DOI Artikel:
Kuruniōtēs, Kōnstantinos: Pylou Messēniakēs tholōtos taphos
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14282#0107
100 Πύλου Μεσσηνιακής θολωτός τάφος- ύπο Κ. Κονροννιώτον.
ΑΕ 1914
ώς επί το πλείστον, και ακανόνιστου σχήματος,
πωρόλιθων, ελάχιστα μεγαλειτέρων καί πως κα-
νονικωτέρων κατά τά χαμηλότερα μέρη. Δι ευμε-
γεθών, όρθογωνικών, τ.ωοίνων πλίνθων είνε μετά
πολλής τέχνης, κατ ίσοδομικόν τινα τρόπον έκτι-
σμένα τά εκατέρωθεν της θύρας άκρα τών τοίχων
της θόλου ^£ί«. 2), άτϊοτελουντα ούτω τάς παρα-
2: Εσωτερική δψις Μοας ΰολωτον τάφου.
στάοας της θύρας, ομοίως οέ καί όλον το στόμιον
(πρβ. ΠΑΕ 1909 278). Της θόλου ή κορυφή έχει
καταπέσει, το οέ διατηρούμενον μέρος του τάφου,
περιλαμβάνον και την θύραν μετά τών άνωφλίων,
ι/ν. ΰψος ολίγον περίσσότερον τών 3 μέτρων. Τήν
στέγην τοΟ στομίου άπετέλουν τρεις μεγάλα!, ακα-
τέργαστο1., πώριναι πλάκες, ών σώζονται μόνον δύο
έχουσα; μήκος 2\ο0 και πλάτος 1' 30, πάχος οέ
0'60. Μήκος έχει το στόμιον κατά τήν βάσιν 2.80
και κατά τήν οροφήν, ένθα έκτείνεται διά τον σχη-
ματισμον της θόλου, περίπου 3 15. Ή θύρα τοΟ
τάφου έχει ΰψος 2'90 και πλάτος 1'4ο, άλλ' οί
πλευρικοί τοίχοι, οί αποτελούντες ταύτην, έχουσι
μεταγενεστέρως συγκλίνει έπαισθητώς, ώστε το
άρχικον πλάτος ήτο κατά τι μεγαλείτερον. Ό δρό-
μο: ήτο ίκανώς ευρύτερος του στομίου, είνε δ' ο-
μοίως διά πολύ μικρών λίθων έκτισμένος και δια-
τηρείται, ώς έφάνη εκ μικράς σκαφής, αμέσως
παρά τό στόμιον, καλώς μέχρι περίπου του σωζό-
μενου ύψους της θόλου. Ό δρόμος διευθύνεται πρΌς
ΝΑ, κατέληγε δε πιθανώτατα εις ίκανόν ΰψος άπο
της επί της πεδιάδος βάσεως τοΟ λόφου (ίδε εϊκ.1).
Το άνώτερον εν τρίτον περίπου της θόλου έξεϊχε
καθ ό'λα τά φαινόμενα ΰψηλότερον τοΟ λόφου, μι-
κρός οέ τύμβος ύψοΟτο, ώς συνήθως, ύπερθεν ταύ-
της, άλλά διά της καταπτώσεως της θόλου και
της μεταγενεστέρας καλλιέργειας του χώρου το
έδαφος έξισώθη.
Έν ΙΙύλω μάλλον ίσως ή πανταχού άλλαχοΰ
της Ελλάδος είνε διαδεδομένη ή πίστις περί υπάρ-
ξεως κεκρυμμένων θησαυρών έντος διαφόρων τό-
πων, ώς εκ τούτου δ' ακμάζει έν τή χώρα ή θη-
σαυροθηρία καταλήγουσα συνηθέστατα εις τυμβω-
ρυχίαν, και σύλησιν άρχαίων τάφων και ερειπίων.
Ευτυχώς ό θολωτός τάφος διέφυγε τήν ύπο τών
νεωτέρων σύλησιν διά το μέγα σχετικώς βάθος,
έν ώ εύρηται ή βάσις της θόλου και τήν ΰπερβο-
λικήν σκληρότητα τών ανωτέρων στρωμάτων της
πληρούσης ταύτην έπιχώσεως' ούδ' οί τοίχοι δέ
της θόλου άνευρέθησαν ευτυχώς ύπο τών τυμβω-
ρύχου ν.
Τήν άνασκατήν μέχρι του ήμίσεος περίπου του
ύψους της θύρας έςετέλεσα έκ τών άνω διά του
καταπεσόντος μέρους της κορυφής" ή λοιπή έπί-
χωσις εξήχθη διά του στομίου, έσωρεύθη δέ προς
μεγαλειτέραν εύκολίαν και διά τήν έπιδιωκομένην
ταχυτέραν άποπεράτωσιν της έργασίας έπ'ι της
παρά τον τάφον κειμένης αμπέλου.
"Οτι ό τάφος δεν είχε συληθή μετά τήν κατά-
πτωσιν της κορυφής απεδείχθη έκ της ευρέσεως
τών καταπεσόντων εντός της θόλου λίθων, έν ή
τάξει εϊχον άρχήθεν καταπέσει εις βάθος πλέον τών
2 μέτρων από της σημερινής επιφανείας. Μέχρι
της θέσεως ταύτης ούδέν άξιοσημείωτον παρετη-
ρήθη έν τή έπιχώσει, πλήν ότι ήτο αύτη σκληρο-
τάτη και έσκάπτετο μετά μεγίστης δυσκολίας*
Σχεδόν αμέσως ύπο τους καταπεσάντας λίθους
της κορυφής έφάνησαν οί πρώτοι νεκροί του τά-
φου. Έπί έπιχώσεως ύψους σχεδόν 1 μέτρου άπό
της βάσεως του τάφου έκειντο, προ πάντων κατά
ΑΕ 1914
ώς επί το πλείστον, και ακανόνιστου σχήματος,
πωρόλιθων, ελάχιστα μεγαλειτέρων καί πως κα-
νονικωτέρων κατά τά χαμηλότερα μέρη. Δι ευμε-
γεθών, όρθογωνικών, τ.ωοίνων πλίνθων είνε μετά
πολλής τέχνης, κατ ίσοδομικόν τινα τρόπον έκτι-
σμένα τά εκατέρωθεν της θύρας άκρα τών τοίχων
της θόλου ^£ί«. 2), άτϊοτελουντα ούτω τάς παρα-
2: Εσωτερική δψις Μοας ΰολωτον τάφου.
στάοας της θύρας, ομοίως οέ καί όλον το στόμιον
(πρβ. ΠΑΕ 1909 278). Της θόλου ή κορυφή έχει
καταπέσει, το οέ διατηρούμενον μέρος του τάφου,
περιλαμβάνον και την θύραν μετά τών άνωφλίων,
ι/ν. ΰψος ολίγον περίσσότερον τών 3 μέτρων. Τήν
στέγην τοΟ στομίου άπετέλουν τρεις μεγάλα!, ακα-
τέργαστο1., πώριναι πλάκες, ών σώζονται μόνον δύο
έχουσα; μήκος 2\ο0 και πλάτος 1' 30, πάχος οέ
0'60. Μήκος έχει το στόμιον κατά τήν βάσιν 2.80
και κατά τήν οροφήν, ένθα έκτείνεται διά τον σχη-
ματισμον της θόλου, περίπου 3 15. Ή θύρα τοΟ
τάφου έχει ΰψος 2'90 και πλάτος 1'4ο, άλλ' οί
πλευρικοί τοίχοι, οί αποτελούντες ταύτην, έχουσι
μεταγενεστέρως συγκλίνει έπαισθητώς, ώστε το
άρχικον πλάτος ήτο κατά τι μεγαλείτερον. Ό δρό-
μο: ήτο ίκανώς ευρύτερος του στομίου, είνε δ' ο-
μοίως διά πολύ μικρών λίθων έκτισμένος και δια-
τηρείται, ώς έφάνη εκ μικράς σκαφής, αμέσως
παρά τό στόμιον, καλώς μέχρι περίπου του σωζό-
μενου ύψους της θόλου. Ό δρόμος διευθύνεται πρΌς
ΝΑ, κατέληγε δε πιθανώτατα εις ίκανόν ΰψος άπο
της επί της πεδιάδος βάσεως τοΟ λόφου (ίδε εϊκ.1).
Το άνώτερον εν τρίτον περίπου της θόλου έξεϊχε
καθ ό'λα τά φαινόμενα ΰψηλότερον τοΟ λόφου, μι-
κρός οέ τύμβος ύψοΟτο, ώς συνήθως, ύπερθεν ταύ-
της, άλλά διά της καταπτώσεως της θόλου και
της μεταγενεστέρας καλλιέργειας του χώρου το
έδαφος έξισώθη.
Έν ΙΙύλω μάλλον ίσως ή πανταχού άλλαχοΰ
της Ελλάδος είνε διαδεδομένη ή πίστις περί υπάρ-
ξεως κεκρυμμένων θησαυρών έντος διαφόρων τό-
πων, ώς εκ τούτου δ' ακμάζει έν τή χώρα ή θη-
σαυροθηρία καταλήγουσα συνηθέστατα εις τυμβω-
ρυχίαν, και σύλησιν άρχαίων τάφων και ερειπίων.
Ευτυχώς ό θολωτός τάφος διέφυγε τήν ύπο τών
νεωτέρων σύλησιν διά το μέγα σχετικώς βάθος,
έν ώ εύρηται ή βάσις της θόλου και τήν ΰπερβο-
λικήν σκληρότητα τών ανωτέρων στρωμάτων της
πληρούσης ταύτην έπιχώσεως' ούδ' οί τοίχοι δέ
της θόλου άνευρέθησαν ευτυχώς ύπο τών τυμβω-
ρύχου ν.
Τήν άνασκατήν μέχρι του ήμίσεος περίπου του
ύψους της θύρας έςετέλεσα έκ τών άνω διά του
καταπεσόντος μέρους της κορυφής" ή λοιπή έπί-
χωσις εξήχθη διά του στομίου, έσωρεύθη δέ προς
μεγαλειτέραν εύκολίαν και διά τήν έπιδιωκομένην
ταχυτέραν άποπεράτωσιν της έργασίας έπ'ι της
παρά τον τάφον κειμένης αμπέλου.
"Οτι ό τάφος δεν είχε συληθή μετά τήν κατά-
πτωσιν της κορυφής απεδείχθη έκ της ευρέσεως
τών καταπεσόντων εντός της θόλου λίθων, έν ή
τάξει εϊχον άρχήθεν καταπέσει εις βάθος πλέον τών
2 μέτρων από της σημερινής επιφανείας. Μέχρι
της θέσεως ταύτης ούδέν άξιοσημείωτον παρετη-
ρήθη έν τή έπιχώσει, πλήν ότι ήτο αύτη σκληρο-
τάτη και έσκάπτετο μετά μεγίστης δυσκολίας*
Σχεδόν αμέσως ύπο τους καταπεσάντας λίθους
της κορυφής έφάνησαν οί πρώτοι νεκροί του τά-
φου. Έπί έπιχώσεως ύψους σχεδόν 1 μέτρου άπό
της βάσεως του τάφου έκειντο, προ πάντων κατά