Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Editor]: Archaiologikē ephēmeris: periodikon tēs en Athēnais Archaiologikēs Hetaireias (1916)

ΑναοκαφαΙ Νικοπόλεως υπό Ά. Φίλαδελφέως. 67

ΑΕ 1910

εκατέρωθεν τούτων, άλλ ολίγον τ; όπισθεν, φαί-
νονται εξ κυπάρισσοι ισοϋψείς περίπου προς τά
δένδοα. Έκ των κυπαρίσσων τούτων ανά μία εύ-
ρηται προς τά δεξιά και αριστερά εκάστου των
τριών δένδρων, ώστε ή έν τω κέντρω όοιά εχει ανά
δυο εκατέρωθεν. 11 διάταξις αύτη υπό του καλλι-
τέχνου είνε λίαν σοφή, διότι έκτος της έξοχου συμ-
μετρίας, διά ταύτης πληρούται το μεταξύ των
δένδρων κενόν, πλαισιοΟται δε θαυμασίως ό όλος
πίνας. "Ανωθεν τών ανωτέρω δένδρων και ακρι-
βώς επί τών κορυφών τών πλείστων τούτων καθί-
πτανται πτηνά έκ του γένους τών (οδικών, [έλος
εαποοσθεν τούτων και έν τώ ποώτω έπιπέδω τοΟ
πίνακος (ρΐ'βιηϊβΐ' ρΐαη) παρίστανται δυο μεγάλοι
γηνες εις »υσικον μέγεθος, ό εις δεξιόθεν και ο ετε-
οος άριστερόθεν προς τακρα του πίνακος, μεταξΰ
δέ τούτων πέρδιζ. Έν τώ αύτώ πεδίω, κάτωθεν
τών κοραών τών δένδρων καϊ παρά τους πόδας τών
ζώων φύονται /όρτα και θάμνοι, ούτιο δέ πληρού-
ται και ό '/ώρος ούτος μετά περισσής τέχνης. Και

αυτό τό έδαφος ό καλλιτέχνης ένεψύ/ωσε, καλυ-
ψας δια πόας. Ούτω αποτελείται σύνολον τι όντως
ύπέροχον καϊ θαυμαστόν, διότι προς τή αρμονική
διατάξει και έντέ/νω συνθέσει και ό ποικίλος χρω-
ματισμός εξαίρει την λαμπρότητα τοΟ πίνακος.
Ιδίως μετ' εξαίσιων γοωυ,ίζων ε'ισ'ι γεγραμμένοι
οί καρποί τών οπωροφόρων δένδρων, οί'τινες δια
ζωηρού έρυΟρου, κίτρινου και ϋπο/ρώσεων αυτών
έςέ/ουσιν έν μέσω του πρασίνου φυλλώματος. Κά-
τωθεν του πίνακος τούτου ϋπάρ/ει επιγραφή ψη-
φιδωτή έπίσης μήκ. 2,41, ύψους δέ 0,58· περι-
βάλλεται δ αύτη υπό πλαισίου, όπερ σ/ηματίζει
εκατέρωθεν δύο επιμήκη ορθογώνια τετράπλευρα
ύψ. 0,.)8 και πλ. 0,30, διηρημένα έκάτερον εις τρία
τρίγωνα, έντ'ος τών όποιον ϋπάρ/ουσι όομβοειδή
καϊ άβακοειδή σνήματα και τρο/οειδής κύκλος.

Ή έπιγραφή αποτελείται έκ τεσσάρων στί/ων,
τά δέ ψηφία (ύψ. 0,11) εΐσ'ιν έκ λευκών ψηφίδων
επ'ι σκιερού (μολυοδόχοου) έδάοους, εν-ει δέ ώς
έςής: (είκ. 14).

γ ωΚβΑΝΟΝ Π6ΡΙΦΑΝΤΟΝ ΑΤΤΙΡΙΤΟΝ6ΝΘΑ Δ6ΔΟΡΚΑ0
ΓΑΙΑΝΜ600ΟΝ6ΧΟΝΤΑ0 0ΦΟΙ0ΙΝΔΑΛΜ ΑΟΤ6 Χ Ν Η Ο
ΤΤ Α Ν Τ Α Π 6 Ρ I ΐ Φ Ο Ρ 6 ΟΥΟΑΝΟΟΑ Π Ν 161Τ 6 Κ Α I 6 Ρ ΤΤ € I
ΔΟΥΜ6ΤΙΟΥ Κ Τ 6 Α Ν Ο Ν ΜΕΓΑΘΥΜΟΥ ΑΡΧΙ 6 Ρ Η Ο Ο

ον-

Έν τή ανωτέρω έπιγραφή εϊσϊν έφθαρμέναι έν τέλος όσα «πνεΐ τε και έρπει» έπ' αυτής. Και ο
μέρει αί λέξεις «περίφαντον» έν τώ 1 "·' στι/. ή τως και έξ όσων άνωτέρω περιεγράψαμεν ψηφιδω

ε ^ ε

λέςις «όσα» εν τώ 3°.' και «κτέανον» και «μεγα- τών κα'ι ές όσων παρακατιόντες θα ί'δωμεν,

θύμου» έν τώ 4" άς συνεπλήρςυσα. Γα ψηοία εϊσϊ κιμος ψηοοΟέτης μετ' απαράμιλλου τέννης έςετέ-

τύπου καθαρώς βυζαντινού, άλλ' ούχΐ τών ύστέοιυν λεσε το ανατεθέν αύτώ θέμα.

νοόνων. Τουναντίον οιατηοουσιν εισέτι τήν καθα- ην ϊ > ί' *

, „ , , Ψηφιοωτον οαπεοον

οότητα και εύουΟαίαν τών ποώτων αίώνιυν του ο ~ ' /α ~\

1 1 Γ ; μεσημβρινού τετράγωνου (Διακονικού).

Βυζαντινού" Κράτους (θ',υ και 0ου αι.), ώς πείθεται

,' . β -. - ~ (Πιν. 1 καϊ 2. Είκ. 15-29).

τις άλλως και εκ της παοαυολης των χαρακτήρων

τούτων προς τούς τών έπιγραφών τής Αγίας Σο- Και τούτου όλόκληρον το δάπεδον, ίσης έκτάσεως

οιας κα'ι τών τει/ών τής Κωνσταντινουπόλεως. ακριβώς προς το τοΟ αντιστοίχου έναντι προηγου-

Είνε δέ σπουδαιοτάτη ή έπιγραφή αύτη, διότι μένου τετραγώνου, είνε κεκαλυμμένον υπό ψηφι-

ές αυτής μανΟάνομεν ότι ιδρυτής κα'ι διακοσμητής δωτου, εις ού τήν λεπτομερή περιγραφήν εύθΰς

τής μεγαλοπρεπούς ταύτης Βασιλικής ήν ό άρχιε- ήδη προβαίνομεν:

ρενς Δουμέτιος, προς δέ ότι διά τής διακοσμησεως Ώς έν έκείνω και ενταύθα ό αυτός Μαίαν-

ταύτης τής ψηφιδωτής έσκοπεΐτο ή άπεικόνισις δρος, διπλούς κα'ι ποικιλό'/ρους, περιΟέει πέριξ

ολοκλήρου τής δημιουργίας, ό απέραντος δηλ. όλόκληρον τό τετραγωνικόν δάπεδον παρ' αΰτά τά

ωκεανός, είτα ή γη, ή «πάντα πέριξ',οορέουσα» καϊ κράσπεδα του τοί'/ου (είκ. 14). Μετά. τοΰτον έπεται

ο οο·