DOI Artikel:
Tsuntas, Chrēstos: Kykladika, [1]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14647#0083
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
(Πίν. 8-12)
Τό 1894 διατρίψας εν α και ήμισυν περίπου μήνα
εν Άμοργώ άνέσκαψα τάφους τινάς της κνκίαάι-
κτ\ς έποχης', προς δέ τούτοις άνεΟρον ολίγα αγ-
γεία μάλλον ή ήττον άρτια και πολλά θραύσματα
άλλων, σύγχρονα τοις τάφοις, έντάς λάκκου έσκαμ-
μένου έν άγρω. Επειδή δέ ήλπιζον δτι θά [λοι έπε-
τρέπετο ταχέως νά έπανέλθω εις τάς νήσους, άνέ-
βαλον νά γράψω τι περί των έν Άμοργώ άνασκα-
φών. Ένεκα έργασιών όμως έν άλλοις τόποις μόλις
πέρυσιν ήδυνήθην νά έπαναλάβω τάς έρεύνας έκεί-
νας και μεταβάς διέτριψα έν Πάρω, Άντιπάρω και
Δεσποτικω πλέον των δύο [ληνών άνασκάπτων κατά
τό πλείστον του χρόνου πάλιν τάφους της αύτής έπο-
χής,συνεργάτην δέ πλήρη ζήλου έχων τον Γ. Χρυ.
σάφην2.Νυν φρονώ ό'τι είναι καιρός νά δημοσιεύσω
τά αποτελέσματα τών τε'έν Άμοργώ και τών περυ-
σινών άνασκαφών, άν και αί έργασίαι μέλλουσι πι-
θανώς νά έπεκταΟώσι προσεχώς και έπί άλλων έκ
τών Κυκλάδων νήσων.
1. Προϊστορικά νεκροταφεία.
Ό ΒϋιηπιΙβΓ3 σημειοϊ ένδεκα προϊστορικάς νε-
κροπόλεις έν Άμοργώ κειμένας έν ταΐς θέσεσιν "Α-
γία Παρασκευή, Άρκεσίνη,Φοινικιές,Δωκαθίσματα,
Νοτινά , Κόκκινα χώματα , ώυλοκερατίδι, Κά-
προς, Βουνί, Κάψαλα (ούχί Κέφαλα, ώς γράφει δ
ΌϋπιπιΙβι·) και "Αγιος Γεώργιος. Πλήν τούτων ό'μως
1 Μεταχειρίζομαι τό όνομα τοϋτο ώς μάλλον άρμόζον αντί τών
Άμοργιη) ή Προ μυκηναϊκή έποχή, ών τό μεν πρώτον είναι λίαν
περιωρισμένον, τό δ' έτερον λίαν γενικόν καί αόριστον. Ωσαύτως
καλώ χνχλα&ικονζ τους άλλως καριχοϋς λεγόμενους τάφους.
2 Εκφράζω και ένταυθα τάς ευχαριστίας μου εις αυτόν και εις τόν
έν Πάρω κύριον Μπάον, όστις λίαν προθύμως και αφιλοκερδώς μοι
επέτρεψε νά σκάψω έν τή ίδιοκτήτω νήσω του Δεσποτικού. Άλλά και
πρός πολλούς άλλους έκ τών κατοίκων τών νήσων, ας έπεσκε'φΟην,
οφείλω εύγνωμοσύνην διά τήν παρασχεθεϊσάν μοι συνδρομήν πρός
έπιτυχίαν της αποστολής μου.
3 Αΐηβη. Μϋΐΐι. 1886 σ. 15 εξ. μετά χάρτου μικρού τών νε-
κροπόλεων έν ΒβΠ&£6 1.
ΕΦΗΜΕΡΙΕ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1898
έ'χουσιν εύρεθή τάφοι μεμονωμένοι και εις άλλα
μέρη" ούτω είς έν Αίγιάλη, έξ οδ προέρχεται μαρ-
μάρινον είδώλιον άποκείμενον νΟν έν τω μουσείω
της Έλευσΐνος χ, άλλοι δύο ούχί ολίγον απέχοντες
άλλήλων έν τη θέσει Κάτω Ακρωτήρι νοτιοδυτι-
κώς της Μινφας και πέντε ή εξ έν τη θέσει Σταυ-
ρός πρός βορράν τών Νοτινών, ών οί τρεις έν τω
αύτώ άγρω, οί δέ λοιποί έν άλλοις άπώτερον κει-
μένοις. 'Αλλά και περί τών ύπό τοΟ ΒαΐΏΐηΙβΓ
άναφερομένων ένδεκα νεκροπόλεων άγνοώ κατά πό-
σον δικαιοΰνται νά φέρωσι τό όνομα τοΟτο. Διότι έν
'Αρκεσίνη μεν εις μόνος τάφος ανήκων πιθανώς ε!ς
τήν έποχήν , περί ής ένταυθα πρόκειται, άνεκα-
λύφθη, ώσαύτως είς έν Αγία Παρασκευή καί άλ-
λος είς έν τη θέσει Κόκκινα χώματα" έν τη θέσει
δέ Φοινικιές δύο καί έν τη τών Νοτινών τρεις μέν
έν τω αύτώ άγρω άλλ' ούχί πλησίον άλλήλων,
τέταρτος δ' έν άλλω άγρω. Έν γένει όσον έγώ καί
έκ τών ιδίων άνασκαφών καί έ-κ πληροφοριών άλ-
λων γνωρίζω, μόνον έν Κάπρω, Δωκαθίσμασι καί
Καψάλοις εύρέθησαν πλείονες τάφοι όμοΟ , ήτοι
περί τούς είκοσιν έν Κάπρω , οδ τά νεκροταφεϊον
φαίνεται νυν έξηντλημένον, άλλοι τόσοι περίπου έν
Δωκαθίσμασι—δέν είναι δέ πιθανόν ό'τι κρύπτον-
ται ένταυθα πολλοί έτι ύπό τήν γήν — καί ένδεκα
έν Καψάλοις, ένθα δέν είχον γείνει πρό έμοΟ άνα-
σκαφαί. "Ωστε κατά ταύτα φαίνεται ό'τι έν 'Αμοργφ
τά συνεχή νεκροταφεία, τά συγκείμενα έκ πλειό-
νων τών δέκα τάφων, είναι σπανιώτερα, συχνότε-
ροι δέ οί μεμονωμένοι τάφοι ή μικραί συστάδες
άποτελούμεναι έκ τριών ή τεσσάρων τάφων έκαστη.
Έν Πάρω, Άντιπάρω καί Δεσποτικω τά πράγ-
ματα δέν έχουσιν άκριβώς ουτω' διρτι έκεϊ συνηθέ-
στερα είναι τά μάλλον ή ήττον έκτενή νεκροτα-
φεία, οί δέ μεμονωμένοι τάφοι άπαντώσιν, όσον
1 Μνημονεύει αύτό ό Β1ίη1(6η1)βι·§, ΑηΙϊηιιίΙβδ ρΓβηΐ}Όβηϊβη-
ηβ8 (Μέπι. άβ8 αηίϊηυΕίίΓβδ άιι ΝοΜ, 1896) σ. 63, ΑΕ.
10
(Πίν. 8-12)
Τό 1894 διατρίψας εν α και ήμισυν περίπου μήνα
εν Άμοργώ άνέσκαψα τάφους τινάς της κνκίαάι-
κτ\ς έποχης', προς δέ τούτοις άνεΟρον ολίγα αγ-
γεία μάλλον ή ήττον άρτια και πολλά θραύσματα
άλλων, σύγχρονα τοις τάφοις, έντάς λάκκου έσκαμ-
μένου έν άγρω. Επειδή δέ ήλπιζον δτι θά [λοι έπε-
τρέπετο ταχέως νά έπανέλθω εις τάς νήσους, άνέ-
βαλον νά γράψω τι περί των έν Άμοργώ άνασκα-
φών. Ένεκα έργασιών όμως έν άλλοις τόποις μόλις
πέρυσιν ήδυνήθην νά έπαναλάβω τάς έρεύνας έκεί-
νας και μεταβάς διέτριψα έν Πάρω, Άντιπάρω και
Δεσποτικω πλέον των δύο [ληνών άνασκάπτων κατά
τό πλείστον του χρόνου πάλιν τάφους της αύτής έπο-
χής,συνεργάτην δέ πλήρη ζήλου έχων τον Γ. Χρυ.
σάφην2.Νυν φρονώ ό'τι είναι καιρός νά δημοσιεύσω
τά αποτελέσματα τών τε'έν Άμοργώ και τών περυ-
σινών άνασκαφών, άν και αί έργασίαι μέλλουσι πι-
θανώς νά έπεκταΟώσι προσεχώς και έπί άλλων έκ
τών Κυκλάδων νήσων.
1. Προϊστορικά νεκροταφεία.
Ό ΒϋιηπιΙβΓ3 σημειοϊ ένδεκα προϊστορικάς νε-
κροπόλεις έν Άμοργώ κειμένας έν ταΐς θέσεσιν "Α-
γία Παρασκευή, Άρκεσίνη,Φοινικιές,Δωκαθίσματα,
Νοτινά , Κόκκινα χώματα , ώυλοκερατίδι, Κά-
προς, Βουνί, Κάψαλα (ούχί Κέφαλα, ώς γράφει δ
ΌϋπιπιΙβι·) και "Αγιος Γεώργιος. Πλήν τούτων ό'μως
1 Μεταχειρίζομαι τό όνομα τοϋτο ώς μάλλον άρμόζον αντί τών
Άμοργιη) ή Προ μυκηναϊκή έποχή, ών τό μεν πρώτον είναι λίαν
περιωρισμένον, τό δ' έτερον λίαν γενικόν καί αόριστον. Ωσαύτως
καλώ χνχλα&ικονζ τους άλλως καριχοϋς λεγόμενους τάφους.
2 Εκφράζω και ένταυθα τάς ευχαριστίας μου εις αυτόν και εις τόν
έν Πάρω κύριον Μπάον, όστις λίαν προθύμως και αφιλοκερδώς μοι
επέτρεψε νά σκάψω έν τή ίδιοκτήτω νήσω του Δεσποτικού. Άλλά και
πρός πολλούς άλλους έκ τών κατοίκων τών νήσων, ας έπεσκε'φΟην,
οφείλω εύγνωμοσύνην διά τήν παρασχεθεϊσάν μοι συνδρομήν πρός
έπιτυχίαν της αποστολής μου.
3 Αΐηβη. Μϋΐΐι. 1886 σ. 15 εξ. μετά χάρτου μικρού τών νε-
κροπόλεων έν ΒβΠ&£6 1.
ΕΦΗΜΕΡΙΕ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1898
έ'χουσιν εύρεθή τάφοι μεμονωμένοι και εις άλλα
μέρη" ούτω είς έν Αίγιάλη, έξ οδ προέρχεται μαρ-
μάρινον είδώλιον άποκείμενον νΟν έν τω μουσείω
της Έλευσΐνος χ, άλλοι δύο ούχί ολίγον απέχοντες
άλλήλων έν τη θέσει Κάτω Ακρωτήρι νοτιοδυτι-
κώς της Μινφας και πέντε ή εξ έν τη θέσει Σταυ-
ρός πρός βορράν τών Νοτινών, ών οί τρεις έν τω
αύτώ άγρω, οί δέ λοιποί έν άλλοις άπώτερον κει-
μένοις. 'Αλλά και περί τών ύπό τοΟ ΒαΐΏΐηΙβΓ
άναφερομένων ένδεκα νεκροπόλεων άγνοώ κατά πό-
σον δικαιοΰνται νά φέρωσι τό όνομα τοΟτο. Διότι έν
'Αρκεσίνη μεν εις μόνος τάφος ανήκων πιθανώς ε!ς
τήν έποχήν , περί ής ένταυθα πρόκειται, άνεκα-
λύφθη, ώσαύτως είς έν Αγία Παρασκευή καί άλ-
λος είς έν τη θέσει Κόκκινα χώματα" έν τη θέσει
δέ Φοινικιές δύο καί έν τη τών Νοτινών τρεις μέν
έν τω αύτώ άγρω άλλ' ούχί πλησίον άλλήλων,
τέταρτος δ' έν άλλω άγρω. Έν γένει όσον έγώ καί
έκ τών ιδίων άνασκαφών καί έ-κ πληροφοριών άλ-
λων γνωρίζω, μόνον έν Κάπρω, Δωκαθίσμασι καί
Καψάλοις εύρέθησαν πλείονες τάφοι όμοΟ , ήτοι
περί τούς είκοσιν έν Κάπρω , οδ τά νεκροταφεϊον
φαίνεται νυν έξηντλημένον, άλλοι τόσοι περίπου έν
Δωκαθίσμασι—δέν είναι δέ πιθανόν ό'τι κρύπτον-
ται ένταυθα πολλοί έτι ύπό τήν γήν — καί ένδεκα
έν Καψάλοις, ένθα δέν είχον γείνει πρό έμοΟ άνα-
σκαφαί. "Ωστε κατά ταύτα φαίνεται ό'τι έν 'Αμοργφ
τά συνεχή νεκροταφεία, τά συγκείμενα έκ πλειό-
νων τών δέκα τάφων, είναι σπανιώτερα, συχνότε-
ροι δέ οί μεμονωμένοι τάφοι ή μικραί συστάδες
άποτελούμεναι έκ τριών ή τεσσάρων τάφων έκαστη.
Έν Πάρω, Άντιπάρω καί Δεσποτικω τά πράγ-
ματα δέν έχουσιν άκριβώς ουτω' διρτι έκεϊ συνηθέ-
στερα είναι τά μάλλον ή ήττον έκτενή νεκροτα-
φεία, οί δέ μεμονωμένοι τάφοι άπαντώσιν, όσον
1 Μνημονεύει αύτό ό Β1ίη1(6η1)βι·§, ΑηΙϊηιιίΙβδ ρΓβηΐ}Όβηϊβη-
ηβ8 (Μέπι. άβ8 αηίϊηυΕίίΓβδ άιι ΝοΜ, 1896) σ. 63, ΑΕ.
10