PAL. LAT. 1255
plenus aqua ... — ... >Explicit ars probatissima oculorum composita a magistro
Benuneto{\) de Jberusalem de egritudinibus oculorum tarn ab intrinseca quam ab
extrinseca causatis. Deo gracias. Scriptor qui scripsit sie cum Christo viuere posciU
TH.-K. 163.9; 977.10. Ed. C. Laborde, Un oculiste du XIIe siecle, Bienvenu de
Jerusalem et son oeuvre. Le Ms de la bibliotheque de Metz. Montpellier 1901.
Sarton II 243 f.; Wickersheimer DB 85.
PAL. LAT. 1255
Collectanea practicae medicinalis, vol. I: Godefridus • Gerardus de Montepessu-
lano • Johannes de Sancto Amando • Petrus Musandinus
Papier • 232 + VB11. ■ 29 X 22 cm • Um 1400, Süddeutschland
(VI + l)^1"12 + 2X52 + IX70 + X90 + (XI-1)141 + X134 + XII158 + 2 X198 + IX116 +
Yjjpi + l233 Ahe Foiiierung ff, a_c_ g i_9g, 100-232. 233. Häufig unbeschriebene oder
halb beschriebene Seiten. Textraum ca. 20—21 x 13—14 cm, uneinheitliches Schriftbild, 20—
60 Zeilen, mehrere Hände im Wechsel: gotische Kursive. Hs. ist rubriziert, Schreiberinitia-
len; Federzeichnungen, bes. 8r Kruzifixus mit Maria und Johannes, vier das Blut der Wun-
den auffangende Kelche. Ohne Beziehung zum Text Zeichnungen von Burgen 5r 81r 149r
207r; zum Text 15r Baum, 26v Weingefäße, 100r Klistier, 115r Aderlaßmann, 122v 204r
anatomische Zeichnungen. - Viele Hinweishände. — Einband s. Schunke II2 871.
f. b™ (Hand 16. Jh.) Candido lectori salutem. Absit lector amice quisquis in hunc librum
incideris ut statim a limine eum veluti protritum ac trivialem quendam autorem caparata
fronte aspernas, quin pocius Senece sentencie sis memor: Nullum tarn abiectum esse librum,
qui non aliquid boni eciam in se contineat. Sicque scripta in hoc libro priusquam damnes
disquirito. Nec te deterreant que ex vulgari imperiti fortasse cuiusdam consuetudine ascripta
sunt, ad que facillime conniuemus. Nam et alia vtilia et secreta quamplurima locis suis a
diligentissimo quodam artis medice professore scripta sunt. Quisquis is tandem qui hec
comportauit fuerit, certo constat eum summa cum diligencia veterum medicinorum flosculos
binc inde vindemiasse, atque in bunc librum reposuisse. Collectus autem et scriptus est Pre-
sens Uber anno seruatoris Millesimo Tricentesimo Nonagesimo quinto. Hunc itaque librum
situ et etate deformatum ut ab interitu assererem in tres libros digessi parciales; ad quos
omnes index in primi libri facie locatus deseruit, qui et rerum capita tocius libri complectitur
vt citra laborem facillime iuxta numerum foliorum quodeumque volueris inuenire posses.
Wale lector optime et fruere. —
Ain teutsebe vnderricht an Leser. Diss buch ist aus vill buebern der Erczney ausgezogen vnd
zusammengetragen oder geschrieben ... welches buch nun vor alter verlegen vnd schier gar
vergangen bab ich widerum vernewern lassen vnd in drey bücher getailt welche die Ordnung
behalten wie sie geschrieben vnd zum ersten zusammengesetzt sein worden. Vnd das ist
geschehen von des Registers wegen ... also zeigt das nachuolgent Register gruntlich vnd
gewislich an, an welchem plat du suchen vnd finden sollst was du begerest, welches alles
ainem lateinischen leser bewißt vnd bekant ist. darum solches in teutsch anzuzeigen vnd zu
uertulmetschen alles zu lang wer. —
Die Datierung auf das Jahr 1395 ist im Text nicht festzustellen. Deutsche Texte in schwäbi-
scher Mundart.
Allacci-Regist. ar C. 71/1576
303
plenus aqua ... — ... >Explicit ars probatissima oculorum composita a magistro
Benuneto{\) de Jberusalem de egritudinibus oculorum tarn ab intrinseca quam ab
extrinseca causatis. Deo gracias. Scriptor qui scripsit sie cum Christo viuere posciU
TH.-K. 163.9; 977.10. Ed. C. Laborde, Un oculiste du XIIe siecle, Bienvenu de
Jerusalem et son oeuvre. Le Ms de la bibliotheque de Metz. Montpellier 1901.
Sarton II 243 f.; Wickersheimer DB 85.
PAL. LAT. 1255
Collectanea practicae medicinalis, vol. I: Godefridus • Gerardus de Montepessu-
lano • Johannes de Sancto Amando • Petrus Musandinus
Papier • 232 + VB11. ■ 29 X 22 cm • Um 1400, Süddeutschland
(VI + l)^1"12 + 2X52 + IX70 + X90 + (XI-1)141 + X134 + XII158 + 2 X198 + IX116 +
Yjjpi + l233 Ahe Foiiierung ff, a_c_ g i_9g, 100-232. 233. Häufig unbeschriebene oder
halb beschriebene Seiten. Textraum ca. 20—21 x 13—14 cm, uneinheitliches Schriftbild, 20—
60 Zeilen, mehrere Hände im Wechsel: gotische Kursive. Hs. ist rubriziert, Schreiberinitia-
len; Federzeichnungen, bes. 8r Kruzifixus mit Maria und Johannes, vier das Blut der Wun-
den auffangende Kelche. Ohne Beziehung zum Text Zeichnungen von Burgen 5r 81r 149r
207r; zum Text 15r Baum, 26v Weingefäße, 100r Klistier, 115r Aderlaßmann, 122v 204r
anatomische Zeichnungen. - Viele Hinweishände. — Einband s. Schunke II2 871.
f. b™ (Hand 16. Jh.) Candido lectori salutem. Absit lector amice quisquis in hunc librum
incideris ut statim a limine eum veluti protritum ac trivialem quendam autorem caparata
fronte aspernas, quin pocius Senece sentencie sis memor: Nullum tarn abiectum esse librum,
qui non aliquid boni eciam in se contineat. Sicque scripta in hoc libro priusquam damnes
disquirito. Nec te deterreant que ex vulgari imperiti fortasse cuiusdam consuetudine ascripta
sunt, ad que facillime conniuemus. Nam et alia vtilia et secreta quamplurima locis suis a
diligentissimo quodam artis medice professore scripta sunt. Quisquis is tandem qui hec
comportauit fuerit, certo constat eum summa cum diligencia veterum medicinorum flosculos
binc inde vindemiasse, atque in bunc librum reposuisse. Collectus autem et scriptus est Pre-
sens Uber anno seruatoris Millesimo Tricentesimo Nonagesimo quinto. Hunc itaque librum
situ et etate deformatum ut ab interitu assererem in tres libros digessi parciales; ad quos
omnes index in primi libri facie locatus deseruit, qui et rerum capita tocius libri complectitur
vt citra laborem facillime iuxta numerum foliorum quodeumque volueris inuenire posses.
Wale lector optime et fruere. —
Ain teutsebe vnderricht an Leser. Diss buch ist aus vill buebern der Erczney ausgezogen vnd
zusammengetragen oder geschrieben ... welches buch nun vor alter verlegen vnd schier gar
vergangen bab ich widerum vernewern lassen vnd in drey bücher getailt welche die Ordnung
behalten wie sie geschrieben vnd zum ersten zusammengesetzt sein worden. Vnd das ist
geschehen von des Registers wegen ... also zeigt das nachuolgent Register gruntlich vnd
gewislich an, an welchem plat du suchen vnd finden sollst was du begerest, welches alles
ainem lateinischen leser bewißt vnd bekant ist. darum solches in teutsch anzuzeigen vnd zu
uertulmetschen alles zu lang wer. —
Die Datierung auf das Jahr 1395 ist im Text nicht festzustellen. Deutsche Texte in schwäbi-
scher Mundart.
Allacci-Regist. ar C. 71/1576
303