DOI Artikel:
Sōtēriu, Geōrgios A.: Neōteros Kalos Poimēn tou Ethnikou archaiologikou Mouseiou Athēnōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14280#0046
38 Νεώτερος Κάλος Ποιμην τον Μουσείου Ά'&ηνών υπό Γ. Σωτηρίου.
ΑΕ 1915
μέχρι των ώμων' φέρει έζωσμένον έξωμον χιτώνα
καί άπό τοΟ δεξιού αΰτοϋ ώμου κρέμαται Ό ποιμε-
νικός δερμάτινος σάκκος' έπί των ώμων αΰτοϋ φέ-
οει το πρόβατον τους πόδας του οποίου κρατεί δια
τών χειρών (δια της αριστεράς τους δύο έμπρο-
θίους πόδκς και δια της δεξιάς τους οπίσθιους)*
τέλος είδος περισκελίδων καλύπτει τάς κνήμας του
Ποιμένος.
Έτερον άγαλμάτιον χρησιμευον προς έξήγησιν
τών τύπων, καΟ'ους οί ΚαλοΊ Ποιμένες κατεσκευά-
'ζοντο, είνε το λεγόμενον νεώτερον άγαλμα του αυ-
τού* ΛατερανοΟ Μουσείου (εΐκ. 3^. Τούτο διαφέρει
Είκ. 3. Καλός Ποιμην Λατερανοϋ Ρώμης (παράδειγμα
τ^οϋ λεγομένου 2ου τύπον έργον τον τέλους τον Α' η τών μέοων
τον Ε' μ. Χ. αιώνος).
του πρώτου καθ όσον έχει αυστηρώς κατά μέτω-
πον στάσιν, μετά νεανικής δμως μορφής, κόμην
βραχεΐαν, έζίοσμένον χειριδωτον ποιμενικον χιτώνα
και κρατεί διά της δεξιάς, τεθειμένης προ τοΰ στή-
θους, και τους τέσσαρας πόδας τοΰ προβάτου" συμ-
πλήρωσις δε της αριστεράς χειρός είναι ή άνύψωσις
ταύτης και ή ράβδος, ήν κρατεί δι' αυτής. Τό
άγαλμα είνε άνεπεξέργαστον όπισθεν καί φέρει έκ
τών άνω προς τά κάτω τετράγωνον σχισμήν καί
άνωθεν αύτής όπήν κατάλληλον προς ένθεσιν σι-
οηρα.ς συναρμογής προς στερέωσιν έπί κόγχης.
Τέλος ακολουθεί σειρά άγαλματίων, ήτοι δύο
τής Κωνσταντινουπόλεως, έν τής Σεβίλλης, εν τών
Αθηνών, εν τής Σπάρτης, εχόντων την αυτήν τε-
χνοτραπίαν μέχρι σχεδόν καί τών ελαχίστων λε-
πτομερειών (μόνον τάγαλμάτια ταΰτα δεν σώζονται
ακέραια, άλλά τεθραυσμένα ολίγω άνωθεν τών γο-
νάτων) και τέλος δύο έτερα: Ρώμης, εύρεθέν τώ
1888 παρά -ήν πύλην τοΟ 8. ΡηοΙο, καί Πε-
τρουπόλεως, κατατεθέν έν Έρμιτάζ τω 1910 καί
προερχ_όμενον έκ Κωνσταντινουπόλεως, αμφότερα
έχοντα και τινα γνωρίσματα πλησιάζοντα τον άρ-
χαιότερον Καλόν Ποιμένα τής Ρώμης. Πάντα τά-
νωτέρω αγαλμάτια χρονολογούνται συνήθως ώς
ανήκοντα εις την μετά τον Μ. Κωνσταντΐνον πε-
ρίοδον (Δ'ή Ε' αιώνα), πλην του πρώτου τής Ρώ-
μης, τήν προέλευσιν του οποίου άνάγουσιν εις τάς
άρχάς ή τά μέσα τοΟ Γ' μ. Χ αιώνος.
Ό 8ΐΓζγ§ο\ν8ΐα συμπληρών τον άθ ΕοδΒΪ δια-
κρίνει τάγαλμάτια έπί τή βάσει τών δύο άνωτέρω
περιγραφέντων Καλών Ποιμένων του ΛατερανοΟ,
κατά τήν τεχνοτροπίαν αυτών ώς εξής: Καλοί
Ποιμένες άργ^αιότεροι έχοντες χαρακτηριστικά :
στροφήν τής κεφαλής δεξιά, έ'ξωμον χιτώνα, ποι-
μενικόν σάκκον καί άμφοτέρας τάς χείρας ύψωμέ-
νας καί κρατούσας διά μεν τής δεξιάς τους οπί-
σθιους πόδας του προβάτου, διά δε τής αριστεράς
τους εμπρόσθιους, καί Καλοί Ποιμένες νεώτεροι
μετ'αύστηράς κατά μέτωπον στάσεως, χειριοωτου
χιτώνος, τής δεξιάς χειρός κρατούσης καί του;
τέσσαρας πόδας τοΟ προβάτου καί κειμένης προ
τοΟ στήθους, έν ώ ή αριστερά έκτείνεται πλαγίως
καί στηρίζεται έπί ράβδου, καί τής δπισθεν προς
τά άνω οπής προς συναρμογήν τοΟ αγάλματος
1 Τούς δύο τύπους της Ρώμης έν συγκρίσει πρός τάγαλμάτια τής
Κωνσταντινουπόλεως. Σεβίλλης κλπ. τε/νικώ; διέκρινε πρώτος ό (3β
Κθ88Ϊ (έν ΒαΙΙθΙΪΠΟ (1ϊ 3ΓθΙΐβθ'. 0Π8ίίαη3, έτους 1887) καί είτα
ό 8ίι·ζγ§ο\ν8ΐίΐ (έν ΙΪΟΠΙ. Οΐ13ΐΊ3ΐδθ1ΐ1·ίίΙ ίίΪΓ θ1ΐΠ8ΐΙ. ΑΙίβΓ-
ίϋΐηβΐίυηάβ βίΰ. ετ. 1890), συμπεριλαβών καί τά τών Αθηνών καί
Σπάρτης. Τό τρίτον άγαλμα της Ρώμης (τό ευρεθεν έν 8. Ρ3θ1θ) ό
8ΐΓΖ\§0\\'8ΐί' θεωρεί ώς δεικνΰον τήν μετάδασιν άπό τοΰ 1ου εις τόν
2ον τύπον, καθ' οσον έ'-/ει μόνον τήν στροφήν τής κεφαλής δεξιά έκ
τοΰ 1ου τύπου καί πάντα τά λοιπά τοΰ 2ου, Τοΰ αγάλματος τής [Ιε-
τ6ουπόλεως δεν 'έγω δυστυχώς φωτογραφίαν, κατά τήν γνώμην δμως
τοΰ κ. Βεγλερή. είνε καί τοΰτο δμοιον ί'σως τω τρίτω άγαλματίω τής
Ρώμης. "Οφείλω νά ομολογήσω ότι ποιοΰμαι "/ρήσιν τών σημειώσεων
μου, ας Ιχω έκ τοΰ Κδπΐ. Οΐ13Γί3ΐ8θ1ΐπί(:. διότι έν Αθήναις ού-
δαμοΰ ΰπάρ/ει τό περιοδικόν τοΰτο τής Ρώμης.
ΑΕ 1915
μέχρι των ώμων' φέρει έζωσμένον έξωμον χιτώνα
καί άπό τοΟ δεξιού αΰτοϋ ώμου κρέμαται Ό ποιμε-
νικός δερμάτινος σάκκος' έπί των ώμων αΰτοϋ φέ-
οει το πρόβατον τους πόδας του οποίου κρατεί δια
τών χειρών (δια της αριστεράς τους δύο έμπρο-
θίους πόδκς και δια της δεξιάς τους οπίσθιους)*
τέλος είδος περισκελίδων καλύπτει τάς κνήμας του
Ποιμένος.
Έτερον άγαλμάτιον χρησιμευον προς έξήγησιν
τών τύπων, καΟ'ους οί ΚαλοΊ Ποιμένες κατεσκευά-
'ζοντο, είνε το λεγόμενον νεώτερον άγαλμα του αυ-
τού* ΛατερανοΟ Μουσείου (εΐκ. 3^. Τούτο διαφέρει
Είκ. 3. Καλός Ποιμην Λατερανοϋ Ρώμης (παράδειγμα
τ^οϋ λεγομένου 2ου τύπον έργον τον τέλους τον Α' η τών μέοων
τον Ε' μ. Χ. αιώνος).
του πρώτου καθ όσον έχει αυστηρώς κατά μέτω-
πον στάσιν, μετά νεανικής δμως μορφής, κόμην
βραχεΐαν, έζίοσμένον χειριδωτον ποιμενικον χιτώνα
και κρατεί διά της δεξιάς, τεθειμένης προ τοΰ στή-
θους, και τους τέσσαρας πόδας τοΰ προβάτου" συμ-
πλήρωσις δε της αριστεράς χειρός είναι ή άνύψωσις
ταύτης και ή ράβδος, ήν κρατεί δι' αυτής. Τό
άγαλμα είνε άνεπεξέργαστον όπισθεν καί φέρει έκ
τών άνω προς τά κάτω τετράγωνον σχισμήν καί
άνωθεν αύτής όπήν κατάλληλον προς ένθεσιν σι-
οηρα.ς συναρμογής προς στερέωσιν έπί κόγχης.
Τέλος ακολουθεί σειρά άγαλματίων, ήτοι δύο
τής Κωνσταντινουπόλεως, έν τής Σεβίλλης, εν τών
Αθηνών, εν τής Σπάρτης, εχόντων την αυτήν τε-
χνοτραπίαν μέχρι σχεδόν καί τών ελαχίστων λε-
πτομερειών (μόνον τάγαλμάτια ταΰτα δεν σώζονται
ακέραια, άλλά τεθραυσμένα ολίγω άνωθεν τών γο-
νάτων) και τέλος δύο έτερα: Ρώμης, εύρεθέν τώ
1888 παρά -ήν πύλην τοΟ 8. ΡηοΙο, καί Πε-
τρουπόλεως, κατατεθέν έν Έρμιτάζ τω 1910 καί
προερχ_όμενον έκ Κωνσταντινουπόλεως, αμφότερα
έχοντα και τινα γνωρίσματα πλησιάζοντα τον άρ-
χαιότερον Καλόν Ποιμένα τής Ρώμης. Πάντα τά-
νωτέρω αγαλμάτια χρονολογούνται συνήθως ώς
ανήκοντα εις την μετά τον Μ. Κωνσταντΐνον πε-
ρίοδον (Δ'ή Ε' αιώνα), πλην του πρώτου τής Ρώ-
μης, τήν προέλευσιν του οποίου άνάγουσιν εις τάς
άρχάς ή τά μέσα τοΟ Γ' μ. Χ αιώνος.
Ό 8ΐΓζγ§ο\ν8ΐα συμπληρών τον άθ ΕοδΒΪ δια-
κρίνει τάγαλμάτια έπί τή βάσει τών δύο άνωτέρω
περιγραφέντων Καλών Ποιμένων του ΛατερανοΟ,
κατά τήν τεχνοτροπίαν αυτών ώς εξής: Καλοί
Ποιμένες άργ^αιότεροι έχοντες χαρακτηριστικά :
στροφήν τής κεφαλής δεξιά, έ'ξωμον χιτώνα, ποι-
μενικόν σάκκον καί άμφοτέρας τάς χείρας ύψωμέ-
νας καί κρατούσας διά μεν τής δεξιάς τους οπί-
σθιους πόδας του προβάτου, διά δε τής αριστεράς
τους εμπρόσθιους, καί Καλοί Ποιμένες νεώτεροι
μετ'αύστηράς κατά μέτωπον στάσεως, χειριοωτου
χιτώνος, τής δεξιάς χειρός κρατούσης καί του;
τέσσαρας πόδας τοΟ προβάτου καί κειμένης προ
τοΟ στήθους, έν ώ ή αριστερά έκτείνεται πλαγίως
καί στηρίζεται έπί ράβδου, καί τής δπισθεν προς
τά άνω οπής προς συναρμογήν τοΟ αγάλματος
1 Τούς δύο τύπους της Ρώμης έν συγκρίσει πρός τάγαλμάτια τής
Κωνσταντινουπόλεως. Σεβίλλης κλπ. τε/νικώ; διέκρινε πρώτος ό (3β
Κθ88Ϊ (έν ΒαΙΙθΙΪΠΟ (1ϊ 3ΓθΙΐβθ'. 0Π8ίίαη3, έτους 1887) καί είτα
ό 8ίι·ζγ§ο\ν8ΐίΐ (έν ΙΪΟΠΙ. Οΐ13ΐΊ3ΐδθ1ΐ1·ίίΙ ίίΪΓ θ1ΐΠ8ΐΙ. ΑΙίβΓ-
ίϋΐηβΐίυηάβ βίΰ. ετ. 1890), συμπεριλαβών καί τά τών Αθηνών καί
Σπάρτης. Τό τρίτον άγαλμα της Ρώμης (τό ευρεθεν έν 8. Ρ3θ1θ) ό
8ΐΓΖ\§0\\'8ΐί' θεωρεί ώς δεικνΰον τήν μετάδασιν άπό τοΰ 1ου εις τόν
2ον τύπον, καθ' οσον έ'-/ει μόνον τήν στροφήν τής κεφαλής δεξιά έκ
τοΰ 1ου τύπου καί πάντα τά λοιπά τοΰ 2ου, Τοΰ αγάλματος τής [Ιε-
τ6ουπόλεως δεν 'έγω δυστυχώς φωτογραφίαν, κατά τήν γνώμην δμως
τοΰ κ. Βεγλερή. είνε καί τοΰτο δμοιον ί'σως τω τρίτω άγαλματίω τής
Ρώμης. "Οφείλω νά ομολογήσω ότι ποιοΰμαι "/ρήσιν τών σημειώσεων
μου, ας Ιχω έκ τοΰ Κδπΐ. Οΐ13Γί3ΐ8θ1ΐπί(:. διότι έν Αθήναις ού-
δαμοΰ ΰπάρ/ει τό περιοδικόν τοΰτο τής Ρώμης.