DOI Artikel:
Tsuntas, Chrēstos: Kykladika, [1]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14647#0101
173
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
174
κών της στέγης, όταν αύτη είναι κεκλιμένη" εις
τους θαλαμοειδεΐς μυκηναϊκούς τάφους ή γωνία
αυτη είναι ένίοτε δεδηλωμένη1, έν ταϊς κατοικίαις
δε βεβαίως έπλήρουν αυτήν δια πηλοΟ, δπως πράτ-
τουσι και σήμερον. Έάν ή ύπόθεσις αυτη ήτο ορθή,
άπεδεικνύετο ότι ή στέγη ήτο κεκλιμένη και
συνίστατο έκ δοκών και κλάδων ή καλάμων2, δυσ-
τυχώς δμως το τεμάχιον είναι τόσον μικρόν, ώστε
φρονιμώτερον φαίνεται έπί του παρόντος να μη
στηρίξωμεν έπ αύτοΟ συμπέρασμά τι.
Εις τα δωμάτια Γ και Δ ευρέθησαν δύο πλακω-
τοί λίθοι, εις έν έκατέρω, έχοντες διαστάσεις δ μεν
0,31ί* προς 0,28 η, δ δ''έτερος 0,39 η- προς 0,38η.
Αμφότεροι εφερον έπί της μιας επιφανείας έσκαμ-
μένην κοιλότητα στρογγύλην, και ή μεν τοΟ πρώ-
του εχει διάμετρον 0,14 η και βάθος 0,017 η·, ή δε
του ετέρου διάμ. 0,10η και βάθος 0,021η. "Αλ-
λοι δύο δμοιοι λίθοι μεθ δμοίων κοιλοτήτων άνε-
καλύφθησαν δ μέν έν τω δωματίω Β, δ δ' έν τω
Ζ, ήσαν δε και ούτοι και είς έκ τών δύο πρώτων
ανεστραμμένοι, είχον δηλαδή την κοιλότητα προς
τά κάτω. Περί τών λίθων τούτων ύπέθεσα δτι έ-
κειντο εις τά κατώφλια τών θυρών και δτι έντδς
τών κοιλοτήτων έστρέφοντο τά άκρα τών στροφίγ-
γων έπειδή δ'μως δεν έφαίνοντο έπαρκή ίχνη τρι-
βής, τό πράγμα μένει άμφίβολον. Λείψανα δοκών
κειμένων έντδς τών τοίχων ούδαμου' παρετηρήθη-
σαν, αλλά τοΟτο δεν σημαίνει και δτι δεν ύπήρχον"
διότι είπομεν δτι τών τοίχων σώζονται μόνον τά
κατώτατα μέρη.
Ή κατάστασις τών ερειπίων είναι τοιαύτη, ώστε
δεν έπιτρέπει δπως μετά βεβαιότητος άναπαρα-
στήσωμεν τά σχέδια τών πανάρχαιων τούτων
οικημάτων δέν μοι φαίνεται δμως δλως αδύνατον
νά φθάσωμεν εις συμπεράσματα μάλλον ή ήττον
πιθανά. Έάν, ώς ύπεθέσαμεν ανωτέρω, τδ δωμά-
τιον Ε είχε και τήν νοτιοανατολικήν γωνίαν άπε-
στρογγυλωμένην, ή είσοδος είς αύτδ θά εκείτο κατά
πασαν πιθανότητα έπ'ι της νοτίας πλευράς" έάν δέ
πρός τούτοις παραδεχθώμεν δτι είς το δωμάτιον Ζ
είσήρχοντο άπό τοΟ Ε, θά έχωμεν οίκημα συγκεί-
< "Ιδε Άρ/_. Έφημ. 1891 σ. 8 σημ. 1.
* Άετοειδης και δή άχυοοσκεπής ή καλαμοσκεπης στέγη εικονίζε-
ται Ιπί τοΰ έκ Μήλου λ Οίνου αγγείου ΡβΙΤΟί εΐ ΟΙιΐ'ρίΟΖ ΗϊδΙ. άβ
ΓθγΙ VI σ. 910 είζ. 401 =ΤδοιιηΙεΐδ &ιΐ(1 ΜαηαΜ, Μγοθηαοαη
Αξβ είκ. 133, σ. 259.
μενον έξ ένδς προσθίου δωματίου και ένδς έσωτέ-
ρου, ήτοι έκ προόόμον και μεγάρου. Όμοία δύ-
ναται μετά τίνος πιθανότητος νά ύποτεθή' δτι ήτο
και ή διαίρεσις τών άλλων οικημάτων. Οί διά του
γράμματος β δηλωθέντες τοίχοι, οίτινες είναι οί
αρχαιότεροι τών λοιπών έπικειμένων ή παρακει-
μένων, έ'χουσι πάχος κατά τά θεμέλια 0,44 η· ή
0,45 η· και άνήκουσι προφανώς είς τδ αύτδ οίκημα,
έσχημάτιζον δέ δύο δωμάτια, Α και Β. Ό τοίχος
γ είναι ΰστερώτερος τών τοίχων β, άλλ' έχει πά-
χος μόνον 0,41 η- περίπου και ένεκα τούτου δέν
συνδέεται ουδέ μετά τών τοίχων α, οίτινες είναι
0,47η· έως 0,50η- παχεϊς" οί τρεις δ'μως τοίχοι α
άπετέλουν έπίσης δύο δωμάτια, Γ και Δ. Ώστε
έχομεν άλλα δύο οικήματα συγκείμενα πάλιν έκ
δύο δωματίων έκάτερον, ίσως δέ και τούτων τδ έν
έχρησίμευεν ώς πρόδομος του ετέρου. ΤοΟ δωμα-
τίου Ζ τδ βάθος είναι 5,10η περίπου* τδ πλάτος
του δέν είναι γνωστόν, και έάν ύποθέσωμεν δτι ή
είσοδος του εκείτο πέραν του νΟν σωζου,ένου άκρου
τοΟ μεσοτοίχου δ, τότε τό πλάτος θά ήτο μεγα-
λείτερον του βάθους" έπειδή δ'μως δ μεσότοιχος δ
μόλις έξέχει νΰν τοΟ έδάφους, πιθανόν είναι δτι ή
είσοδος εκείτο έπί τοΟ υπάρχοντος μεσοτοίχου.
Τά έν τοις έρειπίοις τούτοις άνακαλυφθέντα τε-
μάχια πήλινων αγγείων ήσαν γενικώς πάντα της
αύτής έποχής, ήτοι σύγχρονα τών τάφων. Μεταξύ
αύτών υπάρχουσι τέσσαρα ποτήρια (σχ. πίν. 9, 39
ή άβαθέστερα τούτου) φέροντα έντυπον ύπδ τούς
πυθμένας τά μέν δύο τδ πλέγμα, τά δέ τδ φύλλον.
Συχναί είναι και αί μετά λοξών έγχαραγμάτων
λαβαί (πίν. 9, άρ. 29. 37), ών τήν δευτέραν και
έκ του παρά τά έρείπια νεκροταφείου και έξ Αμορ-
γού γνωρίζομεν (άνωτ. σ. 153). Μία άωτος κύλιξ
(πίν. 9, 15) έχει βάσιν οία ή τών μαρμάρινων και
πολλών πήλινων δοχείων. Έπί του τεμαχίου δέ
πίν. 9, 10, τδ δποϊον προέρχεται άπό του χείλους
εύμεγέθους άγγείου, εύρίσκομεν, πλήν συστήματος
λοξών γραμμών και δύο μή συνεχομένων σπειρών,
έντυπα τά άντικόρυφα τρίγωνα,δι1 ών σχηματίζεται
γραμμή τεθλασμένη (πρβ.τδ άργυρουν διάδημα πίν.
8,1). Έκ τών λοιπών τεμαχίων άγγείων τά πλείστα
είναι άνευ κοσμημάτων, έπί τίνων δμως ανηκόντων
είς άγγεϊα μάλλον ή ήττον μεγάλα άπαντα ύπδ
τδ χείλος πλαστική ταινία κοσμουμένη ή δι' ά-
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
174
κών της στέγης, όταν αύτη είναι κεκλιμένη" εις
τους θαλαμοειδεΐς μυκηναϊκούς τάφους ή γωνία
αυτη είναι ένίοτε δεδηλωμένη1, έν ταϊς κατοικίαις
δε βεβαίως έπλήρουν αυτήν δια πηλοΟ, δπως πράτ-
τουσι και σήμερον. Έάν ή ύπόθεσις αυτη ήτο ορθή,
άπεδεικνύετο ότι ή στέγη ήτο κεκλιμένη και
συνίστατο έκ δοκών και κλάδων ή καλάμων2, δυσ-
τυχώς δμως το τεμάχιον είναι τόσον μικρόν, ώστε
φρονιμώτερον φαίνεται έπί του παρόντος να μη
στηρίξωμεν έπ αύτοΟ συμπέρασμά τι.
Εις τα δωμάτια Γ και Δ ευρέθησαν δύο πλακω-
τοί λίθοι, εις έν έκατέρω, έχοντες διαστάσεις δ μεν
0,31ί* προς 0,28 η, δ δ''έτερος 0,39 η- προς 0,38η.
Αμφότεροι εφερον έπί της μιας επιφανείας έσκαμ-
μένην κοιλότητα στρογγύλην, και ή μεν τοΟ πρώ-
του εχει διάμετρον 0,14 η και βάθος 0,017 η·, ή δε
του ετέρου διάμ. 0,10η και βάθος 0,021η. "Αλ-
λοι δύο δμοιοι λίθοι μεθ δμοίων κοιλοτήτων άνε-
καλύφθησαν δ μέν έν τω δωματίω Β, δ δ' έν τω
Ζ, ήσαν δε και ούτοι και είς έκ τών δύο πρώτων
ανεστραμμένοι, είχον δηλαδή την κοιλότητα προς
τά κάτω. Περί τών λίθων τούτων ύπέθεσα δτι έ-
κειντο εις τά κατώφλια τών θυρών και δτι έντδς
τών κοιλοτήτων έστρέφοντο τά άκρα τών στροφίγ-
γων έπειδή δ'μως δεν έφαίνοντο έπαρκή ίχνη τρι-
βής, τό πράγμα μένει άμφίβολον. Λείψανα δοκών
κειμένων έντδς τών τοίχων ούδαμου' παρετηρήθη-
σαν, αλλά τοΟτο δεν σημαίνει και δτι δεν ύπήρχον"
διότι είπομεν δτι τών τοίχων σώζονται μόνον τά
κατώτατα μέρη.
Ή κατάστασις τών ερειπίων είναι τοιαύτη, ώστε
δεν έπιτρέπει δπως μετά βεβαιότητος άναπαρα-
στήσωμεν τά σχέδια τών πανάρχαιων τούτων
οικημάτων δέν μοι φαίνεται δμως δλως αδύνατον
νά φθάσωμεν εις συμπεράσματα μάλλον ή ήττον
πιθανά. Έάν, ώς ύπεθέσαμεν ανωτέρω, τδ δωμά-
τιον Ε είχε και τήν νοτιοανατολικήν γωνίαν άπε-
στρογγυλωμένην, ή είσοδος είς αύτδ θά εκείτο κατά
πασαν πιθανότητα έπ'ι της νοτίας πλευράς" έάν δέ
πρός τούτοις παραδεχθώμεν δτι είς το δωμάτιον Ζ
είσήρχοντο άπό τοΟ Ε, θά έχωμεν οίκημα συγκεί-
< "Ιδε Άρ/_. Έφημ. 1891 σ. 8 σημ. 1.
* Άετοειδης και δή άχυοοσκεπής ή καλαμοσκεπης στέγη εικονίζε-
ται Ιπί τοΰ έκ Μήλου λ Οίνου αγγείου ΡβΙΤΟί εΐ ΟΙιΐ'ρίΟΖ ΗϊδΙ. άβ
ΓθγΙ VI σ. 910 είζ. 401 =ΤδοιιηΙεΐδ &ιΐ(1 ΜαηαΜ, Μγοθηαοαη
Αξβ είκ. 133, σ. 259.
μενον έξ ένδς προσθίου δωματίου και ένδς έσωτέ-
ρου, ήτοι έκ προόόμον και μεγάρου. Όμοία δύ-
ναται μετά τίνος πιθανότητος νά ύποτεθή' δτι ήτο
και ή διαίρεσις τών άλλων οικημάτων. Οί διά του
γράμματος β δηλωθέντες τοίχοι, οίτινες είναι οί
αρχαιότεροι τών λοιπών έπικειμένων ή παρακει-
μένων, έ'χουσι πάχος κατά τά θεμέλια 0,44 η· ή
0,45 η· και άνήκουσι προφανώς είς τδ αύτδ οίκημα,
έσχημάτιζον δέ δύο δωμάτια, Α και Β. Ό τοίχος
γ είναι ΰστερώτερος τών τοίχων β, άλλ' έχει πά-
χος μόνον 0,41 η- περίπου και ένεκα τούτου δέν
συνδέεται ουδέ μετά τών τοίχων α, οίτινες είναι
0,47η· έως 0,50η- παχεϊς" οί τρεις δ'μως τοίχοι α
άπετέλουν έπίσης δύο δωμάτια, Γ και Δ. Ώστε
έχομεν άλλα δύο οικήματα συγκείμενα πάλιν έκ
δύο δωματίων έκάτερον, ίσως δέ και τούτων τδ έν
έχρησίμευεν ώς πρόδομος του ετέρου. ΤοΟ δωμα-
τίου Ζ τδ βάθος είναι 5,10η περίπου* τδ πλάτος
του δέν είναι γνωστόν, και έάν ύποθέσωμεν δτι ή
είσοδος του εκείτο πέραν του νΟν σωζου,ένου άκρου
τοΟ μεσοτοίχου δ, τότε τό πλάτος θά ήτο μεγα-
λείτερον του βάθους" έπειδή δ'μως δ μεσότοιχος δ
μόλις έξέχει νΰν τοΟ έδάφους, πιθανόν είναι δτι ή
είσοδος εκείτο έπί τοΟ υπάρχοντος μεσοτοίχου.
Τά έν τοις έρειπίοις τούτοις άνακαλυφθέντα τε-
μάχια πήλινων αγγείων ήσαν γενικώς πάντα της
αύτής έποχής, ήτοι σύγχρονα τών τάφων. Μεταξύ
αύτών υπάρχουσι τέσσαρα ποτήρια (σχ. πίν. 9, 39
ή άβαθέστερα τούτου) φέροντα έντυπον ύπδ τούς
πυθμένας τά μέν δύο τδ πλέγμα, τά δέ τδ φύλλον.
Συχναί είναι και αί μετά λοξών έγχαραγμάτων
λαβαί (πίν. 9, άρ. 29. 37), ών τήν δευτέραν και
έκ του παρά τά έρείπια νεκροταφείου και έξ Αμορ-
γού γνωρίζομεν (άνωτ. σ. 153). Μία άωτος κύλιξ
(πίν. 9, 15) έχει βάσιν οία ή τών μαρμάρινων και
πολλών πήλινων δοχείων. Έπί του τεμαχίου δέ
πίν. 9, 10, τδ δποϊον προέρχεται άπό του χείλους
εύμεγέθους άγγείου, εύρίσκομεν, πλήν συστήματος
λοξών γραμμών και δύο μή συνεχομένων σπειρών,
έντυπα τά άντικόρυφα τρίγωνα,δι1 ών σχηματίζεται
γραμμή τεθλασμένη (πρβ.τδ άργυρουν διάδημα πίν.
8,1). Έκ τών λοιπών τεμαχίων άγγείων τά πλείστα
είναι άνευ κοσμημάτων, έπί τίνων δμως ανηκόντων
είς άγγεϊα μάλλον ή ήττον μεγάλα άπαντα ύπδ
τδ χείλος πλαστική ταινία κοσμουμένη ή δι' ά-