt nuncbreuismuc copiosus stcmunc sicc5:nucsioriduseseondat.Est
ptereaubileui fluat aguue.Est8Ccum veluti pcofragosaxorrcgrapidusq? pcipiret-Accfe hcc Tdicedo.Q.uodautcad
bencbcatecp viua3uptinet:o,sna^ V/dcatoTaeibusyitahiianaredemstituatpceptaab Wpoetaveluuexadorandis
phlx sacrariis promi faale ac pcipi posse.Na vt Cyri vita Xenophon ita a prsmis lncunabulis ,pduciri vt eius regis ex
cmplo optfmus priceps informari possit.Ssc Maronis poema ome humanevitegenus exprimit: vt nullus hoTm ordo
nulla a:tas:nussus sexussic:nul1a denrcp c6ditio:c_ ab eo siiaofficTanointegre addiscat-Qjia obsecroille acrimonia q
verboi^fuImic:incEcu:iguauiiluxuna:in^^
vcxatcj? -'qbus cotra laudibusrqbus pmiis:inulcT:a anl magnimdlnc:cxt,p patria:,p parctibus:,j_t cognatis:amseisc_j c5
saerata piculoijisusccptione:relig'one t'n deujpiecatc in maiorestcharitatein oes .psequit.Nacuhocinprimissibipro
p^suiltet^P.Vir.vtgcnerihumano cpplurimu pdessereo potisTimucosilio:i Vno xnea:absolum oIno:atc_j ex oT E1*
rucvhtrn viru finxittatq? expssit: vcocs illu nobts tancjj vnicu excplar ad vsta degenda ^ponercm^.Acnesrio an me
iius multoapudhLmc:qtapudp_hoshuiuscemoioTaastc^
slla 'cwhat.Hicpstatium vtoij* pclarissl ma gesta recclcdo:nos(quia oes exeplofacilemouemur)ad illosimitados vo*
hcmcterinssamar.Q.uaproptcr q illicaurib9pcipimus hfc tancp nitidissimo T speculo(nesrio q pacto)nobi8intueri:5£
dum gcrunt adcssevidemur.Q.uaobre tanto nos hec cjj illa magis mouebuntqito oculoijj qjauriu sensus acriores e?
cognoscimy.Naquisvncprcp.melioribusleg!bustcperauic<lnqvncpduceautaudistis:autleg!st
litaris disriplma:c_jta in vno xncadescribitVAc dices no oes in repu.prldpesesse:aut exercitibus prcponipossum^rlon
gecp plures prfuati:qj cum ptate viuimus.Quod c_dc(vt vcij* cstjita ingenue fatebor.Sed n5ne cx_priuatis hoTbus c|
picto sertim:q cu su(s:q cum ciuibus:q cum pegnnis agendnsit:rr5qucter'admonet.S_fd video du singulis lnsiftere
cupo.-longiusmulcocpproocmiiangusticpatiunt,pgredi:acreijtcopiairavrgeri:vtdunihilmdicTturehquere nitor:
ninilsac-spdignicateexpliCcmA^ei^vrp^aucisinfinitaexpediaitalocncocludaivtvniuersamhui^
laudc esse virtutisratcp oTa ad illa rcferri sine dubitarioe afrirme.Q,ue vcro ad summu bonum quod in diuinjs rebus
c^teplandis cognoscediscp cosistere scimus _jtinec:quaoTno diuine.ixi.xneilibris m_rifico figtneco intexuerit satis pro
nri mgenii viribus m eo libro expssmusiin q parens tuus Laurendus haec inuestigas inducit- Add»ad hgc cp muita:
qucnatmaipsapenitusinobscurocodiditatcpabftrusitullesnguliss_peversiculis;5i brcuisTim(s:quod poecai^est:
vcrb s pstringircp dodle ventoijivim ac nacura explicat:cp signace^tum tepestatcs:tu multos5i sydeiji ortus obituscji
exprimit.-q? elegater errores lunx:solisc_! labores refert.Q_ua vcre vnde pluuig:vndeserenitates:vnde cccli autdemc
Uaauc inclcmctiasit:oudit.De aloitaucenostroijs vi naruraq;:dec_t re^;principiis:noneicascrutat:vtoes oim phoijt
s:ctas acfomilias nosseiltum manifcstn sit^Addeadhgccognitione historiaijic' Adde qp dilsgentissimus anticjtarisot
116 modo nraiji reij_:sed cx^grecaij: SC oTm nationn inurstigaror extiteric.Pr_tereo iusciuile.Omittoius potiftcii prisco
rum.Prctermitto :d quod augtiij: est:cl quid: oTa si ab eo iciunedi aride:si inculce scripta essenc:essent tn _?pcr eoiji va
num multiplice ac maximu vsum oT studio cognosceda nunc autc la irjcredibiliverboiji copiaatq? elegaria insignica.
tam admirabili sniaijfgrauitacc illustraca.tot salibus respersa.tanta stili varietate grauiter ac iocunde composita: cum
sinrquis n5 vdnocstcs integras (si opusfuerit)ad diurnas huius poete lecTtioes addat:cu sumrria: vnlitatisumasitad/'
iuncta voluptas.jHoc ego et si oTbus diligeter faciundum censeamesdo tn an tibioptime dC mihicharissime Petrepre
ccteris pstadum sit:acapprime deceat:ve^ etia neceiTarisi existat.Neminc esn latet:cjjta de te expctflatione ob pnmoa
ad huiuscemodi studia mgrcssus:5i ingeniti tuum ad oiafaallimeassequenda singulari parenti tuo. quantaagnatis
atqj amias. quanta deni«_i ciuibus oibus excitaueris*Q_ui si tantu poeta rede tenueris:ita .p coperto teresponsuiji ha
beo: vt vel huius solius cognitio G ad reliq qug pclara in te sunt:integra accedat:int prgdaros viros oTno enumeradus
sis:Est iam duiPetre mcdices princeps in repu. vra domus tua:que no fortung solum munere:sed mr*ro magis virtute
ipsa:ita primu sibi locum T ciuicatc vendicauit:vtexcetcrisoTbus nullaciuibus fueritnisilongointeriecl;ointerualloss
bi secunda.Incredibilis suit in Cosmo ,pauo tuo:sapientia:6c: veluti in eo qu"c variis fluxibu» variiscp ressuxibus fortu
na diutiusexercucrat;tam sagaxin 01 teperandaij'reijigenercprudetiaapparuit:tapromptu 6Ccum res ita ssagitaxet:
qsiexteporancu:ne3* tn ob id m/nus grauecosiliu.vt qcucp ille diceret:ea no ab humano orepfecTiaiscda diumo ora
culo decantata vidcrenLEratcm in eoviro id pcipuc quod Vlyssi veluti inrebus humanis oTm maximu Home.trs/
buit.Na mores hoTm trniltoiji vidit 8C vrbes. Hoc igic auc"tore QC magnas res m rcpu.gestasrclC grauissimaa validis
simishostibusiflatabella^ppulsatavidimus.Soladeniqihuius virisapla:insubru validumimpiumiq-venetorumi
potctiaiapenevorauerat:emediis(vtitaloquar)faucib9ereptu:cxtFranascoSphortia::quidiutiusnri^
pcntauerat porrectu e:quod gde vnicum eo rpe Italieremcdiu fuerattnc vniueria I venecoij: ditionc deuenirct.Omit
to plurima alia 8C maxima:qbus ille no solum p vniuersam cthuria ac tota Italia celeber illustnscjs 5Charftenus fuit:
&infutuijiCtit.TeddeindeingeseiusnomcgalIias:hisbanias:ocmo^germ britaniaioceani Isulas reple
uit.Successitilli Pecrus filius:cuius cu nome refers:cj 3Cantecp aduersa valitudTeIpedlrerplurimis ac maxTs derebus
legatiSibus funcliusrppfo ssoretino decusgloriacp ltnoitale pcpic. AcdeTdc cu illig valitudmeinsenatu venireno li/
cererdomi cii sedcs:accu suis auibus singiiFderebus disccptas:rc ns am publica ita admlstrauit: vt summa I eo prudc
tia:summ_mnoccti£Coiundaocsco_^oTcerct.MulteelucebacTeovirtutes.Se no cstnriinstituri:vt familix tuse
hoc tpe laudcs .psequar.Nouissime aut successit desuncfto priLaurctius parens tuus nodum plene ado!esccs:sed que
naturaacerrimoin£cnio:studiu veroa teneris vnguicuhsairiduii multss ia litcens ornauerat^Veiji vixre attigeratpa
blica:curortunaillijextraquilUssimoportuIturbulcrissimatepcstatc
dit.Naneq?Iscaindisinsolctiorfoc^us:oTamaxIaacgrauiss1matcnerailla xtate sesefCTreposseindrcauit.Indiuersia
autcqug velfbrrissimoijt viroijjalos scpedefatigar:ac"postremocotundut-.minorealm nuncjj gessit.Nahorredispe*
riculis inuitsto robore obuiaeundo:amota 01 penitus temeritatis suspicioe:grauissimas difRcukaces superauit. Exorta
estsubitarck:anemincexpctstata volatcranoijt dcfctftio.-eratqj apud ocsfereoues penitusinsitamctibusc_pinio:illo9
&situvrbis 6^ muro^^pugnaculoij^c^ robore expugnanmisi diuturna obsidioneno posse*Accersitur igstsenatustro
gantur singuli snlam.Cluo quide tpe censebanc peneoes illoij* obstinatissimcguicaatatiacinsolctigcedendu:iIlosc_r
modo 1 fide redu-c vellec:cjbuscuqj c6ditioib9 recipiedostpodusqj artnis cogcdos csse.At Lauretius c| holm exea re
insoleiinacognosceret:quic_t illoijiinctes olno alienas a ftoretino noleintelli^cretnamem dCapricipib^nonuUis 8Crc
buspubllcis auxilia_> legadocs implorarat;c%soci«tatepollicsti suerattQ.ui deniq? aiadusstsr,tillos Onpunitate:mo
A iii