DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0786
783 - VlyssisAldrouandi
G E N E R A T I O:
LA PID ES in Animalibus, immdin omnibusfcrecorporis partibuspra-ter na-
turam generari possc^varijs obseruationibus,&iconibus,in progressu huius
Capicis ostendemus. Idcirco valdc admiramur Aristotelis kmentiam,qui jn
/«Mjij- Problematibus,asseruit,cxAnimanribus solum hominemcalculo !aborare,& huiius
csieiausiationem angustiarmeatuum assignat, dummatctia tcrrcstris in vasis vrin* de.
ltinatisdiii retinctur, & patilatim in calculum vertitur. Hacpostea ratione suitus Ale-
xanderiiiuliercsrarocalctilislaborareaffirmauitiproptereaquodaNaturaampIisva-
sorurn meatibns donaca; sint. Non possumus igitur aliter t utari Aristotelem, nili pro.
nunciemus ipsum de frequcntiori fortassisgencrationc lapidtim desscrtiisse ,qua; ma.
gismhomine,quaminalijsanimantibusiudicsobseruatur. Vtcumq; (it,Medicife-
rcomnescausam matcrialcm calculi stacuunt esscmaicrjamlentam,&vilcidam,qu£ F
Caitptfyil a calorc partium paulatim in lapidemdtnsatur. Hi antcm remotiorestantinn causas,
/www, relictisproximis, inuestigant: quandoquidem calor intcrnus non cst in causacocretio-
nismateria?Japidea-, sedporiiisipsa matetiar diiposirio ad id apta, non dissimilisabil-
Ja,quam in gcnerariouc lapidum terrestrium requiri asfiimauimus.
Itaq, ad mentcm Anselmi fioetij,aslcrenduni trit, quod materia,excjua calculusiu
animalibusproduciturjcsthumoriupcrsstiusabalimentoscparatus^quiconstatexaqua
simplici, & matcria terrestri,qua: materiatcrrestris,pro namra alimcnti ,varia est;
namq; vc! cst crassa,& difficuJter liquabilis, vel cst tcnuis, &facile liquabilis. Crassa,
instarluri, exterreitribusalimenriportionjbtisa Natura inminimas particulas resol-
uituriliquabilisestdiaphanainstarsaliscommi]nis,&inaquadissoluitur,qua;post.
Humor modum, juxradincrsaslaliimidiJFercntias,mulripkxetfc pcyhibctur.Talisigicurhu-
vtusahph morcxtcrra,aqua,&salecoiistans;dttmaNaturapcrmcaiusadiddestinatosnon cx-
jisqudts, pe]litur,&iiiviiccribusdiumoratur,obstruaionesproducit,cxquibusvarijmorbire-
iultant ;& quandofiumidumaqueum ab ipso, vcl quoad totum.vel quoad partem, rc G
cedir,tuncinJapidemcoiiuertitur;iiam'terraiIiamminimaspartcssoluitur ob salem
Ibi remanen tem, qui illi copulatur, propter insttam illius proprietateminisi magna hu-
morisaqueicopiadiluaiur.Quandoquidem, vrgignaturlapis, nonestnecessarium_tf,
vcomnishumorrecedai:surficircnim,vtmaiorilliusparscuane(car. Hic autem sal
vna cum terrcstn matcria nonin hominc, necjuein alioanimali gcncratur, sed abali-
nicntisdimanat:ecenimpriusa]imciitoinsidcc,cumsa) suiiatuia-qnasi baJsimum—j,
postmoduminharet humori,quiprouciijtabalimciito;deindesangiiiiii pcrmiscctur.
Quando autem fucrit supe: ssuus, ab cxci etrice facultatc valida separacus, per sudores,
&vrinam,qua?gustuscmpercstsalia:truditur,adinstarilliusfa;rulcniisanguiiiis, qui
jn vrinishypostamnconstituit,&eaknli>matcriampra:bec.
lcaq, ad gencrationemlapillorum, in A<.]imanribiis,concurrunt imbecillicss facul-
ratisconcotricis,&expuIcricis, necnon copia terrcstrismatcria-, & salis in humido (o-
Jutiiharccnimduobencficiohumidicopiilatafacilcglutiiiantiir.&gcncrantmiieriani
valdeilmikm fa-ci skcar~-vmorum , quamChyrnicisTartarumvocari notauimus.Hic "
postcalapis,iuxtaquantitatcmiiiii;ii!cti!:i]is,aui-ior,vc] mollior cuadit. Nain qud
plussalishabct,e6mag!smateria tcrrcstrisdurcscit. Non tamcn maxima quantitas
salisminoiemmateriam tcrrestrcm potest in lapidcm cogere: quandoqnidcm ,in hoc
$al inslav opere,proporiioqua:damccrra vtriulq;rcquiritur. Sal cnimgiutinis viccsin gcnera-
glutims, tionccakuli,pra-stat,qnandopropoitioiijia;quantitatihumoris ietreicopulatur,&
durcscic. Hinc colligcndum tst kntam,& viicidam materiam nonessc veram materia-
Iem causamIapiJlorum:dicendumquidtmcstconcurrerc,cum multum icriei conti-
ncantised non postuntprocrcare lapidcm ,ni(i kmor,&visu'diras ab acrimonia,&
tcnuitatc humoris salsi excdaiur, & ablumatur i& quamuis videamus iutum ,& argil-
Jam, matcrias alioquin viscidas.ope caloris fornacum, in lapidcm durcscerc.-nihilo-
minusasscreuduineiit idargilla;,&Jtitonon iinebtneficiosalis;accidcre,queni terra
c|ua;uisinscconrinet. Dcindeetiam licalorfnrnacis tanqtramcausa cfficicns atgiite
Japidekcntis constituatUr:attamen ha-'C ccmpaiario ad gcnerarioncmJapidum In Ani-
man»
G E N E R A T I O:
LA PID ES in Animalibus, immdin omnibusfcrecorporis partibuspra-ter na-
turam generari possc^varijs obseruationibus,&iconibus,in progressu huius
Capicis ostendemus. Idcirco valdc admiramur Aristotelis kmentiam,qui jn
/«Mjij- Problematibus,asseruit,cxAnimanribus solum hominemcalculo !aborare,& huiius
csieiausiationem angustiarmeatuum assignat, dummatctia tcrrcstris in vasis vrin* de.
ltinatisdiii retinctur, & patilatim in calculum vertitur. Hacpostea ratione suitus Ale-
xanderiiiuliercsrarocalctilislaborareaffirmauitiproptereaquodaNaturaampIisva-
sorurn meatibns donaca; sint. Non possumus igitur aliter t utari Aristotelem, nili pro.
nunciemus ipsum de frequcntiori fortassisgencrationc lapidtim desscrtiisse ,qua; ma.
gismhomine,quaminalijsanimantibusiudicsobseruatur. Vtcumq; (it,Medicife-
rcomnescausam matcrialcm calculi stacuunt esscmaicrjamlentam,&vilcidam,qu£ F
Caitptfyil a calorc partium paulatim in lapidemdtnsatur. Hi antcm remotiorestantinn causas,
/www, relictisproximis, inuestigant: quandoquidem calor intcrnus non cst in causacocretio-
nismateria?Japidea-, sedporiiisipsa matetiar diiposirio ad id apta, non dissimilisabil-
Ja,quam in gcnerariouc lapidum terrestrium requiri asfiimauimus.
Itaq, ad mentcm Anselmi fioetij,aslcrenduni trit, quod materia,excjua calculusiu
animalibusproduciturjcsthumoriupcrsstiusabalimentoscparatus^quiconstatexaqua
simplici, & matcria terrestri,qua: materiatcrrestris,pro namra alimcnti ,varia est;
namq; vc! cst crassa,& difficuJter liquabilis, vel cst tcnuis, &facile liquabilis. Crassa,
instarluri, exterreitribusalimenriportionjbtisa Natura inminimas particulas resol-
uituriliquabilisestdiaphanainstarsaliscommi]nis,&inaquadissoluitur,qua;post.
Humor modum, juxradincrsaslaliimidiJFercntias,mulripkxetfc pcyhibctur.Talisigicurhu-
vtusahph morcxtcrra,aqua,&salecoiistans;dttmaNaturapcrmcaiusadiddestinatosnon cx-
jisqudts, pe]litur,&iiiviiccribusdiumoratur,obstruaionesproducit,cxquibusvarijmorbire-
iultant ;& quandofiumidumaqueum ab ipso, vcl quoad totum.vel quoad partem, rc G
cedir,tuncinJapidemcoiiuertitur;iiam'terraiIiamminimaspartcssoluitur ob salem
Ibi remanen tem, qui illi copulatur, propter insttam illius proprietateminisi magna hu-
morisaqueicopiadiluaiur.Quandoquidem, vrgignaturlapis, nonestnecessarium_tf,
vcomnishumorrecedai:surficircnim,vtmaiorilliusparscuane(car. Hic autem sal
vna cum terrcstn matcria nonin hominc, necjuein alioanimali gcncratur, sed abali-
nicntisdimanat:ecenimpriusa]imciitoinsidcc,cumsa) suiiatuia-qnasi baJsimum—j,
postmoduminharet humori,quiprouciijtabalimciito;deindesangiiiiii pcrmiscctur.
Quando autem fucrit supe: ssuus, ab cxci etrice facultatc valida separacus, per sudores,
&vrinam,qua?gustuscmpercstsalia:truditur,adinstarilliusfa;rulcniisanguiiiis, qui
jn vrinishypostamnconstituit,&eaknli>matcriampra:bec.
lcaq, ad gencrationemlapillorum, in A<.]imanribiis,concurrunt imbecillicss facul-
ratisconcotricis,&expuIcricis, necnon copia terrcstrismatcria-, & salis in humido (o-
Jutiiharccnimduobencficiohumidicopiilatafacilcglutiiiantiir.&gcncrantmiieriani
valdeilmikm fa-ci skcar~-vmorum , quamChyrnicisTartarumvocari notauimus.Hic "
postcalapis,iuxtaquantitatcmiiiii;ii!cti!:i]is,aui-ior,vc] mollior cuadit. Nain qud
plussalishabct,e6mag!smateria tcrrcstrisdurcscit. Non tamcn maxima quantitas
salisminoiemmateriam tcrrestrcm potest in lapidcm cogere: quandoqnidcm ,in hoc
$al inslav opere,proporiioqua:damccrra vtriulq;rcquiritur. Sal cnimgiutinis viccsin gcnera-
glutims, tionccakuli,pra-stat,qnandopropoitioiijia;quantitatihumoris ietreicopulatur,&
durcscic. Hinc colligcndum tst kntam,& viicidam materiam nonessc veram materia-
Iem causamIapiJlorum:dicendumquidtmcstconcurrerc,cum multum icriei conti-
ncantised non postuntprocrcare lapidcm ,ni(i kmor,&visu'diras ab acrimonia,&
tcnuitatc humoris salsi excdaiur, & ablumatur i& quamuis videamus iutum ,& argil-
Jam, matcrias alioquin viscidas.ope caloris fornacum, in lapidcm durcscerc.-nihilo-
minusasscreuduineiit idargilla;,&Jtitonon iinebtneficiosalis;accidcre,queni terra
c|ua;uisinscconrinet. Dcindeetiam licalorfnrnacis tanqtramcausa cfficicns atgiite
Japidekcntis constituatUr:attamen ha-'C ccmpaiario ad gcnerarioncmJapidum In Ani-
man»