DOI article:
Dragumēs, Stephanos N.: Epigraphika phrontismata
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14280#0014
6 Επιγραφικά φροντίσματα' υπό Σ. Δραγούμη.
Λ Ε 1915
αύλητήν— ή εστω σαλπιγκτήν 1—οΰτω και τον
κήρνκα χάσμα έχώριζεν από των άλλων αρχόν-
των ώς προσωπικών θεράποντα του άρχοντος καϊ
τρόπον τινά « ύποτακτικόν » . Ανάγκη οέ καί έτε-
ρον τι, συναγόμενον έκ της έν πάσαις ταΤς μή κο-
λοβαϊς έπιγραφαΐς σιωπής να δεχθώμεν, ότι κατά
τους ρωμαϊκούς τούτους χρόνους, καΟ' ους ούτως
εμφανίζεται ό άπό γένους και ίερατείας κήρυξ, ήτο
ήοη καταλελυμένος Ό ύπ' Αριστοτέλους μνημο-
νευόμενος νόμος περί Κήρυκος των έννέα αρχόν-
των" διότι άλλως ήθέλομεν έ'χει τον κήρυκα τοΟ-
τον παρακολουΟοΟντα τούς άρχοντας.
Ότε εξετάζοντες την ένταΰθα έν όδώ Λυσικρά-
τους έκχωσθεϊσαν στήλην τοΰτο μεν διεγινώσκο-
μεν, ό'τι αύται τε και αί άλλαι προ αύτής γνωσταί
ομοιαι καταλογικαί ονομάτων άναγραφαί εϊχον
λόγον αναφοράς εις τέλεσιν δημοσίου τινός έργου,
εν ω έργω ό ενίοτε άντι τοϋ δημοσίου ύπηρέ-
χου εμφανιζόμενος λειτουργός έπλήρου ούχι μεγά-
λην ίερατικην η άλλην δημοσίαν λειτουργίαν, άλ-
X1 άπλώς ύπηρετικήν (αύτ. σ. 182-4), τοΰτο δ'ευ-
λόγως άπείχομεν διατυπώσεως εικασίας περί του
σπουδαίου έργου εϊς ο έκαλουντο οί επί τούτω έν
ιδία στήλη αναγραφόμενοι έννέα άρχοντες, ουδό-
λως προσεδοκώμεν, δτι ήδη καΟ' όδόν ύπήρχεν έκ
Δελφών εις Αθήνας κατερχομένη ή λύσις της απο-
ρίας 2' μάλιστα δε καί τοιαύτη λύσις, ήτις εις το
σιωπηλον έρώτημα έκόμιζεν εις άπάντησιν αύτό
το κείμενον της εις τον κατάλογον τών άρχόντων
προσηκούσης έπικεφαλίδος: α1 Εννέα άρχοντες οί
την Πυθαίδα άγαγόντες» 3. Τούτο δ' έρχόμεθα νά
δείξωμεν σήμερον άναγνωρίζοντες ό'τι εϊς την ήμε-
τέραν έπιγραφήν, έν ή την χρονολογίαν παρέχει
το έν τώ καταλόγω προέχον όνομα επωνύμου:
« Κόϊντος Κο'ίντου 'Ραμνούσιος », προσήκει έπικε-
Φαλίς τοιαύτη: «Έννέα άρχοντες οί την Πυθαίδα
1 Ή ήμετέρα επιγραφή (57/6 "Χ) Ιχει αανλητήν», ωσαύτως δε
καί η παρά ΟοΙΪΠ ύπ' άρ. 21 (97 πΧ). ΊΙ ύπ'άρ. 22 σύγχρονος εχει
«σα^.πικτ»/)»»' άλλα παρατηρητέον ό'τι ό ταύτην την Πυθαίδα άγαγών
Σαραπίων Σαραπίωνος ήτο στρατηγός έπί τά οπλα.
2 ΒΟΗ αυτόθι σ. 184, 185. "Ιδε χαί σελ. 1 9, 13-15, 31 34 χαί
158 του ταυτοχρόνως έν Παρισίοις υπό 6. Οοΐίΐΐ εκδοθέντος συγ-
γράμματος Ε,β Οαΐίθ (ΙΆροΙΙοη Ρ.νΐΐΐΐβη & ΑΙΙΐβΠβδ, έν ω περιε-
λήφθησαν πάντα τά κατά μέρος έν ΒΟΗ δημοσιευθέντα.
3 Οϋτως ή έπί Διονυσίου άρχοντος στήλη (άρ. 5). Ή δ' έπϊ Άρ-
γείου άρχοντος (άρ. 22): 'Εννέα αρχονιες υΐ άγαγόντε; την Πυ-
ΰαΐδα.
άγοντες ». Αύτη δε αύτη καί εις τάς άλλας όμοιας
άναγραφάς ονομάτων, έν αίς καί ό τελευταΐον ύπό
τοΟ κ. Καστριώτου εκδοθείς κατάλογος άρχόντων.
Κατ άναφοράν δε εις τοΟτον τον κατάλογον ση-
μειωτέα τά έπόμενα, ίσως εις διαφωτισμόν τινα
χρήσιμα έν τοις περί άρχοντος .... Ήρώδου Μα-
ραθωνίου- ότι έν τώ ύπ'άρ. ΟΙΑ 1013 καταλόγω
άπαντα Θήρων Ήρώδου θεσμοθέτης έν δ' άρ.
ΒΟΗ 57-60 «Ενκλής Ήρώδου Μαραθώνιος»
Ιερεύς Απόλλωνος ή (άρ. 60) Πυθίου και Πα-
τρώου ' πάλιν δ' έν άρ. 62 όνομα «ιερέως τοϋ έν
Αθήναις ' Απόλλωνος Πυθίου Ιππάρχου τοϋ Ή-
ρώδου Μαραθωνίου » καί έν άρ. 63 τό αύτό όνομα
άνευ πατρωνυμικού, « έν Αθήναις ιερέως τοϋ Πυ-
θίου τοϋ άρχιερέως Τι. Κ)>.. Ιππάρχου Μαραθω-
νίου ».
"Οτι κατά τούς ταπεινούς τούτους χ_ρόνους τά
της έςαποστολής θεωρών εις Δελφούς έν πολλοίς
διαφέρουσι τών έν τοις χρόνοις της ελληνικής έλευ-
θερίας τελουμένων είναι πρόδηλον. Καί μόνη ή ρι-
ζική μεταβολή τών της πολιτείας, άνευ της εις τά
τοιαύτα εργα παρακολούθου συν τώ χρόνω νεω-
τεριστικής ροπής ήθελεν είναι αρκετή όπως περί
τούτου πεισθώμεν. Ότι δε στερούμεθα ό'ρων αντι-
παραβολής παλαιοτέρων έπιγραφικών κειμένων περί
τών έν Αθήναις άγομένων Πυθιάδων, καί τοΰτο
εστω εις δείγμα τής διαφοράς. Άλλ' έξ όσων έν
τοις περί Παραπρεσβείας ό Δημοσθένης λέγει περί
τών Αθηναίων, ότι ούτω δεινά καί σχέτλια ήγοΟντο
τούς ταλαίπωρους πάσχειν Φωκέας, «ώστε, μήτε
τούς έκ βουλής θεωρούς μήτε τούς θεσμοθέτας εις
τά Πύθια πέμψαι, άλλ' άποστήναι τής πατρίου
θυσίας)), κατάδηλον γίνεται', ότι κατ' εκείνους τούς
χρόνους έκ τών έννέα άρχόντων μόνοι οί εξ θεσμο-
θέται έπέμποντο εϊς Δελφούς έπιμελούμενοι τής
πατοίου Ουσίας. Τούτο δε κυοουσι σαφακ τά ύπ'
Αριστοτέλους έν Αθηναίων Πολιτεία (κεφ. νς;',
νζ' καί νη') μαρτυρούμενα, καθ' ά έν ώ εις τούς
τρεις πρώτους άρχοντας ήσαν άνατεθειμένα διακε-
κριμένους καθήκοντα μετοχής εις την θεωρίαν καί
διορισμού χορηγών εις Δήλον, έπιμελείας τής πομ-
πής τώ'Ασκληπιω, τής τών μεγάλων Διονυσίων,
τών Θαργηλίων (εις τον έπώνυμον), τών Μυστη-
ρίων, τών επί Αηναίω Διονυσίων κλπ (εις τον βα-
σιλέα), τών θυσιών τή άγροτέρα Αρτέμιδι καί τώ
Λ Ε 1915
αύλητήν— ή εστω σαλπιγκτήν 1—οΰτω και τον
κήρνκα χάσμα έχώριζεν από των άλλων αρχόν-
των ώς προσωπικών θεράποντα του άρχοντος καϊ
τρόπον τινά « ύποτακτικόν » . Ανάγκη οέ καί έτε-
ρον τι, συναγόμενον έκ της έν πάσαις ταΤς μή κο-
λοβαϊς έπιγραφαΐς σιωπής να δεχθώμεν, ότι κατά
τους ρωμαϊκούς τούτους χρόνους, καΟ' ους ούτως
εμφανίζεται ό άπό γένους και ίερατείας κήρυξ, ήτο
ήοη καταλελυμένος Ό ύπ' Αριστοτέλους μνημο-
νευόμενος νόμος περί Κήρυκος των έννέα αρχόν-
των" διότι άλλως ήθέλομεν έ'χει τον κήρυκα τοΟ-
τον παρακολουΟοΟντα τούς άρχοντας.
Ότε εξετάζοντες την ένταΰθα έν όδώ Λυσικρά-
τους έκχωσθεϊσαν στήλην τοΰτο μεν διεγινώσκο-
μεν, ό'τι αύται τε και αί άλλαι προ αύτής γνωσταί
ομοιαι καταλογικαί ονομάτων άναγραφαί εϊχον
λόγον αναφοράς εις τέλεσιν δημοσίου τινός έργου,
εν ω έργω ό ενίοτε άντι τοϋ δημοσίου ύπηρέ-
χου εμφανιζόμενος λειτουργός έπλήρου ούχι μεγά-
λην ίερατικην η άλλην δημοσίαν λειτουργίαν, άλ-
X1 άπλώς ύπηρετικήν (αύτ. σ. 182-4), τοΰτο δ'ευ-
λόγως άπείχομεν διατυπώσεως εικασίας περί του
σπουδαίου έργου εϊς ο έκαλουντο οί επί τούτω έν
ιδία στήλη αναγραφόμενοι έννέα άρχοντες, ουδό-
λως προσεδοκώμεν, δτι ήδη καΟ' όδόν ύπήρχεν έκ
Δελφών εις Αθήνας κατερχομένη ή λύσις της απο-
ρίας 2' μάλιστα δε καί τοιαύτη λύσις, ήτις εις το
σιωπηλον έρώτημα έκόμιζεν εις άπάντησιν αύτό
το κείμενον της εις τον κατάλογον τών άρχόντων
προσηκούσης έπικεφαλίδος: α1 Εννέα άρχοντες οί
την Πυθαίδα άγαγόντες» 3. Τούτο δ' έρχόμεθα νά
δείξωμεν σήμερον άναγνωρίζοντες ό'τι εϊς την ήμε-
τέραν έπιγραφήν, έν ή την χρονολογίαν παρέχει
το έν τώ καταλόγω προέχον όνομα επωνύμου:
« Κόϊντος Κο'ίντου 'Ραμνούσιος », προσήκει έπικε-
Φαλίς τοιαύτη: «Έννέα άρχοντες οί την Πυθαίδα
1 Ή ήμετέρα επιγραφή (57/6 "Χ) Ιχει αανλητήν», ωσαύτως δε
καί η παρά ΟοΙΪΠ ύπ' άρ. 21 (97 πΧ). ΊΙ ύπ'άρ. 22 σύγχρονος εχει
«σα^.πικτ»/)»»' άλλα παρατηρητέον ό'τι ό ταύτην την Πυθαίδα άγαγών
Σαραπίων Σαραπίωνος ήτο στρατηγός έπί τά οπλα.
2 ΒΟΗ αυτόθι σ. 184, 185. "Ιδε χαί σελ. 1 9, 13-15, 31 34 χαί
158 του ταυτοχρόνως έν Παρισίοις υπό 6. Οοΐίΐΐ εκδοθέντος συγ-
γράμματος Ε,β Οαΐίθ (ΙΆροΙΙοη Ρ.νΐΐΐΐβη & ΑΙΙΐβΠβδ, έν ω περιε-
λήφθησαν πάντα τά κατά μέρος έν ΒΟΗ δημοσιευθέντα.
3 Οϋτως ή έπί Διονυσίου άρχοντος στήλη (άρ. 5). Ή δ' έπϊ Άρ-
γείου άρχοντος (άρ. 22): 'Εννέα αρχονιες υΐ άγαγόντε; την Πυ-
ΰαΐδα.
άγοντες ». Αύτη δε αύτη καί εις τάς άλλας όμοιας
άναγραφάς ονομάτων, έν αίς καί ό τελευταΐον ύπό
τοΟ κ. Καστριώτου εκδοθείς κατάλογος άρχόντων.
Κατ άναφοράν δε εις τοΟτον τον κατάλογον ση-
μειωτέα τά έπόμενα, ίσως εις διαφωτισμόν τινα
χρήσιμα έν τοις περί άρχοντος .... Ήρώδου Μα-
ραθωνίου- ότι έν τώ ύπ'άρ. ΟΙΑ 1013 καταλόγω
άπαντα Θήρων Ήρώδου θεσμοθέτης έν δ' άρ.
ΒΟΗ 57-60 «Ενκλής Ήρώδου Μαραθώνιος»
Ιερεύς Απόλλωνος ή (άρ. 60) Πυθίου και Πα-
τρώου ' πάλιν δ' έν άρ. 62 όνομα «ιερέως τοϋ έν
Αθήναις ' Απόλλωνος Πυθίου Ιππάρχου τοϋ Ή-
ρώδου Μαραθωνίου » καί έν άρ. 63 τό αύτό όνομα
άνευ πατρωνυμικού, « έν Αθήναις ιερέως τοϋ Πυ-
θίου τοϋ άρχιερέως Τι. Κ)>.. Ιππάρχου Μαραθω-
νίου ».
"Οτι κατά τούς ταπεινούς τούτους χ_ρόνους τά
της έςαποστολής θεωρών εις Δελφούς έν πολλοίς
διαφέρουσι τών έν τοις χρόνοις της ελληνικής έλευ-
θερίας τελουμένων είναι πρόδηλον. Καί μόνη ή ρι-
ζική μεταβολή τών της πολιτείας, άνευ της εις τά
τοιαύτα εργα παρακολούθου συν τώ χρόνω νεω-
τεριστικής ροπής ήθελεν είναι αρκετή όπως περί
τούτου πεισθώμεν. Ότι δε στερούμεθα ό'ρων αντι-
παραβολής παλαιοτέρων έπιγραφικών κειμένων περί
τών έν Αθήναις άγομένων Πυθιάδων, καί τοΰτο
εστω εις δείγμα τής διαφοράς. Άλλ' έξ όσων έν
τοις περί Παραπρεσβείας ό Δημοσθένης λέγει περί
τών Αθηναίων, ότι ούτω δεινά καί σχέτλια ήγοΟντο
τούς ταλαίπωρους πάσχειν Φωκέας, «ώστε, μήτε
τούς έκ βουλής θεωρούς μήτε τούς θεσμοθέτας εις
τά Πύθια πέμψαι, άλλ' άποστήναι τής πατρίου
θυσίας)), κατάδηλον γίνεται', ότι κατ' εκείνους τούς
χρόνους έκ τών έννέα άρχόντων μόνοι οί εξ θεσμο-
θέται έπέμποντο εϊς Δελφούς έπιμελούμενοι τής
πατοίου Ουσίας. Τούτο δε κυοουσι σαφακ τά ύπ'
Αριστοτέλους έν Αθηναίων Πολιτεία (κεφ. νς;',
νζ' καί νη') μαρτυρούμενα, καθ' ά έν ώ εις τούς
τρεις πρώτους άρχοντας ήσαν άνατεθειμένα διακε-
κριμένους καθήκοντα μετοχής εις την θεωρίαν καί
διορισμού χορηγών εις Δήλον, έπιμελείας τής πομ-
πής τώ'Ασκληπιω, τής τών μεγάλων Διονυσίων,
τών Θαργηλίων (εις τον έπώνυμον), τών Μυστη-
ρίων, τών επί Αηναίω Διονυσίων κλπ (εις τον βα-
σιλέα), τών θυσιών τή άγροτέρα Αρτέμιδι καί τώ