DOI Artikel:
Śniadecka-Kotarska, Magdalena: Formy narracyjne retablos andyjskich: casus Peru i Boliwii
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52432#0157
Formy narracyjne retablos andyjskich. Casus Peru i Boliwii
153
zostaje zamknięty w więzieniu, gdzie poddawany jest zapewne torturom, na co
wskazują okrwawione części ciała. Po śmierci jego ciało zostaje wyrzucone na
śmietnik, gdzie szczątki rozszarpują psy. Ofiara zostaje uniesiona przez archa-
nioła Gabriela do nieba pod okiem Boga Ojca, czuwają nad nim Słońce i Księ-
życ, których wizerunki zajmują górną część retablo. Uwagę zwraca dualistycz-
ny podział stref sakralnych, lewa to kosmos andyjski, świat ducha Apu, Słońca
i Księżyca, podczas gdy prawa to świat Boga Ojca i Archanioła Gabriela. Czar-
ne tło całego retablo oraz ścian drzwi zdobionych wyjątkowo jednobarwnym
białym ornamentem kwietnym podkreśla żałobny charakter dzieła.
2,1.5. Claudio Jimenez Quispe
Kolejny z synów Florencia Jimeneza - Claudio, uznawany za jego prawą
rękę i głównego kontynuatora tradycji rodzinnych, o pracy w okresie konflik-
tu wypowiadał się w sposób następujący: „Przemoc zmieniła całe nasze spo-
łeczeństwo, nas - mieszkańców gór i nas - artystów jako jego część. Jedni
zwrócili się ku Bogu zachodniemu, inni ku naszym rdzennym wierzeniom reli-
gijnym, a jeszcze inni odeszli od duchowości zawierzając lewicy”.
Wyrazem poglądów autora świadomego zróżnicowanego charakteru prze-
mocy jest retablo zatytułowane Kryzys (La crisis), w którym w części cen-
tralnej przedstawiony jest chłop ciągnięty z jednej strony przez żołnierza sił
zbrojnych, z drugiej zaś przez zamaskowanego uczestnika nielegalnej guerril-
li. Na ścianach bocznych retablo znajdują się sceny charakterystyczne dla tego
okresu stanowiące pełną panoramę różnych sytuacji społecznych. Mamy za-
tem sceny ukazujące żołnierzy pacyfikujących mieszkańców jednej z wiosek,
w której chłopi są tylko ofiarami; widok bitwy - guerrilla ścierająca się z woj-
skiem i chłopów uciekających zarówno przed wojskiem, jak i członkami guer-
rilli", a także scenę przedstawiającą chłopów walczących pod kierownictwem
guerrilli z wojskiem. W kolejnej scenie bezbronni wieśniacy skupieni są pod
krzyżem i pogrążeni w modlitwie, inni uczestniczą w procesjach, z krzyżem
na czele obchodząc ziemie, na których czyha na nich tyle niebezpieczeństw
(na horyzoncie widać wojskowych i guerrillę), a w kolejnym kasetonie reta-
blo klęczący, przerażony chłop w błagalnym przejmującym geście zwraca się
o pomoc ku Słońcu. Inna praca tego samego twórcy zatytułowana Łzy peru-
wiańskiego dziecka (Las lagrimas del niño peruano) przedstawia zrozpaczoną
klęczącą matkę nad ciężko rannym dzieckiem, załamującą ręce. Jej sylwetka,
układ ciała, gesty, cała kompozycja stylizowana jest na wizerunki Matki Bo-
skiej Bolesnej. Sceny z boku i z tyłu ukazują różne sytuacje, w jakich uczestni-
czyły dzieci wplątywane w konflikt zbrojny na terenach objętych stanem wyjąt-
kowym. Jedno z biegnących dzieci niesie dynamit, zapewne dla guerrilli, inne
uzbrojone przebiega pod walącą się i płonącą ścianą budynku, a jeszcze inne
153
zostaje zamknięty w więzieniu, gdzie poddawany jest zapewne torturom, na co
wskazują okrwawione części ciała. Po śmierci jego ciało zostaje wyrzucone na
śmietnik, gdzie szczątki rozszarpują psy. Ofiara zostaje uniesiona przez archa-
nioła Gabriela do nieba pod okiem Boga Ojca, czuwają nad nim Słońce i Księ-
życ, których wizerunki zajmują górną część retablo. Uwagę zwraca dualistycz-
ny podział stref sakralnych, lewa to kosmos andyjski, świat ducha Apu, Słońca
i Księżyca, podczas gdy prawa to świat Boga Ojca i Archanioła Gabriela. Czar-
ne tło całego retablo oraz ścian drzwi zdobionych wyjątkowo jednobarwnym
białym ornamentem kwietnym podkreśla żałobny charakter dzieła.
2,1.5. Claudio Jimenez Quispe
Kolejny z synów Florencia Jimeneza - Claudio, uznawany za jego prawą
rękę i głównego kontynuatora tradycji rodzinnych, o pracy w okresie konflik-
tu wypowiadał się w sposób następujący: „Przemoc zmieniła całe nasze spo-
łeczeństwo, nas - mieszkańców gór i nas - artystów jako jego część. Jedni
zwrócili się ku Bogu zachodniemu, inni ku naszym rdzennym wierzeniom reli-
gijnym, a jeszcze inni odeszli od duchowości zawierzając lewicy”.
Wyrazem poglądów autora świadomego zróżnicowanego charakteru prze-
mocy jest retablo zatytułowane Kryzys (La crisis), w którym w części cen-
tralnej przedstawiony jest chłop ciągnięty z jednej strony przez żołnierza sił
zbrojnych, z drugiej zaś przez zamaskowanego uczestnika nielegalnej guerril-
li. Na ścianach bocznych retablo znajdują się sceny charakterystyczne dla tego
okresu stanowiące pełną panoramę różnych sytuacji społecznych. Mamy za-
tem sceny ukazujące żołnierzy pacyfikujących mieszkańców jednej z wiosek,
w której chłopi są tylko ofiarami; widok bitwy - guerrilla ścierająca się z woj-
skiem i chłopów uciekających zarówno przed wojskiem, jak i członkami guer-
rilli", a także scenę przedstawiającą chłopów walczących pod kierownictwem
guerrilli z wojskiem. W kolejnej scenie bezbronni wieśniacy skupieni są pod
krzyżem i pogrążeni w modlitwie, inni uczestniczą w procesjach, z krzyżem
na czele obchodząc ziemie, na których czyha na nich tyle niebezpieczeństw
(na horyzoncie widać wojskowych i guerrillę), a w kolejnym kasetonie reta-
blo klęczący, przerażony chłop w błagalnym przejmującym geście zwraca się
o pomoc ku Słońcu. Inna praca tego samego twórcy zatytułowana Łzy peru-
wiańskiego dziecka (Las lagrimas del niño peruano) przedstawia zrozpaczoną
klęczącą matkę nad ciężko rannym dzieckiem, załamującą ręce. Jej sylwetka,
układ ciała, gesty, cała kompozycja stylizowana jest na wizerunki Matki Bo-
skiej Bolesnej. Sceny z boku i z tyłu ukazują różne sytuacje, w jakich uczestni-
czyły dzieci wplątywane w konflikt zbrojny na terenach objętych stanem wyjąt-
kowym. Jedno z biegnących dzieci niesie dynamit, zapewne dla guerrilli, inne
uzbrojone przebiega pod walącą się i płonącą ścianą budynku, a jeszcze inne