Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (8.1997)

72

WOJCIECH SUCHOCKI


Ryc. 5. Eugene Delacroix, Wolność wiodąca lud, 1831, Paryż, Luwr

świadkami; jakby to artysta wysłuchał wyładowanego w tym geście woła-
nia, czyniąc mgnienie nieustającym. Takie pojęcie gestu inaczej też określa
zachowanie Marii; jest naturalne, godne, może nawet wstydliwe jako zacho-
wanie kogoś, kto wie, że jest oglądany. Wszelako: tu zaszła zmiana. Tematy-
zując bycie oglądanym, obraz odsuwa nas od udziału w zdarzeniu na dys-
tans świadomości patrzenia, postrzegania, na dystans - estetyczny.
Wznoszenie się w obrazie ku Marii to określanie wzrokowej kontem-
placji jako jedynego możliwego kontaktu z nadprzyrodzonym, to tematy-
zowanie patrzenia samego i wzrokowych jakości obrazu, pojmowanych
w kategoriach podziałów płaszczyzny i ich odniesienia do niezmiennego
w swoim sposobie bycia poła. Wskazanie na zasłonę - to przejście do gór-
nej strefy obrazu, w której ta konfrontacja „czystych” podziałów z polem
jest dobitna, i sfinalizowanie doznania jako nadrzędnego wobec treści,
oglądowego doświadczenia nieskończoności.
Homogeniczna w sobie forma płaszczyznowa grupy, otoczona przez wzajemnie
homogeniczne wartości płaszczyznowe przestrzeni, jawi się jako rozpięta między