DOI Artikel:
Sōtēriu, Geōrgios A.: O en Thēbais Byzantinos naos Grēgoriou tou Theologou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14363#0015
ΑΕ 1924
Ό έν Θήβαις ναός Γρηγορίον τον Θεολόγον
δ
7. Τα άνενρεθέντα κατά τάς αναοκαφάς ερείπια τον νανδρίον των Θηβών
(αποιρις, των ερειπίων τον δντικον τμήματος τον βνζαντινον νανδρίον).
θανώτατα δεύτερος όροφος ώς νάρθηξ ή καΐ ώς Ίδιαίτερον εύκτήριον χρησιμοποιούμενος
ώς παρατηροΰμεν όμοίαν διάταξιν και εις άλλα ηγεμονικά κτίσματα βυζαντινών χρόνων 1.
Ή τοιχοδομία τον βυζαντινού τούτου κτίσματος—διασωθεΐσα ένιαχοΰ εις ύψος
3 μέτρων—είναι ίσοδομική, συνισταμένη έξ ορθογωνίων μεγάλων τιτανόλιθων καΐ παρεν-
θέτων ένιαχοϋ πλίνθων (πρβλ. είκ. 1, 7 και 8)· τό ύλικον τοΰτο ελήφθη πιθανώς εκ τοΰ
τείχους της Καδμείας, καθ' όσον τό ναΰδριον έκτίσθη ολίγα βήματα άπό της νοτίας τοΰ
τείχους τούτου πλευράς, διακρίνονται δε επί τών λίθων σαφέστατα τά ϊχνη της πρώτης
αύτών χρήσεως.
Γεννάται ήδη τό πρόβλημα της στεγάσεως τον ναϋδρίου.
Κατά τον δυτικόν τετράγωνον χώρον—ένεκα της ανευρέσεως κατά τάς άνασκα-
φάς πλήθους τεμαχίων πλίνθων και έρυθρωπών κονιαμάτων—δεν είναι άπίθανον νά έστε-
γάζετο ό υποτιθέμενος δεύτερος όροφος διά τρούλλου ή ημισφαιρικής οροφής· ό κυρίως
ναός όμως έστεγάζετο διά καμάρας μάλλον ή διά ξυλίνης στέγης, ώς αί μακραί και στεναι
αύτοΰ διαστάσεις και τό ίκανόν πάχος τών τοίχων του (0,90 μ.) άφίνουσι νά ύποθέσωμεν
αλλά και κατά την έ'ρευναν αύτοΰ άνευρέθη ικανός αριθμός πλίνθων διαφόρου πάχους και
μεγέθους τών έν τή τοιχοδομία παρατηρουμένων, αΐτινες προφανώς προέρχονται εκ της
καμαρωτής στέγης της μονοκλίτου ταύτης θολωτής βυζαντινής Βασιλικής (περι τής στε-
γάσεως τοΰ ναϋδρίου γίνεται ?ι,όγος και κατωτέρω).
1 Πρβλ. τό έν Βουλγαρίςι λ. χ. ναΰδριον τής Βοί&ΠΕ έν
ΜοπιιιηεηΙβ άβ 1'Άτί βη Βυΐ^απβ, τόμ. 1, ί,'β§Η8β άβ
Βο]αιΐ3, ραΐ' Α. Οτάϊ>άι·, δοίία, 1924, μνημεΐον χρονο-
λογούμενον έξ έπιγραφής τω 1259 μ.Χ.
Ό έν Θήβαις ναός Γρηγορίον τον Θεολόγον
δ
7. Τα άνενρεθέντα κατά τάς αναοκαφάς ερείπια τον νανδρίον των Θηβών
(αποιρις, των ερειπίων τον δντικον τμήματος τον βνζαντινον νανδρίον).
θανώτατα δεύτερος όροφος ώς νάρθηξ ή καΐ ώς Ίδιαίτερον εύκτήριον χρησιμοποιούμενος
ώς παρατηροΰμεν όμοίαν διάταξιν και εις άλλα ηγεμονικά κτίσματα βυζαντινών χρόνων 1.
Ή τοιχοδομία τον βυζαντινού τούτου κτίσματος—διασωθεΐσα ένιαχοΰ εις ύψος
3 μέτρων—είναι ίσοδομική, συνισταμένη έξ ορθογωνίων μεγάλων τιτανόλιθων καΐ παρεν-
θέτων ένιαχοϋ πλίνθων (πρβλ. είκ. 1, 7 και 8)· τό ύλικον τοΰτο ελήφθη πιθανώς εκ τοΰ
τείχους της Καδμείας, καθ' όσον τό ναΰδριον έκτίσθη ολίγα βήματα άπό της νοτίας τοΰ
τείχους τούτου πλευράς, διακρίνονται δε επί τών λίθων σαφέστατα τά ϊχνη της πρώτης
αύτών χρήσεως.
Γεννάται ήδη τό πρόβλημα της στεγάσεως τον ναϋδρίου.
Κατά τον δυτικόν τετράγωνον χώρον—ένεκα της ανευρέσεως κατά τάς άνασκα-
φάς πλήθους τεμαχίων πλίνθων και έρυθρωπών κονιαμάτων—δεν είναι άπίθανον νά έστε-
γάζετο ό υποτιθέμενος δεύτερος όροφος διά τρούλλου ή ημισφαιρικής οροφής· ό κυρίως
ναός όμως έστεγάζετο διά καμάρας μάλλον ή διά ξυλίνης στέγης, ώς αί μακραί και στεναι
αύτοΰ διαστάσεις και τό ίκανόν πάχος τών τοίχων του (0,90 μ.) άφίνουσι νά ύποθέσωμεν
αλλά και κατά την έ'ρευναν αύτοΰ άνευρέθη ικανός αριθμός πλίνθων διαφόρου πάχους και
μεγέθους τών έν τή τοιχοδομία παρατηρουμένων, αΐτινες προφανώς προέρχονται εκ της
καμαρωτής στέγης της μονοκλίτου ταύτης θολωτής βυζαντινής Βασιλικής (περι τής στε-
γάσεως τοΰ ναϋδρίου γίνεται ?ι,όγος και κατωτέρω).
1 Πρβλ. τό έν Βουλγαρίςι λ. χ. ναΰδριον τής Βοί&ΠΕ έν
ΜοπιιιηεηΙβ άβ 1'Άτί βη Βυΐ^απβ, τόμ. 1, ί,'β§Η8β άβ
Βο]αιΐ3, ραΐ' Α. Οτάϊ>άι·, δοίία, 1924, μνημεΐον χρονο-
λογούμενον έξ έπιγραφής τω 1259 μ.Χ.