Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Vignola
Regel Van De Vyf Ordens Der Architecture: Oversien, ende uyt het groot in 't kleen gebracht, en vermeerdert met twee Schalen, de eene verdeelt in 12, en de andere in 18. parten of deelen, waar door alle de vyf Orders bequaamlÿk kunnen getekent werden. Seer dienstig voor alle Leerlingen en Liefhebbers van de Architectuur. — Amsterdam, 1726

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.28972#0019
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
XXVI.
y\ItPedeHael vanCompoHtabehout de proportie van de Corinthia, alleen verscheelt
-*-^hetindeicdenvanHCitnariumenbaDment, gelijk men kan Hen. Ende nadien he:
cieract van CompoHta heeft de selve proportien van Corinthia, soo heb ik 't onnodig
geagt besondere cotomnen oft bogen daer van te maeken , my gedragende acn de Corin-
tische, alleen heb ik gcHelt de verscheydettheyt van de baHs van 't capiteeJ; ende andere
haer ^ieraten, geiijkmen te Hjner plaetse mag Hen.
XXVIi.
*T\ Esegtont en proHj! oft omtrek van 't capitee] CompoHta gaet opevenalstiiken voet als
-*-*^wygeseyt hebben in het Corintisch. Alleen islêr ditonderscheyt: dat daer het Corin-
tisch Heeltjetis heeft, daer heeft dit Compoiito zijn voluten oft rollen, even gelijk die van
het lonisch. De oude Romeynen ontleenende een deel van H lonisch , ende een deel van
HCorintisch, hebbendersoeenCompoHtovangemaekt , omineenecnig deel lbo veel,
schoonheytsals mogelijk was by malkander te brengen.
XXVHI.
*T\EIe CompoHta, te weten het Capiteel, d^Architrave, deFrieDen deboven-lijsl,
-^ismedegetrockenuytverscheydeplaetien onder de Antiquiteyten van Roomen, en
in proportie gebragt, gelijk geseyt is van de Corinthia, het welke door dien het met ge-
tallen is afgcteekent, hem (elven genoegopcnbaert.
XXIX.
*\i*Envint onder de Roomsche antiquiteyten schier ontelbare verscheydenheden van
-AVl-Capiteelen, die geen eygen namen en hebben, maerallegelijk wel mogen genoemt
worden met dit algemeynwoort CompoHta. Syvolgenook devoornaemHe maten vatt
d'andcr CompoHta, welke alleen van hetlonischenCorintischafkomen. Weliswaer,
datmenindesommige Het beeslen in plaets van Heeltjens, in atidere Horens van over-
vloct, en inanderewederorneenigealndere dingen, nadathetdeMeeHers in hacr voor-
nemen te pasgekotnen is. Geiijkmen afnemenmaguythetgetiedat hier afgebeelt is. Het
welke vier Arenden hebbende, in plaets van Heeltjens,- en ui plaets van frtttagie vier Ju-
pitersacnilgten, met denblixem daer onderaen, sbkanmenligtelijk merken dat bet ge-
Haenhebbe in een Tempel vanjupitcr. Allbomag men ook leggen, dat dit ander,dat
vier Griffoenen heeft, in plaets van Heeltjens, en vier Arenden in't midden mcr een hout
in haer klauwen , ook den cenen oft anderen van hare Afgoden toegewijtzy gewed!,Zijn
proportie, uytgcseyt ae beesten , is die van deCorintilche Capiteelen gelijk.
XXX.
T\Ese base wordt van Vitruvius (in het q. cap. van Hjn derde boeck) genoemt Atti-
-*-^curna, alsecrsigevondenetideinHwerkgesleltbydievan Athetien. By.onse tijden
is het de manier dat menie (onder ondcrscheyt inH werek Helt onder de Corinthio, Cotn-
poHta, lonicaendeDorica, hoewelsymeerover een komt ntetdeCompoHta, alsmet
eertigeandereOrdcn. Alach ook in het lonischgeleden worden, wanneer men Hch met
de eygen bale des selven niet en helpt. Onder andere ordens (oude ikse voor geheel
ongevoeglijk houden, ende daer van veel redenen konnen voortbrengen, maar en
wil ioo grooteti vryheyt niet gebruyken in 't spreketr over een sake 'die gepaileert is; 't is
genoeg na de voorgacnde ordre haer afdeeling aen te wijlen, de welke spruyt uyt haer Mo*<
dulo gedeelt in agtienen, even als dat van het lonisch ende Corintisch,
XXXI.
T^E colomnen worden verdunt op verscheyde manieren, waer van ick 'er twee hier Helle J
-*-^dievoorde besle zyn aangenomen. De eerlle en beH bekende is, dat bepacltzynde de hoog-
te ende dickte van de Colomne, als oock, hoe veel men begeert dat sy boven het derdepartsal
verdunt worden , soomaeckt men een halve cirkel ter plaetse daer de verdunninge begint, ende
dedeel'endeshalvencirkels,, komende buyten de twee pcrpendiculare liniendiebovenvan'tdun=-
He der colomne pajalel met de middelde linie op de vootlz. cirkel dalen, deeltmen in so veel ge-
 
Annotationen