Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (16.1997)

MARIA STARZEWSKA (Wrocław)

CERAMIKA ŚLĄSKA 1600-1900

a

Okres tych właśnie trzystu lat w rozwoju ceramiki nego kręgu, ujawnia także

Oskiej- wybrany został celowo, bowiem dopiero w tom z ościennymi ośrodkanu, agówniedz^ęk, wp y
XVII w. na tym terenie nieznane dotąd, ró*-

wym, wyt^anZczynia przeważnie służące do co- XVIII - fajans o szkliwie ^^Twtó^

^iennego użytku, choć nieraz zdobione dekoracją garncarstwa szkliwionego; wp^ ™eku XIX

nakładaną. Natomiast widoczny od 2 pol. XIX w. pro- fajans delikatny a w d™^^™^^Sl

ujednolicania sie europejskich wyrobów ceramicz- celana. Te odmienne ^Z±X^Z^oZ

nych, i to nie tylko w produkcji fabrycznej, w XX w. różnych częściach Śląska ^J^^^-

*e daje już - z małymi wyjątkami - możliwości wyo- wanym surowcem, ale , ^^^^7^Z^h

drębniania sie odmiennych cech w poszczególnych nie także układały sie sposoby mfiltracj,, wzajemnych

ośrodkach ceramicznych. Okres stylów historycznych wpływów z sąsiednimi regionami,
zamyka pod koniec wieku XIX pewien ciąg rozwojo-
wy Począwszy od warsztatów cechowych, poprzez_wy-

twórczość w manufakturach, aż do produkcji fabrycz- 1 iu wszy z no V ' einalnv j typowy dla

-i. Choć w wieku XX nada. rozwija sie i udoskonala- ^ |ed=c £^™$E2££ rlgio-
>»m mechanizacja masowej fabrycznej produkt. tJzecL Bobru i Kwisy^, gdzie

Płaszcza porcelany, równocześnie zaczyna funkcjo- nacft Dolnego 014 wczesnego śre-

-wa,, „lePzwiązanyy 2 tednym cyKo .Badem, n«»y =-o

sVstem dostarczania wzorów do produkcji: przez pro- dniowiecza. uu wic Bolesławcu3 Jedna
^styczne, które - co prawda - prowadzi m. in. do z cech cnaraKterysiyc y J miejsco-
wi form i dekoracji, ale jednocześnie podnosi ^^^ZZ^Zt^ZrU
do wysokiej rangi indywidualną twórczość. Toteż wy- wych złóż.Po wypalemu _
jepuje coraz wyraźniejszy rozdział miedzy sztuką uzyt- f^^^^^y sposób szkliwienia na-
k°wą, opartą na produkcji fabrycznej, a twórczością to rzadko wowcza^p(J J J k powszechnie i
^ikatową, której celem jest nie funkcja wyrobu, lecz czyn jak w
^asna wypowiedź artysty, często wyrażająca się w ^ =^ Cwanym przykładem ka-
--ych, dotychczas w ceramice nie stosowanych for- ^^g^ ziemnym jest butla wykonana
Okres od roku 1600 do 1900 został oczywiście ^ ^Bolesław- =~
)? y umownie i jego granice są nieostre me można bo- * y W plastyczną tej sześciobocznej butli

d S Ska2aĆ k0'^lnC ° uj^to w t^ch P-Lnach: dotan skośne nacięcia,

«e, które mogłyby go uściślić. '!<mdku czworoboczne medaliony wypełnione orna-

Impulsy do tworzenia w wieku XVII nowych ro- os odki cz™ dekor4jn£ potraktowany

Jajów ceramiki na śląsku przyszły z rozwiniętych ,uz me^^^ekko kantowanego korpusu zaak-

^eśniej lub działających w tym samym czasie o rod- ^^^^17^ nakładkami w kszta-
kW dujących ze śląskiem krajów: od zachodu- z - pum y ^ ^

aksonu, Łuzyc i Prus, a od południa - z Czech, Mo.aw łae ^smRINUS MERGO PASTOR BOLESLA-

tcjua. węgiel. <,.ofikńW VIENSIS" Zamknięcie butli tworzy zakrętka cynowa,

Porównanie produkcji poszczególnych ośrodków ™M> . ka^onkowyra kołnierzu. Butla pasto-

^eramiką śląską nie tylko uwidacznia podobieństwa 1 ^^^^ niedJwna za przyklad naczyni

tajemne oddziaływania w obrębie tego geograficz- ra Metgo uchodziła do

a