Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]
Archaiologikē ephēmeris: periodikon tēs en Athēnais Archaiologikēs Hetaireias — 1914

DOI Artikel:
Bersakēs, Friderikos: To en tē technē tetragōnon
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.14282#0050

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
ΑΕ 1914

Τό εν τγι τέχνη τετράγωνον ύπό Φρ. Βερσάκη. 43

μικαί λεπτομέρειαι του προσώπου έξεδηλώθησαν
ελάχιστα, αί δέ άκμαί του προσώπου, του γενείου,
τοΟ λαιμού, του στήθους καί του λοιπού σώματος
άπεστρογγυλώθησαν όλίγον. Αί δέ λεπτομέρεια!
του υφάσματος είναι εγχάρακτοι (πρβ. εΐκ. 5 έν-
Οάδε, 11 και 25).

Έπίπεδον και άβαθες έκτυπον είναι το 575 (ε.
ά. άριθ. 575 είκ. 65) μετά των ά/.μών του περι-
γράμματος ελαφρώς άπεστρογγυλωμένων. Οί ο-
φθαλμοί, ή κόμη και οί [Βόστρυχοι έκδηλοΰνται
δι' έγχαράκτων γραμμών. Εγχάρακτος άπό τοΟ
ώμου της αριστεράς μορφής μέχρι του μηρού γραμ-
μή, διερχομένη και δια της χειρός, δεικνύει τό όπι-
σθεν μέρος του σώματος, χωρίζουσα τούτο και άπΌ
του" υφάσματος. Όμοια γραμμή χωρίζει του ώμου
και του υφάσματος τον δεξιόν βραχίονα της δεξιάς
μορφής, τον άριστερόν βραχίονα αμφοτέρων άπό
τοΟ ώμου και τάς άριστεράς χείρας άπο τοΟ σώ-
ματος. Εγχάρακτοι είναι και αί λεπτομέρειαι τοΟ
άνω σώματος έν τή άριστερα μορφή.Τό δέ διά του
σώματος της δεξιάς μορφής διερχόμενον δόρυ δεν
είναι ή δύο παράλληλοι εγχάρακτοι γραμμαί.

Τό άνάγλυφον τούτο κατ' ουδέν διαφέρον τών
μορφών 5 και 25 (ένθάδε), οεικνυει ευκρινεστερον
παντός άλλου τήν έκ της έγκεχαραγμένης μορφής
προέλευσιν του έκτύπου και τήν έπίδρασιν τής έπί
του ξύλου ή όστοΟ έγχαρακτικής.Τό εντελώς έπίπε-
δον τών δψεων και αί έπί του σώματος παραμείνασαι
ώς υπόλειμμα ίχνογραφήματος εγχάρακτοι γραμ-
μαί τών βραχιόνων και του δόρατος άποδεικνύουσι
σαφώς ό'τι αί δύο μορφαΐ ένεχαράχθησαν πρώτον
επί έπιπέδου και έπειτα έταπεινώθη ό περιβάλλων
τά περιγράμματα αυτών χώρος. Έκ τής αυτής
επιδράσεως προέρχονται καέ αί εγχάρακτοι λεπτο-
μέρειαι τών προηγουμένων άναγλύφων και τό ύπερ-
κείμενον διαφόοων έπιπέδων έπίφανειών, ώς ειπον.
Είναι ή έξις του ςυλογλύφου νά έμβαθύνη διαδο-
χικώς διαφόρους επιφανείας καθ' όριζοντίαν διεύ-
θυνσιν προς βαθμιαίαν παραγωγήν τοΟ έκτύπου και
τοΟ όλογλύφου γλυπτού.

Χαρακτηριστικώτερον παντός άλλου είναι τό εκ
του ξύλου ή τοΰ δστου απορρέον και έπί του λίθου
διαφυλαττόμενον φαινόμενον τής μή μέχρι του βά-
θους τοΟ άναγλύφου άποστρογγυλώσεως του περι-
γράμματος, άλλα μόνον μέχρι ύψους τινός άπό

τοΟ βάθους. Τό λοιπόν μέρος τοΟ περιγράμματος
παραμένει κατακόρυφον. Ή λεπτομέρεια αύτη ήτο
φυσική έν τω δστώ ένεκα τής σμικρότητος και
τής λεπτότητος τοΰ ύλικοΟ, ου ένεχα τό έργαλεΐον
δεν ήδύνατο τότε νά φθάση μέχρι του βάθους, πα-
ρατηρείται δε έπί πάντων τών οστεΐνων τής Σπάρ-
της. Συν τώ χρόνω ή τεχνική άνάγκη έγένετο
άσυνειδήτως έξις μεταβιβασθεΐσα μετά τών άλλων
συνηθειών και έπί του λίθου' διακρίνεται δέ πολ-
λαχώς έν τοις γλυπτοΐς τής Κερκύρας, κυρίως δέ
έν τοις Αακωνικοΐς άναγλύφοις γενικώς. Το γε-
γονός τοΟτο ίδια καθιστά τυφλοΐς ομμασιν εύδιά-
κριτον και το Λακωνικόν άνάγλυφον τών μεταγε-
νεστέρων χρόνων. Διότι το φαινόμενον τούτο δια-
τηρείται άμετάβλητον καθ'όλους τους χρόνους.

"Αναλλοίωτοι παραμένουσιν έν παντί χρόνω καί
αί λοιπαί πατροπαράδοτοι έξεις τής Αακωνικής
τέχνης (πρβ. ε. ά. άριθ. 655 είκ. 71 καί άριθ. 4
είκ. 3). Έπί άναγλύφου του Δ' πΧ αιώνος άριθ.
683 (ε, ά. άριθ. 683 είκ, 11) διακρίνονται έ'τι εύ-
ρεΐαι καί επίπεδοι έπιφάνειαι ίδια έν τω πήχει τής
δεξιάς χειρός καί έν τω στήθει. Τό περίγραμμα
παραμένει όρθογώνιον προς το έδαφος μέχρι ύψους
τινός καί τούτο άπό τής ώμοπλάτης μέχρι του
καρπού έξωτερικώς καί άπο του άγκώνος μέχρι τής
χειρός έσωτερικώς. Οί δάκτυλοι είναι γωνιώδεις,
το δέ ύφασμα, άπό του ώμου προς τό στήθος καί
πέραν, σχηματίζει καί αυτό γωνιώδες περίγραμ-
μα, έν ώ αί πτυχαί είναι άβαθεΐς καί τριγωνοει-
δεΐς.

Έπίπεδον είναι καί τό ολίγον νεώτερον άνάγλυ-
φον άριθ. 257 (ε. ά. είκ. 40), εντελώς εύθϋ το
στέρνον, ό δέ άριστερός βραχίων έ'χει τετράγωνον
περίπου τομήν. Ή εξωτερική έπιφάνεια του καρ-
πού γωνιουται προς τήν όρατήν έπιφάνειαν τών
τριγωνοειδών τήν τομήν δακτύλων, ώς καί ή δεξιά
ώμοπλάτη πρός τό στέρνον. Οί οφθαλμοί είναι
άβαθεΐς ώς καί έν τή προηγουμένη μορφή , τών
βολβών καί τών βλεφάρων κειμένων έν τώ αύτώ
έπιπέδω. Τριγωνοειδεΐς ωσαύτως καί άβαθεΐς είναι
αί πτυχαί του ύφάσματος.

Τάς αύτάς ιδιότητας δεικνύει καί τό μεταγενέ-
στερον άνάγλυφον άριθ. 717 (ε. ά. είκ. 74). Η
δεξιά χειρ τής φονευθείσης άμαζόνος συνδέεται
πρός τό έδαφος του άναγλύφου, ώστε το περί-
 
Annotationen