DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.24710#0009
Można wskazać różne powody uzasadniające potrzebę wydania w języku pol-
skim książki na temat dawnej broni wschodniej, lecz trzy z nich wydają się tak
ważne, że nawet każdy z osobna byłby już dostatecznym motywem. Polska,
położona pomiędzy Wschodem a Zachodem zawsze czerpała inspiracje z obu
wielkich, przeciwstawnych kultur światowych, część zaś polskiego dorobku
w dziedzinie militariów opiera się właśnie na wzorcach wschodnich. Po drugie,
w polskich zbiorach muzealnych przechowywane są liczne okazy broni oriental-
nej, a więc spotykać się z nią możemy na co dzień i naszym obowiązkiem jest ją
prawidłowo rozeznać. Po trzecie wreszcie, aby w ogólności poznać określoną
dawną kulturę, trzeba koniecznie zbadać jej broń: w przeszłości broń nie była
jedynie narzędziem walki i ochrony, ale pełniła też rozliczne inne funkcje, m. in.
sakralne, insygnialne, ceremonialne, sportowe i myśliwskie, a także czysto pa-
miątkowe. Jednym słowem, stanowiła czynnik kulturowy o szerokim zasięgu,
obejmujący różne aspekty życia indywidualnego, społecznego i państwowego.
Zarówno u nas, jak i za granicą, zainteresowanie historyczną bronią jest dość
szerokie, tak w starszym, jak i młodszym pokoleniu, lecz znawstwo tego przed-
miotu jest nader ograniczone. W gruncie rzeczy istnieje zaledwie garstka specja-
listów, którzy z niemałym trudem, potrafili zgłębić tajniki wyrobu i zdobienia
broni w czasach historycznych, zorientować się w jej rozlicznych typach, ro-
zumiejąc jej funkcję i rolę, posługując się odpowiednią terminologią. Znawcy ci
zazwyczaj publikują swe prace w specjalistycznych, trudno dostępnych czaso-
pismach, o ograniczonym zasięgu. Niewielu z nich jednak podejmuje prace
syntetyczne lub popularnonaukowe, przy czym paradoksem jest to, że znawca-
mi różnych narodowych odmian broni wschodniej nie są przedstawiciele rodzi-
mej nauki lecz obcy. Trudno na przykład znaleźć współczesną książkę turecką
na temat dawnej broni w Turcji lub książkę irańską — o broni perskiej. Ale nie
zawsze tak było. W różnych okresach, zwłaszcza pomiędzy XVI a XVIII wie-
kiem, pisano na Bliskim i Dalekim Wschodzie traktaty o gatunkach broni i jej
wytwarzaniu. Choć dalekie od dzisiejszych norm światowej metodologii nauko-
wej, stanowią one naturalne i znakomite źródła wiedzy w tej dziedzinie.
Badania nad starą bronią skupiają się przede wszystkim tam, gdzie się ona
zachowała, w zbrojowniach i muzeach, a jej właściwe rozpoznanie i opisanie
5
skim książki na temat dawnej broni wschodniej, lecz trzy z nich wydają się tak
ważne, że nawet każdy z osobna byłby już dostatecznym motywem. Polska,
położona pomiędzy Wschodem a Zachodem zawsze czerpała inspiracje z obu
wielkich, przeciwstawnych kultur światowych, część zaś polskiego dorobku
w dziedzinie militariów opiera się właśnie na wzorcach wschodnich. Po drugie,
w polskich zbiorach muzealnych przechowywane są liczne okazy broni oriental-
nej, a więc spotykać się z nią możemy na co dzień i naszym obowiązkiem jest ją
prawidłowo rozeznać. Po trzecie wreszcie, aby w ogólności poznać określoną
dawną kulturę, trzeba koniecznie zbadać jej broń: w przeszłości broń nie była
jedynie narzędziem walki i ochrony, ale pełniła też rozliczne inne funkcje, m. in.
sakralne, insygnialne, ceremonialne, sportowe i myśliwskie, a także czysto pa-
miątkowe. Jednym słowem, stanowiła czynnik kulturowy o szerokim zasięgu,
obejmujący różne aspekty życia indywidualnego, społecznego i państwowego.
Zarówno u nas, jak i za granicą, zainteresowanie historyczną bronią jest dość
szerokie, tak w starszym, jak i młodszym pokoleniu, lecz znawstwo tego przed-
miotu jest nader ograniczone. W gruncie rzeczy istnieje zaledwie garstka specja-
listów, którzy z niemałym trudem, potrafili zgłębić tajniki wyrobu i zdobienia
broni w czasach historycznych, zorientować się w jej rozlicznych typach, ro-
zumiejąc jej funkcję i rolę, posługując się odpowiednią terminologią. Znawcy ci
zazwyczaj publikują swe prace w specjalistycznych, trudno dostępnych czaso-
pismach, o ograniczonym zasięgu. Niewielu z nich jednak podejmuje prace
syntetyczne lub popularnonaukowe, przy czym paradoksem jest to, że znawca-
mi różnych narodowych odmian broni wschodniej nie są przedstawiciele rodzi-
mej nauki lecz obcy. Trudno na przykład znaleźć współczesną książkę turecką
na temat dawnej broni w Turcji lub książkę irańską — o broni perskiej. Ale nie
zawsze tak było. W różnych okresach, zwłaszcza pomiędzy XVI a XVIII wie-
kiem, pisano na Bliskim i Dalekim Wschodzie traktaty o gatunkach broni i jej
wytwarzaniu. Choć dalekie od dzisiejszych norm światowej metodologii nauko-
wej, stanowią one naturalne i znakomite źródła wiedzy w tej dziedzinie.
Badania nad starą bronią skupiają się przede wszystkim tam, gdzie się ona
zachowała, w zbrojowniach i muzeach, a jej właściwe rozpoznanie i opisanie
5