DOI Artikel:
Kugeas, Sōkratēs: To Koinon tōn Hellēnōn kat´ epigraphēn Epidaurou (AE 1918, 128)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14368#0021
1Ί Σ. Β. Κουγέα' Τό Κοινόν τών Ελλήνων κατ έπιγραφήν Επιδαύρου.
Β Ι(>: τω\\\ συμφερόντων. Συμφώνως δέ προς τά
παραδείγματα ταΟτα, ή σωζόμενη μετά το Α κα-
τακόρυφος κεραία I δύναται κάλλιστα ν άποτελη
μέρος του ν.
Κατά ιτερίεργον αληθώς σύμπτωσιν και ή Αττι-
κή επιγραφή I. Ο. ΤΙ 160, ήν κατ' αρχάς μεν
άλλ' ασαφώς δ έκοούς αυτήν ΚδΜθΐ% ύστερον δ'
δμως σαφέστατα και πειστικότατα δ \νί1 Ιιβίιη,
(ε. ά. Γ) κ. ί.) έσχέτισε προς το υπό του Φιλίπ-
που ιδρυθέν Κοινόν τών Ελλήνων, παρουσιάζει
τήν αύτήν φράσινκαΐ εις το αυτό ακριβώς σημεΐον
ήκρωτηριασμένην, έν στίχω δηλονότι 11, δν ό
\νί11ΐθ1ηι συμπληρώνει: ουδέ τήν βασάείαν τήν
Φ[ιλίππου και τών έκγόν\ων καταλύσω. Επειδή
όέ ανάλογος προς τήν συμπλήρωσιν ταύτην του'
\νί11ΐθ1ιιι έν τή Αττική έπιγραφή πρέπει νά είναι
και ή ημετέρα συμπλήρωσι; έν τή επιγραφή της
Επιδαύρου, όπότε το έκπεσόν όνομα θά έδήλου
τό όνομα του βασιλέως προς όν έδίδοντο οί εν τή
έπιγραφή αναφερόμενο·, όρκοι, είμεθα υποχρεωμένοι
δια τήν συυ,πλήοωσιν νά περιοοισθώμεν εις εκείνα
τά ονόματα τών Μακεδόνων βασιλέων, άτινα συμ-
βιβάζονται πρός τον έπιγραφικον τούτον λόγον.
Κα:ά ταύτα λοιπόν ή έπιγραφή δεν δύναται νά
άνα/θή είςτήν πρώτην περίπτωσιν της αρχικής ύπό
τοϋ Φίλιππου ιδρύσεως του Κοινού τών Ελλήνων
ώς ύπέστήριξεν ό \νί11ιβ1ιιι (ε. ά. 44), όστις πι-
στεύω οτι βλέπων νυν τά νέα μεγάλα τεμάχια
της επιγραφής θά μεταβάλη γνώμην. Δεν ούναται
δέ νά άνα/θή εις τον Φίλιππον τον Β' ή έπιγραφή,
και διότι ούτος ήτο μόνος βασιλεύς μή φέρων μά-
λιστα καν τον τίτλον του βασιλέως (\νΠ1ιβ1ηι, ε.
ά. σ. 42. και τάς αυτόθι παραπομπάς), άλλ' ϊ/^β-
//ών ονομαζόμενος, και αυτός μόνος διε/ειρίζετο
τήν βασιλικήν έξουσίαν, ενώ ή έπιγραφή αναφέρει
βασιλείς, και διότι εμποδίζει τό έν στ. Β' 31 από
Α άρνόμενον βασιλικόν όνομα. Αλλ' ουδέ εις
τήν υπό του υίοϋ' αύτού Αλεξάνδρου γενομένην
άνανέωσιν (336) δύναται νά άναχθή ή έπιγραφή
διά τους αυτούς λόγους. Μόνος άνευ συμβασιλέως
έβασίλευσε και ό Αλέξανδρος, άποκλείεται δέ τό
όνομα τούτο έν στ. Β' 31 διά τον λόγον ό'τι μετά
τό Α άκολουθεί κάθετος κεραία γράμματος ) και
ουχί πλαγία / οίαν απαιτεί το Α. Αποκλειομέ-
νων δέ τών ονομάτων Φίλιππος και \4^ε|αι>(5ρος,
Α Κ 1921
ακολουθεί ώς αναγκαίο ν συμπέρασυ,α οτι ή επ,ι.Γ
γραφή δέν δύναται νά άνα/θή ουτε εις τήν τρίτην
περίπτωσιν της ύπό του Πολυσπέρ/οντος έν ονό-
ματι τών βασιλέων Φιλίππου και Άλέξάνδρου,γενο-
μένης ανανεώσεως τοϋ" Κοινού τών Ελλήνων (318) ,,
άν και ένταΟθα έ'/ομίν συμβασιλείαν δυο βασι-
λέων συμβιβαζομένων πρός τόν ·ν τή έπιγραφή
πληθυντικον τύπον βασιλέων 1. 'ϋστε ΰπολείπον-
1 "Αν ήθέλομεν στηρι/θή εις τοΰτον και μόνον τόν λόγον, ουδέν
θά έκώλυε νά άναγάγιομεν τήν προκειμένην έπιγραφήν της Επιδαύ-
ρου εις τήν τρίτην ταύτην περίπτιοσιν της άνανεοίσεως του Κοινού
τών Ελλήνων. Διότι ό Διόδωρος ομιλών περί τών δύο ώς όιαδο'-
-/ών. του Αλεξάνδρου '/ριαθέντων συμβασιλέων, Φιλίππου του Γ',
τοΰ' και Άρριδαίου, και Αλεξάνδρου τοϋ Β', μεταχειρίζεται τόν
πληθυντικόν τύπον βασιλείς (Διόδ XVIII, 39. 41. 42.47—50,52.
53. 55. 57—63-65. 68 κ.λ.π. παρβ. και Στράβωνα 17, σ. 794
(και οί βασιλείς Άρριδαΐός τε και τα. παιδία .τα 'Αλεξάνδρου /.αϊ
Δέξιππον παρά Σνγκέλλω ίΔρόϋζεν. ε. ά. τ. Β' σ. 182,2) «σΰν
τφ πατρϊ την'Αρριδαίου και 'Αλεξάνδρσυ διοικεί (Κάσσανδρος) βα·
αιλείαν εν Μακεδόσι.»). Ούτω δε συμβασιλεύοντες αναφέρονται θειος
και ανεψιός και έν έπιγραφαϊς. (παρβ. τήν έξ Υπάτης έπιγραφήν Ι.Ο,
IX.2,3, ήν ϊδε και παρά ΤνίΙΙΐβίηΐ, έ.ά.σ. 13. το υπέρ Θερσίππου
ψήφισμα τών Νησιωτών ϋΐΙΐΘΠΐ)ΘΓ§θ1*, Ογ.Ογ.4 και παρά Δρόϋξεν
τ. Β σ. 751 κ. έ. στ. 11 "δια δε Αλέξανδρος διάλλα'ξε τομ παρ
άν&ρώπων βί ν Φίλαππος <5έ ό Φιλίππω και 'Αλ.έξανδρος ό Αλε·
ξάνδρω τάμ βαοιλείαν παρέλαβον, Θέροι ππος έών τοις βασιλήεασι
φίλος λ, στ. 27 υπό τών βασιλήων). Ό ν11ολυσπέρ-/ων πρός ταΐς
άλλαις πράξεσιν εις ά; προέβη έξ ονόματος τών δύο τούτων συμβα-
σιλέων νβουλ.όμενος τά κατά την Πελοπόννηαον διοικήσαι αυμφε·
οόντως, 'λα'ι σνναγαγών εκ των πόλεων συνέδρους, διελέχ&η περι
της πρός αυτόν συμμαχίας». [Διόδωρος XVIII, 69). Ή δέ συμ-
μαχία αύτη σκοπόν ει-/ε τήν διεξαγωγήν του διά τήν έπιμελητείαν
προκληθέντος κατά τών συνησπισμένων Κασσάνδρου, Αντιγόνου και
Πτολεμαίου πολέμου (318), όστις ήούνατο νά είναι ό έν τή επιγραφή
αναφερόμενο: κοινός πόλειιος. Ό δ'εν στ.16 τής επιγραφής άπαντών
ενικός τύπος βασιλεύς Οά ήούνατο νά όικαιολογηθή ώς έννοών έκ τών
δύο συμβασιλευόντων τόν ένήλικον βασιλέα Φίλιππον —Άρριδαϊον,
όστις ουχί σπανίους αναφέρεται ώς μόνος βασιλεύς (παρβ. τό διά-
γραμμα του Πολυσπέρχοντος παρά Διοδ. XVI 1,56, ένθα φαίνετα,
ομιλών μόνος ό Άρριδαϊος: < τάς πολιτείας ας Φίλιππος ό ημέτερος
πατήρ κατέστησε, και Ψ'ίΙΙΐβΙΐΠ έν ϋτίπΐηάβη άΓΒΙΏ&ΙίδΟΐΐβΓ
ΑΐΐίίπΙΐΠΐη£βη σ. 217. "Ιδε και Πλουτάρχου Φάσκιωνα 32 — 33,
εξ ών συνάγεται ότι ό Φίλιππος ό Άρριδαϊο- ώς βασιλεύς συνώδευε
τόν Πολυσπέρ/οντα έν Ελλάδι). Ούτως άναμίξ δι' ένικοΰ βασι-
λεύς και διά πληθυντικού βασιλείς δηλοΰται ή συμβασιλεία αύτη Φι-
λίππου τοΰ Γ' και Αλεξάνδρου του Β' και παρ ' Άρριανώ; εκ
τών μετ' Άλέξαιδρον (παρά Φωτίω Βιβλιοϋ. κωδ. 92, , 28—30
37.38 42 44 45). Έκόπησαν δέ και νομίσματα φέροντα τό όνομα
τοΰ βασιλέως τούτου Φιλίππου του Γ' (Ηβαά, 228', επίσης δέ
και άλλα μετά τής επιγραφής βασιλέως Φιλίππου και βασιλέως Αλε-
ξάνδρου (ΝοιυβΙΙ, ΚθδΙΙηβιιίίοη ο£ οβΓίβϊη ΤβΙι*3άΓΗθΙιηι ο£
ΑΐβχαηάβΓ Ιΐιβ ΟΓβΗίέν ΑτηβΗβαη 'ΙοηνηαΙ οίΝηηιίβηιαΗβδ
τόμ. 45 (1911 σ. 122). Συμφοίνως πρός ταΰτα εΐ/ον σ/ηματ'σει
κατά τήν π^ώτην μελέτην τή; επιγραφής τήν γνώμην ότι αύτη ανα-
φέρεται εις τήν υπό τοΰ Πολυσπέρ-/ον:ος άνανεωθεϊσαν μετά τών Έλ.
λήνων συμμα-/ ίαν, ταύτην δέ τήν γνώμην είχον διατυπώσει και έν τή
περί τής Ιδέας τής Κοινωνίας Εθνών παρά τοις "Ελλησι πραγμα-
τεία μου, ήτις βραβευθείσα έν τώ Κανοηλωρείο) ίστορικω άγώνι
κατά Δεκέμβριον τοΰ 1921 δέν εξεδόθη Ξΐσέτι. Αλλ' έν τώ μετα-
Β Ι(>: τω\\\ συμφερόντων. Συμφώνως δέ προς τά
παραδείγματα ταΟτα, ή σωζόμενη μετά το Α κα-
τακόρυφος κεραία I δύναται κάλλιστα ν άποτελη
μέρος του ν.
Κατά ιτερίεργον αληθώς σύμπτωσιν και ή Αττι-
κή επιγραφή I. Ο. ΤΙ 160, ήν κατ' αρχάς μεν
άλλ' ασαφώς δ έκοούς αυτήν ΚδΜθΐ% ύστερον δ'
δμως σαφέστατα και πειστικότατα δ \νί1 Ιιβίιη,
(ε. ά. Γ) κ. ί.) έσχέτισε προς το υπό του Φιλίπ-
που ιδρυθέν Κοινόν τών Ελλήνων, παρουσιάζει
τήν αύτήν φράσινκαΐ εις το αυτό ακριβώς σημεΐον
ήκρωτηριασμένην, έν στίχω δηλονότι 11, δν ό
\νί11ΐθ1ηι συμπληρώνει: ουδέ τήν βασάείαν τήν
Φ[ιλίππου και τών έκγόν\ων καταλύσω. Επειδή
όέ ανάλογος προς τήν συμπλήρωσιν ταύτην του'
\νί11ΐθ1ιιι έν τή Αττική έπιγραφή πρέπει νά είναι
και ή ημετέρα συμπλήρωσι; έν τή επιγραφή της
Επιδαύρου, όπότε το έκπεσόν όνομα θά έδήλου
τό όνομα του βασιλέως προς όν έδίδοντο οί εν τή
έπιγραφή αναφερόμενο·, όρκοι, είμεθα υποχρεωμένοι
δια τήν συυ,πλήοωσιν νά περιοοισθώμεν εις εκείνα
τά ονόματα τών Μακεδόνων βασιλέων, άτινα συμ-
βιβάζονται πρός τον έπιγραφικον τούτον λόγον.
Κα:ά ταύτα λοιπόν ή έπιγραφή δεν δύναται νά
άνα/θή είςτήν πρώτην περίπτωσιν της αρχικής ύπό
τοϋ Φίλιππου ιδρύσεως του Κοινού τών Ελλήνων
ώς ύπέστήριξεν ό \νί11ιβ1ιιι (ε. ά. 44), όστις πι-
στεύω οτι βλέπων νυν τά νέα μεγάλα τεμάχια
της επιγραφής θά μεταβάλη γνώμην. Δεν ούναται
δέ νά άνα/θή εις τον Φίλιππον τον Β' ή έπιγραφή,
και διότι ούτος ήτο μόνος βασιλεύς μή φέρων μά-
λιστα καν τον τίτλον του βασιλέως (\νΠ1ιβ1ηι, ε.
ά. σ. 42. και τάς αυτόθι παραπομπάς), άλλ' ϊ/^β-
//ών ονομαζόμενος, και αυτός μόνος διε/ειρίζετο
τήν βασιλικήν έξουσίαν, ενώ ή έπιγραφή αναφέρει
βασιλείς, και διότι εμποδίζει τό έν στ. Β' 31 από
Α άρνόμενον βασιλικόν όνομα. Αλλ' ουδέ εις
τήν υπό του υίοϋ' αύτού Αλεξάνδρου γενομένην
άνανέωσιν (336) δύναται νά άναχθή ή έπιγραφή
διά τους αυτούς λόγους. Μόνος άνευ συμβασιλέως
έβασίλευσε και ό Αλέξανδρος, άποκλείεται δέ τό
όνομα τούτο έν στ. Β' 31 διά τον λόγον ό'τι μετά
τό Α άκολουθεί κάθετος κεραία γράμματος ) και
ουχί πλαγία / οίαν απαιτεί το Α. Αποκλειομέ-
νων δέ τών ονομάτων Φίλιππος και \4^ε|αι>(5ρος,
Α Κ 1921
ακολουθεί ώς αναγκαίο ν συμπέρασυ,α οτι ή επ,ι.Γ
γραφή δέν δύναται νά άνα/θή ουτε εις τήν τρίτην
περίπτωσιν της ύπό του Πολυσπέρ/οντος έν ονό-
ματι τών βασιλέων Φιλίππου και Άλέξάνδρου,γενο-
μένης ανανεώσεως τοϋ" Κοινού τών Ελλήνων (318) ,,
άν και ένταΟθα έ'/ομίν συμβασιλείαν δυο βασι-
λέων συμβιβαζομένων πρός τόν ·ν τή έπιγραφή
πληθυντικον τύπον βασιλέων 1. 'ϋστε ΰπολείπον-
1 "Αν ήθέλομεν στηρι/θή εις τοΰτον και μόνον τόν λόγον, ουδέν
θά έκώλυε νά άναγάγιομεν τήν προκειμένην έπιγραφήν της Επιδαύ-
ρου εις τήν τρίτην ταύτην περίπτιοσιν της άνανεοίσεως του Κοινού
τών Ελλήνων. Διότι ό Διόδωρος ομιλών περί τών δύο ώς όιαδο'-
-/ών. του Αλεξάνδρου '/ριαθέντων συμβασιλέων, Φιλίππου του Γ',
τοΰ' και Άρριδαίου, και Αλεξάνδρου τοϋ Β', μεταχειρίζεται τόν
πληθυντικόν τύπον βασιλείς (Διόδ XVIII, 39. 41. 42.47—50,52.
53. 55. 57—63-65. 68 κ.λ.π. παρβ. και Στράβωνα 17, σ. 794
(και οί βασιλείς Άρριδαΐός τε και τα. παιδία .τα 'Αλεξάνδρου /.αϊ
Δέξιππον παρά Σνγκέλλω ίΔρόϋζεν. ε. ά. τ. Β' σ. 182,2) «σΰν
τφ πατρϊ την'Αρριδαίου και 'Αλεξάνδρσυ διοικεί (Κάσσανδρος) βα·
αιλείαν εν Μακεδόσι.»). Ούτω δε συμβασιλεύοντες αναφέρονται θειος
και ανεψιός και έν έπιγραφαϊς. (παρβ. τήν έξ Υπάτης έπιγραφήν Ι.Ο,
IX.2,3, ήν ϊδε και παρά ΤνίΙΙΐβίηΐ, έ.ά.σ. 13. το υπέρ Θερσίππου
ψήφισμα τών Νησιωτών ϋΐΙΐΘΠΐ)ΘΓ§θ1*, Ογ.Ογ.4 και παρά Δρόϋξεν
τ. Β σ. 751 κ. έ. στ. 11 "δια δε Αλέξανδρος διάλλα'ξε τομ παρ
άν&ρώπων βί ν Φίλαππος <5έ ό Φιλίππω και 'Αλ.έξανδρος ό Αλε·
ξάνδρω τάμ βαοιλείαν παρέλαβον, Θέροι ππος έών τοις βασιλήεασι
φίλος λ, στ. 27 υπό τών βασιλήων). Ό ν11ολυσπέρ-/ων πρός ταΐς
άλλαις πράξεσιν εις ά; προέβη έξ ονόματος τών δύο τούτων συμβα-
σιλέων νβουλ.όμενος τά κατά την Πελοπόννηαον διοικήσαι αυμφε·
οόντως, 'λα'ι σνναγαγών εκ των πόλεων συνέδρους, διελέχ&η περι
της πρός αυτόν συμμαχίας». [Διόδωρος XVIII, 69). Ή δέ συμ-
μαχία αύτη σκοπόν ει-/ε τήν διεξαγωγήν του διά τήν έπιμελητείαν
προκληθέντος κατά τών συνησπισμένων Κασσάνδρου, Αντιγόνου και
Πτολεμαίου πολέμου (318), όστις ήούνατο νά είναι ό έν τή επιγραφή
αναφερόμενο: κοινός πόλειιος. Ό δ'εν στ.16 τής επιγραφής άπαντών
ενικός τύπος βασιλεύς Οά ήούνατο νά όικαιολογηθή ώς έννοών έκ τών
δύο συμβασιλευόντων τόν ένήλικον βασιλέα Φίλιππον —Άρριδαϊον,
όστις ουχί σπανίους αναφέρεται ώς μόνος βασιλεύς (παρβ. τό διά-
γραμμα του Πολυσπέρχοντος παρά Διοδ. XVI 1,56, ένθα φαίνετα,
ομιλών μόνος ό Άρριδαϊος: < τάς πολιτείας ας Φίλιππος ό ημέτερος
πατήρ κατέστησε, και Ψ'ίΙΙΐβΙΐΠ έν ϋτίπΐηάβη άΓΒΙΏ&ΙίδΟΐΐβΓ
ΑΐΐίίπΙΐΠΐη£βη σ. 217. "Ιδε και Πλουτάρχου Φάσκιωνα 32 — 33,
εξ ών συνάγεται ότι ό Φίλιππος ό Άρριδαϊο- ώς βασιλεύς συνώδευε
τόν Πολυσπέρ/οντα έν Ελλάδι). Ούτως άναμίξ δι' ένικοΰ βασι-
λεύς και διά πληθυντικού βασιλείς δηλοΰται ή συμβασιλεία αύτη Φι-
λίππου τοΰ Γ' και Αλεξάνδρου του Β' και παρ ' Άρριανώ; εκ
τών μετ' Άλέξαιδρον (παρά Φωτίω Βιβλιοϋ. κωδ. 92, , 28—30
37.38 42 44 45). Έκόπησαν δέ και νομίσματα φέροντα τό όνομα
τοΰ βασιλέως τούτου Φιλίππου του Γ' (Ηβαά, 228', επίσης δέ
και άλλα μετά τής επιγραφής βασιλέως Φιλίππου και βασιλέως Αλε-
ξάνδρου (ΝοιυβΙΙ, ΚθδΙΙηβιιίίοη ο£ οβΓίβϊη ΤβΙι*3άΓΗθΙιηι ο£
ΑΐβχαηάβΓ Ιΐιβ ΟΓβΗίέν ΑτηβΗβαη 'ΙοηνηαΙ οίΝηηιίβηιαΗβδ
τόμ. 45 (1911 σ. 122). Συμφοίνως πρός ταΰτα εΐ/ον σ/ηματ'σει
κατά τήν π^ώτην μελέτην τή; επιγραφής τήν γνώμην ότι αύτη ανα-
φέρεται εις τήν υπό τοΰ Πολυσπέρ-/ον:ος άνανεωθεϊσαν μετά τών Έλ.
λήνων συμμα-/ ίαν, ταύτην δέ τήν γνώμην είχον διατυπώσει και έν τή
περί τής Ιδέας τής Κοινωνίας Εθνών παρά τοις "Ελλησι πραγμα-
τεία μου, ήτις βραβευθείσα έν τώ Κανοηλωρείο) ίστορικω άγώνι
κατά Δεκέμβριον τοΰ 1921 δέν εξεδόθη Ξΐσέτι. Αλλ' έν τώ μετα-