DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Lisiewicz, Małgorzata: Dyskursy nauki a wizerunek ciała w zachodniej i amerykańskiej sztuce lat osiemdziesiątych i dziewiewięćdziesiątych
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28099#0109
DYSKURSY NAUKI A WIZERUNEK CIAŁA W ZACHODNIEJ I AMERYKAŃSKIEJ SZTUCE
107
z lat 90.), wizerunek człowieka u Nancy Burson zostaje zwielokrotniony,
ujednolicony, zamieniony w nadludzkie monstrum... Długa jest lista dzieł
usiłujących przerwać artystyczny i społeczny mutyzm ciała. Lata 80. i 90.
są swoistą eksplozją cielesnego „barbarzyństwa” usiłującego zakłócić spo-
kojną przestrzeń artystycznych instytucji. Cielesność ujawnia się w obfi-
tości semantycznych i formalnych konfiguracji: od skrajnej konceptuali-
zacji, poprzez naturalistyczną prezentację, do poetyckiej melancholii
i egzystencjalnej tajemnicy. Kartka papieru, na której widnieje kilka
słów pożegnania, leżące obok pióro, poplamiona od rdzawego atramentu
bibuła — to praca Jany Sterbak z 1993 roku. Towarzyszący pracy w spo-
sób niemal niewidoczny komentarz artystki wyjaśnia, że pióro wypełnio-
ne jest krwią zakażoną wirusem HIV, prowokując lawinę mieszanych od-
czuć, budząc tłumiony ładunek emocji związany ze społeczną tragedią
AIDS. Przywołanie cielesności jest tu przywołaniem jego współczesnych
dramatów, ale w wymiarze czysto emocjonalnym. Bill Viola, dla którego
ciało jest istotnym motywem całej jego twórczości, zmierza w stronę od-
najdywania, konstruowania tajemnicy ludzkiej egzystencji. Dla niego
istotą człowieczeństwa jest niedostępna, tajemnicza sfera doznań kryjąca
się pod powłoką potoczności, a zakotwiczona właśnie w doświadczaniu
cielesności. Sztuka kreuje tu rodzaj podróży, przemieszczania fizykalnego
i mentalnego przez cielesne doznania, które objawiają się przetranspono-
wane w niezwykle poetycką wizję tajemnicy życia. Ta.sztuka zmierza
do powtórnego zaczarowania ciała, nadania mu magii i tajemniczości.
Louise Bourgeois natomiast proponuje dotykowe, instynktowne, intuicyj-
ne, wyzwolone z kulturowego tabu jego poznanie.
Ryc. 11. Bill Viola, Tryptich Nantes, 1992, „Neue Bildende Kunst”, nr 2, 1993
107
z lat 90.), wizerunek człowieka u Nancy Burson zostaje zwielokrotniony,
ujednolicony, zamieniony w nadludzkie monstrum... Długa jest lista dzieł
usiłujących przerwać artystyczny i społeczny mutyzm ciała. Lata 80. i 90.
są swoistą eksplozją cielesnego „barbarzyństwa” usiłującego zakłócić spo-
kojną przestrzeń artystycznych instytucji. Cielesność ujawnia się w obfi-
tości semantycznych i formalnych konfiguracji: od skrajnej konceptuali-
zacji, poprzez naturalistyczną prezentację, do poetyckiej melancholii
i egzystencjalnej tajemnicy. Kartka papieru, na której widnieje kilka
słów pożegnania, leżące obok pióro, poplamiona od rdzawego atramentu
bibuła — to praca Jany Sterbak z 1993 roku. Towarzyszący pracy w spo-
sób niemal niewidoczny komentarz artystki wyjaśnia, że pióro wypełnio-
ne jest krwią zakażoną wirusem HIV, prowokując lawinę mieszanych od-
czuć, budząc tłumiony ładunek emocji związany ze społeczną tragedią
AIDS. Przywołanie cielesności jest tu przywołaniem jego współczesnych
dramatów, ale w wymiarze czysto emocjonalnym. Bill Viola, dla którego
ciało jest istotnym motywem całej jego twórczości, zmierza w stronę od-
najdywania, konstruowania tajemnicy ludzkiej egzystencji. Dla niego
istotą człowieczeństwa jest niedostępna, tajemnicza sfera doznań kryjąca
się pod powłoką potoczności, a zakotwiczona właśnie w doświadczaniu
cielesności. Sztuka kreuje tu rodzaj podróży, przemieszczania fizykalnego
i mentalnego przez cielesne doznania, które objawiają się przetranspono-
wane w niezwykle poetycką wizję tajemnicy życia. Ta.sztuka zmierza
do powtórnego zaczarowania ciała, nadania mu magii i tajemniczości.
Louise Bourgeois natomiast proponuje dotykowe, instynktowne, intuicyj-
ne, wyzwolone z kulturowego tabu jego poznanie.
Ryc. 11. Bill Viola, Tryptich Nantes, 1992, „Neue Bildende Kunst”, nr 2, 1993