DOI Artikel:
Tsuntas, Chrēstos: Kykladika, [1]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14647#0102
175
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
176
πλών λοξών γραμμών ή διά γραμμών διασταυ-
ρουμένων (πίν. 9, 29 και 32). Διάφορον δέ το
σχήμα ταινίαν , οιονεί έπανάληψιν του χείλους,
άνευ έγχαραγμάτων, δεικνύει το τεμάχιον πίν. 9,
•38. Τέλος σημειώ δτι εν τω δωματίω Α άνεκα-
λύφθη πίθος, δστις άν και εις τεμάχια τεθραυσμέ-
"νος συνεκρατεϊτο ύπό τών χωμάτων όρθιος και εΤ-
χεν υψος 0,70 ί\ ϊό στόμιόν του έσκεπάζετο υπό
πλακός έκ σχιστολίΟου, δεν περιείχε δ' άλλο τι ή
ολίγα οστά ζώου.
Πλήν τούτων άνεκαλύφΟησαν έν τοις έρειπίοις
λεπίδες τινές όψιανοΟ, εν κολοβάν λίθινον έργαλεΐον
(,πίν. 8, 8), δύο λίθινα στιλβωτήρια, εις σφαιρικός
τριπτήρ έκ τραχύτου, πέντε πήλινα σφονδύλία και
τρεις μνΐόΐυθοί πάλιν έκ τραχύτου. Μετάλλινα
πράγματα δεν ευρέθησαν, τά δέ λείψανα τών ζώων
ήσαν οχι πολλά. Έκ θαλασσίων ζώων σημειώ το
οστρεον, τήν πορφύραν, τήν κόγχην (το είδος όπερ
σήμερον καλείται κυδώνιον), τον θαλάσσιον κο-
χλίαν. Εκ ζώων δέ της ξηράς διέκρινα έγώ σια-
γόνας αιγών ή προβάτων.
Ο πύργος, έξ οΰ ώς είπομεν ανωτέρω ή θέσις
έλαβε το όνομα, είναι κυκλικός και έγει διάμετρον
έσωτερικήν 3,40^, πάχος δέ τοίχου 1,10 Ρ και
σώζεται μέχρις ύψους δύο μέτρων. Είναι ώκοδο-
μη μένος έκ μικρών αργών λίθων άνευ πηλοΟ και
δεν έχει είσοδον, διότι φαίνεται ό'τι αύτη εκείτο
ύψηλότερον και ήτο προσιτή δια κλίμακος. Τό
έσωτερικόν τοΟ πύργου άνέσκαψα μέχρι τοΟ βρά-
χου, άλλα δεν εδρον δυστυχώς ούδέν σαφές τεκμή-
ριον όρίζον τήν έποχήν, καθ' ην έκτίσθη.
Πέραν του ακρωτηρίου είσέχει εις τήν θάλασσαν
άλλη, μικροτέρα πολύ, βραχώδης γλώσσα, έφ' ής
ώσαύτως σώζονται έρείπια ό'μοια τοις περιγραφεϊ-
σιν, αλλ όλίγα' μεταξύ δέ της γλώσσης ταύτης
καί τοΟ άκρωτηρίου κολποΟται ή παραλία εις όρ-
μίσκον λίαν ασφαλή δια μικρά πλοϊα. "Αλλος όρ-
μος υπάρχει προς δυσμάς του άκρωτηρίου Πύργου.
Λείψανα κατοικήσεως άνεκαλύφθησαν και παρά
τό νεκροταφεϊον της Αβύσσου" ήδη πλησιέστατα
τών τάφων φαίνονται τοίχοι τινές, ών όμως ή ηλι-
κία δέν είναι δυνατόν νά όρισθή μετ' άκριβείας,
εδρον δ1 ένταΰθα επί της επιφανείας λίθον στρογ-
γύλον φέροντα έντομήν περί τά μέσον (πίν. 8,
14). Απωτέρω, περί τά πεντήκοντα μέτρα μα-
κράν του νεκροταφείου, ευρίσκονται έπί της ρά-
χεως βραχώδους άκρωτηρίου τά λείψανα δύο μα-
κρών παραλλήλων τοίχων, οί'τινες άπέχουσιν άλ-
λήλων τριάκοντα περίπου μέτρα καί περιέβαλλον
έ'κτασιν ουχί μικράν. Καί τούτων τών τοίχων ή
έποχή δεν ορίζεται1 μέρος ό'μως τοΟ ύπ'αυτών περι-
βαλλομένου χώρου είναι οιονεί κατεσπαρμένον διά
πλήθους τεμαχίων λίθου όψιανοΟ, άμορφων κατά
τό πλείστον. 'Εν μικρά δέ δοκιμαστική άνασκαφη,
ην έπεχείρησα αυτόθι, συνέλεξα έν βραχεί σωράν
άλλων τεμαχίων όψιανοΟ καί λεπίδων έκ του αύ-
του λίθου καί πλήθος τεμαχίων πηλίνων αγγείων
συγχρόνων τοις του Πύργου' πράς τούτοις εύρον έν
πήλινον σφονδύλιον, όστρακα πορφυρών καί πετα-
λίδων καί—ό'περ τό σπουδαιότατον πάντων—πέντε
τεμάχια σκωριών τζροιργ^ομίνων κατά τόν καθη-
γητή ν της ορυκτολογίας κ. Μητσόπουλον καί τόν
ύφηγητήν κ. ΣκοΟφον άπδ καμίνεύΰεως χαΐκον-
χων μεταΐίευμάτωτ·.
Ό Ββηί άναφέρει ό'τι είδεν έν Αντιπάρω λόφον
ούτω κατεσπαρμένον διά τεμαχίων όψιανοΟ. Έγώ
δέν έπεσκέφθην τόν λόφον τοΟτον, ού'τε περί τών έν
τω βυθώ της θαλάσσης μεταξύ Αντιπάρου καί
Δεσποτικού έρειπίων δύναμαι νά είπω τι — ό'μοια
λέγεται ό'τι ύπάρχουσι καί παρά τήν "Αβυσσον 1 —
εις τά νοτιοδυτικά όμως τοΟ ΔεσποτικοΟ σώζονται
πάλιν έρείπιά τινα προϊστορικών χρόνων. Έκεϊ εις
μικράν άπόστασιν από τοΟ Αειβαδίου ύπέρκειται
της κρημνώδους άκτής της θαλάσσης βράχος μέ-
γας, όστις άπεσπάσθη ποτέ από τοΟ παρακειμένου
όρους καί χωρίζεται νυν άπ' αύτου διά διασφάγος
ίκανώς εύρείας. Ό πανταχόθεν άπότομ'ος ούτος
βράχος, όστις είναι καί ολίγον στρογγύλος, καλεί-
ται Χειρόμυλος, φέρει δ' έπί της κορυφής του λεί-
ψανα προϊστορικών οικήσεων, ήτοι τοίχους τινάς
ανήκοντας εις τετράγωνον οίκημα καί πλήθος τε-
μαχίων άγγείων χαρακτηριστικών της έποχής.
Δυστυχώς, άν καί είχον σκοπάν νά σκάψω ένταΟθα
μετά τήν άνασκαφήν τών τάφων του ΔεσποτικοΟ,
όμως δέν έπρόφθασα, διότι άπεκλείσθην ύπό του
χειμώνος έν Αντιπάρω" σημειώ μόνον ότι πλήν
τών άλλων είδον τρεις πλάκας, αί'τινες φαίνεται
ότι άνήκον εις κλίμακα.
1 Τοΰτο ηχούσε παρά τών κάτοικων ή'δη ό Κθ55, ΚβίδβΠ ΕΙΙΐΓ
άβη Ιιΐδβΐη (Ιοβ ξΐ. ΜββΓββ, I σ. 51.
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
176
πλών λοξών γραμμών ή διά γραμμών διασταυ-
ρουμένων (πίν. 9, 29 και 32). Διάφορον δέ το
σχήμα ταινίαν , οιονεί έπανάληψιν του χείλους,
άνευ έγχαραγμάτων, δεικνύει το τεμάχιον πίν. 9,
•38. Τέλος σημειώ δτι εν τω δωματίω Α άνεκα-
λύφθη πίθος, δστις άν και εις τεμάχια τεθραυσμέ-
"νος συνεκρατεϊτο ύπό τών χωμάτων όρθιος και εΤ-
χεν υψος 0,70 ί\ ϊό στόμιόν του έσκεπάζετο υπό
πλακός έκ σχιστολίΟου, δεν περιείχε δ' άλλο τι ή
ολίγα οστά ζώου.
Πλήν τούτων άνεκαλύφΟησαν έν τοις έρειπίοις
λεπίδες τινές όψιανοΟ, εν κολοβάν λίθινον έργαλεΐον
(,πίν. 8, 8), δύο λίθινα στιλβωτήρια, εις σφαιρικός
τριπτήρ έκ τραχύτου, πέντε πήλινα σφονδύλία και
τρεις μνΐόΐυθοί πάλιν έκ τραχύτου. Μετάλλινα
πράγματα δεν ευρέθησαν, τά δέ λείψανα τών ζώων
ήσαν οχι πολλά. Έκ θαλασσίων ζώων σημειώ το
οστρεον, τήν πορφύραν, τήν κόγχην (το είδος όπερ
σήμερον καλείται κυδώνιον), τον θαλάσσιον κο-
χλίαν. Εκ ζώων δέ της ξηράς διέκρινα έγώ σια-
γόνας αιγών ή προβάτων.
Ο πύργος, έξ οΰ ώς είπομεν ανωτέρω ή θέσις
έλαβε το όνομα, είναι κυκλικός και έγει διάμετρον
έσωτερικήν 3,40^, πάχος δέ τοίχου 1,10 Ρ και
σώζεται μέχρις ύψους δύο μέτρων. Είναι ώκοδο-
μη μένος έκ μικρών αργών λίθων άνευ πηλοΟ και
δεν έχει είσοδον, διότι φαίνεται ό'τι αύτη εκείτο
ύψηλότερον και ήτο προσιτή δια κλίμακος. Τό
έσωτερικόν τοΟ πύργου άνέσκαψα μέχρι τοΟ βρά-
χου, άλλα δεν εδρον δυστυχώς ούδέν σαφές τεκμή-
ριον όρίζον τήν έποχήν, καθ' ην έκτίσθη.
Πέραν του ακρωτηρίου είσέχει εις τήν θάλασσαν
άλλη, μικροτέρα πολύ, βραχώδης γλώσσα, έφ' ής
ώσαύτως σώζονται έρείπια ό'μοια τοις περιγραφεϊ-
σιν, αλλ όλίγα' μεταξύ δέ της γλώσσης ταύτης
καί τοΟ άκρωτηρίου κολποΟται ή παραλία εις όρ-
μίσκον λίαν ασφαλή δια μικρά πλοϊα. "Αλλος όρ-
μος υπάρχει προς δυσμάς του άκρωτηρίου Πύργου.
Λείψανα κατοικήσεως άνεκαλύφθησαν και παρά
τό νεκροταφεϊον της Αβύσσου" ήδη πλησιέστατα
τών τάφων φαίνονται τοίχοι τινές, ών όμως ή ηλι-
κία δέν είναι δυνατόν νά όρισθή μετ' άκριβείας,
εδρον δ1 ένταΰθα επί της επιφανείας λίθον στρογ-
γύλον φέροντα έντομήν περί τά μέσον (πίν. 8,
14). Απωτέρω, περί τά πεντήκοντα μέτρα μα-
κράν του νεκροταφείου, ευρίσκονται έπί της ρά-
χεως βραχώδους άκρωτηρίου τά λείψανα δύο μα-
κρών παραλλήλων τοίχων, οί'τινες άπέχουσιν άλ-
λήλων τριάκοντα περίπου μέτρα καί περιέβαλλον
έ'κτασιν ουχί μικράν. Καί τούτων τών τοίχων ή
έποχή δεν ορίζεται1 μέρος ό'μως τοΟ ύπ'αυτών περι-
βαλλομένου χώρου είναι οιονεί κατεσπαρμένον διά
πλήθους τεμαχίων λίθου όψιανοΟ, άμορφων κατά
τό πλείστον. 'Εν μικρά δέ δοκιμαστική άνασκαφη,
ην έπεχείρησα αυτόθι, συνέλεξα έν βραχεί σωράν
άλλων τεμαχίων όψιανοΟ καί λεπίδων έκ του αύ-
του λίθου καί πλήθος τεμαχίων πηλίνων αγγείων
συγχρόνων τοις του Πύργου' πράς τούτοις εύρον έν
πήλινον σφονδύλιον, όστρακα πορφυρών καί πετα-
λίδων καί—ό'περ τό σπουδαιότατον πάντων—πέντε
τεμάχια σκωριών τζροιργ^ομίνων κατά τόν καθη-
γητή ν της ορυκτολογίας κ. Μητσόπουλον καί τόν
ύφηγητήν κ. ΣκοΟφον άπδ καμίνεύΰεως χαΐκον-
χων μεταΐίευμάτωτ·.
Ό Ββηί άναφέρει ό'τι είδεν έν Αντιπάρω λόφον
ούτω κατεσπαρμένον διά τεμαχίων όψιανοΟ. Έγώ
δέν έπεσκέφθην τόν λόφον τοΟτον, ού'τε περί τών έν
τω βυθώ της θαλάσσης μεταξύ Αντιπάρου καί
Δεσποτικού έρειπίων δύναμαι νά είπω τι — ό'μοια
λέγεται ό'τι ύπάρχουσι καί παρά τήν "Αβυσσον 1 —
εις τά νοτιοδυτικά όμως τοΟ ΔεσποτικοΟ σώζονται
πάλιν έρείπιά τινα προϊστορικών χρόνων. Έκεϊ εις
μικράν άπόστασιν από τοΟ Αειβαδίου ύπέρκειται
της κρημνώδους άκτής της θαλάσσης βράχος μέ-
γας, όστις άπεσπάσθη ποτέ από τοΟ παρακειμένου
όρους καί χωρίζεται νυν άπ' αύτου διά διασφάγος
ίκανώς εύρείας. Ό πανταχόθεν άπότομ'ος ούτος
βράχος, όστις είναι καί ολίγον στρογγύλος, καλεί-
ται Χειρόμυλος, φέρει δ' έπί της κορυφής του λεί-
ψανα προϊστορικών οικήσεων, ήτοι τοίχους τινάς
ανήκοντας εις τετράγωνον οίκημα καί πλήθος τε-
μαχίων άγγείων χαρακτηριστικών της έποχής.
Δυστυχώς, άν καί είχον σκοπάν νά σκάψω ένταΟθα
μετά τήν άνασκαφήν τών τάφων του ΔεσποτικοΟ,
όμως δέν έπρόφθασα, διότι άπεκλείσθην ύπό του
χειμώνος έν Αντιπάρω" σημειώ μόνον ότι πλήν
τών άλλων είδον τρεις πλάκας, αί'τινες φαίνεται
ότι άνήκον εις κλίμακα.
1 Τοΰτο ηχούσε παρά τών κάτοικων ή'δη ό Κθ55, ΚβίδβΠ ΕΙΙΐΓ
άβη Ιιΐδβΐη (Ιοβ ξΐ. ΜββΓββ, I σ. 51.