DOI Artikel:
Sōtēriu, Geōrgios A.: O en Thēbais Byzantinos naos Grēgoriou tou Theologou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14363#0024
14
Τ. Α. Σωτηρίου
ΑΕ 1924
παλαιοχριστιανικών κτισμάτων προερχόμενα 1. Επομένως και εις την μορφήν καΐ είς τον
διάκοσμον τοΰμικροϋ τούτου κιονόκρανου βλέπομεν την συνέχισιν παλαιοτέρων προτύπων·
Όσον άφορα τέλος τον ρυθμόν τοϋ ίωνίζοντος χριστιανικού κιονόκρανου, τούτου
έγένετο χρήσις κατ' εξοχήν, ως γνωστόν, είς κτίσματα τοϋ 6ου αιώνος 2, χαρακτηριστικόν
δε παλαιοχριστιανικόν κιονόκρανον τοϋ τύπου
τούτου σώζεται και έξωθεν τοϋ ναοϋ της Σκρι-
ποϋς (είκ. 20), όπερ παραθέτομεν ένταϋθα προς
σύγκρισιν, ώς έσχεδιάσθη τω 1919 υπό τοϋ·
εύγενώς παραχωρήσαντος είς ημάς τοΰτο προς
δημοσίευσιν άρχιτέκτονος κ. Ά. Ζάχου, ϊά
κιονόκρανα τοϋ χρονολογημένου ναοϋ τών Θη-
βών άποδεικνυουσιν ότι ή χρήσις ίωνιζόντων
κιονόκρανων έξηκολούθησε μέχρι τοϋ 9ου αιώ-
νος είς τάς έλληνικάς χώρας, έκτοτε δε σπανίζει
ή καΐ εντελώς εξαφανίζεται.
20. ΊωνίζονπαλαιοχριατΗΐηχόν ,ί0νόκοανον εν Σχρποΰ. ϊ') Τμήματα τοϋ μαρμάρινου τέμπλου. Τοϋ
μαρμάρινου τέμπλου τοϋ ναϋδρίου άνευρέθη-
σαν κατά τάς άνασκαφάς πάντα σχεδόν τά τμήματα. Ούτως άνευρέθη :
1. τμήμα τοϋ έπιοτνλίον του είς δύο τεμάχια, κοσμουμένου και κατά τάς δύο αύτοϋ
πλευράς δι' άναγλύφων (είκ 21 και 23). Ή κάτω επιφάνεια τών άνευρεθέντων τεμαχίων
(είκ. 21) παρουσιάζει δύο διά-
φορα σχέδια Τό αριστερά είκο-
νιζόμενον τεμάχιον προερχόμενον
προφανώς εκ τοϋ κεντρικοϋ μέ-
ρους τοϋ έπιστυλίου — ώς δεικνύει
έν τή εμπρόσθιοι όψει ό κάτωθεν
τόξου σταυρός —, φέρει σταυρόν
έν μέσω κλάδων κισσοΰ, από τής
βάσεως δέ τούτου έκφύονται έλικες
21. ' Ανενρεθέντα τμήματα τον έπιοτνλίον τον μαρμαρίνον τέμπλον μετα σταφυλων ΟμΟΐων προς τα
τον νανδρίον (κάτω οψις). επιθήματα τοϋ παραθύρου τής
ά-ψΐδος, προς τό επίθημα τής είκ..
17 και πρός σύγχρονον θωράκιον έν Μυστρα ±, όπου παρατηρείται μετά τοϋ κισσοΰ και
άνάμιξις τριφύλλων και στρογγύλων καρπών.
Τό έτερον τμήμα τής κάτω επιφανείας τοϋ έπιστυλίου (δεξιόν τμήμα τής είκ. 21)
κοσμείται διά μεγάλων έξ αστραγάλων κύκλων, συμπλεκομένοον διά μικροτέρων και πλη-
1 Ε,ίΐιΐΓΘΐιί, ϋβίρΐιβδ οΙΐΓΘΐϊβηηβ, έν ΒΟΗ, 1900, 9ης, καθόσον αΰτη διακόπτεται υπό τών βασταζόντων αύτά
σελ. 215, 219 κ. αλλ. κιονίσκων.
2 Τήν ποικιλίαν τών τύπων τοϋ χριστιανικού ίωνίζοντος 4 Βλ. εικόνα και παρά 8ΐΓζγ;το\ν3ΐα, ΙιΐΘ(1ϊΐ3, ε. ά.
κιονόκρανου τοϋ 6ου αί. βλέπε και έν Άρχ. Δελτίο), πίν. IV εϊκ. 4. Ό κισσός είναι συνηθέστατον θέμα είς
7 (1922) σελ. 139 κ. έ. κεντήματα ενδυμάτων κατά τον ΙΟον αιώνα Πρβλ. Κοη-
3 Ή διάταξις διαφόρων θεμάτιον είς τήν κάτω έπιφά· άαοον, Ι,ββ οοδΙιιιηβΒ ΟΓΪβηίαιιχ βί Ια οοιίι- β^ζαηΐίηβ,
νειαν τών έπιστυλίων τοϋ βυζαντινού τέμπλου είναι συνή- έν Βγζαιιΐϊοη. Ρ&ΓΪ8-Ιίϊβ§β τόμ. I (1924) α. 38 κ. έ.
Τ. Α. Σωτηρίου
ΑΕ 1924
παλαιοχριστιανικών κτισμάτων προερχόμενα 1. Επομένως και εις την μορφήν καΐ είς τον
διάκοσμον τοΰμικροϋ τούτου κιονόκρανου βλέπομεν την συνέχισιν παλαιοτέρων προτύπων·
Όσον άφορα τέλος τον ρυθμόν τοϋ ίωνίζοντος χριστιανικού κιονόκρανου, τούτου
έγένετο χρήσις κατ' εξοχήν, ως γνωστόν, είς κτίσματα τοϋ 6ου αιώνος 2, χαρακτηριστικόν
δε παλαιοχριστιανικόν κιονόκρανον τοϋ τύπου
τούτου σώζεται και έξωθεν τοϋ ναοϋ της Σκρι-
ποϋς (είκ. 20), όπερ παραθέτομεν ένταϋθα προς
σύγκρισιν, ώς έσχεδιάσθη τω 1919 υπό τοϋ·
εύγενώς παραχωρήσαντος είς ημάς τοΰτο προς
δημοσίευσιν άρχιτέκτονος κ. Ά. Ζάχου, ϊά
κιονόκρανα τοϋ χρονολογημένου ναοϋ τών Θη-
βών άποδεικνυουσιν ότι ή χρήσις ίωνιζόντων
κιονόκρανων έξηκολούθησε μέχρι τοϋ 9ου αιώ-
νος είς τάς έλληνικάς χώρας, έκτοτε δε σπανίζει
ή καΐ εντελώς εξαφανίζεται.
20. ΊωνίζονπαλαιοχριατΗΐηχόν ,ί0νόκοανον εν Σχρποΰ. ϊ') Τμήματα τοϋ μαρμάρινου τέμπλου. Τοϋ
μαρμάρινου τέμπλου τοϋ ναϋδρίου άνευρέθη-
σαν κατά τάς άνασκαφάς πάντα σχεδόν τά τμήματα. Ούτως άνευρέθη :
1. τμήμα τοϋ έπιοτνλίον του είς δύο τεμάχια, κοσμουμένου και κατά τάς δύο αύτοϋ
πλευράς δι' άναγλύφων (είκ 21 και 23). Ή κάτω επιφάνεια τών άνευρεθέντων τεμαχίων
(είκ. 21) παρουσιάζει δύο διά-
φορα σχέδια Τό αριστερά είκο-
νιζόμενον τεμάχιον προερχόμενον
προφανώς εκ τοϋ κεντρικοϋ μέ-
ρους τοϋ έπιστυλίου — ώς δεικνύει
έν τή εμπρόσθιοι όψει ό κάτωθεν
τόξου σταυρός —, φέρει σταυρόν
έν μέσω κλάδων κισσοΰ, από τής
βάσεως δέ τούτου έκφύονται έλικες
21. ' Ανενρεθέντα τμήματα τον έπιοτνλίον τον μαρμαρίνον τέμπλον μετα σταφυλων ΟμΟΐων προς τα
τον νανδρίον (κάτω οψις). επιθήματα τοϋ παραθύρου τής
ά-ψΐδος, προς τό επίθημα τής είκ..
17 και πρός σύγχρονον θωράκιον έν Μυστρα ±, όπου παρατηρείται μετά τοϋ κισσοΰ και
άνάμιξις τριφύλλων και στρογγύλων καρπών.
Τό έτερον τμήμα τής κάτω επιφανείας τοϋ έπιστυλίου (δεξιόν τμήμα τής είκ. 21)
κοσμείται διά μεγάλων έξ αστραγάλων κύκλων, συμπλεκομένοον διά μικροτέρων και πλη-
1 Ε,ίΐιΐΓΘΐιί, ϋβίρΐιβδ οΙΐΓΘΐϊβηηβ, έν ΒΟΗ, 1900, 9ης, καθόσον αΰτη διακόπτεται υπό τών βασταζόντων αύτά
σελ. 215, 219 κ. αλλ. κιονίσκων.
2 Τήν ποικιλίαν τών τύπων τοϋ χριστιανικού ίωνίζοντος 4 Βλ. εικόνα και παρά 8ΐΓζγ;το\ν3ΐα, ΙιΐΘ(1ϊΐ3, ε. ά.
κιονόκρανου τοϋ 6ου αί. βλέπε και έν Άρχ. Δελτίο), πίν. IV εϊκ. 4. Ό κισσός είναι συνηθέστατον θέμα είς
7 (1922) σελ. 139 κ. έ. κεντήματα ενδυμάτων κατά τον ΙΟον αιώνα Πρβλ. Κοη-
3 Ή διάταξις διαφόρων θεμάτιον είς τήν κάτω έπιφά· άαοον, Ι,ββ οοδΙιιιηβΒ ΟΓΪβηίαιιχ βί Ια οοιίι- β^ζαηΐίηβ,
νειαν τών έπιστυλίων τοϋ βυζαντινού τέμπλου είναι συνή- έν Βγζαιιΐϊοη. Ρ&ΓΪ8-Ιίϊβ§β τόμ. I (1924) α. 38 κ. έ.