DOI Heft:
Przekłady
DOI Artikel:Pollock, Griselda; Bryl, Mariusz [Übers.]: Polityka teorii: pokolenia i geografie: teoria feministyczna i historie historii sztuki
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28099#0163
POLITYKA TEORII: POKOLENIA I GEOGRAFIE
161
organizuje jednak całkiem odmiennie. Na przykład, zmienił się język.
Wyzwolenie zastępuje emancypację, kolektywizm zajmuje miejsce indy-
widualizmu, radykalne teorie polityczne i socjologiczne prowadzą do
przymierza z kampaniami lewicowymi i antyrasistowskimi. Dalekie od
koncentracji na tradycyjnie definiowanych celach politycznych, nasze fe-
minizmy stworzyły termin polityka seksualna oraz hasło „to, co oso-
biste, jest polityczne”.
Nowa fala feminizmów stanowi reakcję na fakt, że wywalczone przez
XIX-wieczne bojowniczki reformy ekonomiczne i polityczne w istocie nie
odmieniły głębokich struktur podziałów seksualnych. Wezwano zatem do
psychologicznej, a raczej - kulturalnej rewolucji. Wywodziła się ona - za-
razem wnosząc do niego swój wkład - z zainteresowania tym, co kultu-
rowe, ideologiczne i podmiotowe, które charakteryzowało rady-
kalną teorię krytyczną i praktykę kulturalną ostatnich trzydziestu lat.
Kluczowym terminem specyficznie feministycznej wersji tego szerszego
dyskursu jest ciało. Rosalind Delmar stwierdza: „Rozważanie kwestii
dotyczących kobiecego ciała i jego seksualnych potrzeb stało się wyróżni-
kiem współczesnego feminizmu”16. Nowe feminizmy w znaczący sposób
stanowią politykę ciała - poprzez kampanie na rzecz zdrowia i żądanie
uznania kobiecej seksualności, walkę przeciw przemocy, gwałtowi i por-
nografii oraz zwrócenie uwagi na problem macierzyństwa i starzenia się.
Nowa polityka artykułuje specyfikę kobiecości poprzez akcentowanie
szczególnego stosunku do problematyki ciała. Ciało rozumiane jest przy
tym nie jako byt biologiczny, ale jako obraz, konstruowany psychologicz-
nie, który zapewnia miejsce dla procesów nieświadomości, dla pragnień
i fantazji oraz dostarcza wyobrażeń o tych procesach. Ciało jest konstru-
kcją, przedstawieniem, miejscem w języku, gdzie zaznacza się różnicę se-
ksualną. Albowiem ciało jest znakiem, w który polityka feministyczna
zainwestowała tak wiele, traktując je jako obszar naszego oporu. Dla
tego typu teorii feministycznej właśnie ciało stanowi punkt transakcji
między systemem społecznym i podmiotem, między tym, co klasycznie
określa się jako wnętrze i tym, co określa się jako zewnętrznośó. Nace-
chowane semiotycznie ciało, jako trop języka politycznego, znosi dystyn-
kcję między tymi dwoma elementami, kształtującą dotąd koncepcję poli-
tyki wyzwolenia.
W XIX wieku społeczeństwo burżuazyjne uczyniło rodzaj igender) kry-
terium jednego z głównych podziałów społecznych, przedstawiając go ja-
ko absolutny rozdział między tym, co publiczne i tym, co prywatne. To
rozdarcie upostaciowane było przez dwa - zróżnicowane w sposób nieod-
wołalny - ciała: mężczyznę i kobietę. Polaryzacja ta popychała burżuazyj-
16
Delmar, What Is Feminism? s. 27.
161
organizuje jednak całkiem odmiennie. Na przykład, zmienił się język.
Wyzwolenie zastępuje emancypację, kolektywizm zajmuje miejsce indy-
widualizmu, radykalne teorie polityczne i socjologiczne prowadzą do
przymierza z kampaniami lewicowymi i antyrasistowskimi. Dalekie od
koncentracji na tradycyjnie definiowanych celach politycznych, nasze fe-
minizmy stworzyły termin polityka seksualna oraz hasło „to, co oso-
biste, jest polityczne”.
Nowa fala feminizmów stanowi reakcję na fakt, że wywalczone przez
XIX-wieczne bojowniczki reformy ekonomiczne i polityczne w istocie nie
odmieniły głębokich struktur podziałów seksualnych. Wezwano zatem do
psychologicznej, a raczej - kulturalnej rewolucji. Wywodziła się ona - za-
razem wnosząc do niego swój wkład - z zainteresowania tym, co kultu-
rowe, ideologiczne i podmiotowe, które charakteryzowało rady-
kalną teorię krytyczną i praktykę kulturalną ostatnich trzydziestu lat.
Kluczowym terminem specyficznie feministycznej wersji tego szerszego
dyskursu jest ciało. Rosalind Delmar stwierdza: „Rozważanie kwestii
dotyczących kobiecego ciała i jego seksualnych potrzeb stało się wyróżni-
kiem współczesnego feminizmu”16. Nowe feminizmy w znaczący sposób
stanowią politykę ciała - poprzez kampanie na rzecz zdrowia i żądanie
uznania kobiecej seksualności, walkę przeciw przemocy, gwałtowi i por-
nografii oraz zwrócenie uwagi na problem macierzyństwa i starzenia się.
Nowa polityka artykułuje specyfikę kobiecości poprzez akcentowanie
szczególnego stosunku do problematyki ciała. Ciało rozumiane jest przy
tym nie jako byt biologiczny, ale jako obraz, konstruowany psychologicz-
nie, który zapewnia miejsce dla procesów nieświadomości, dla pragnień
i fantazji oraz dostarcza wyobrażeń o tych procesach. Ciało jest konstru-
kcją, przedstawieniem, miejscem w języku, gdzie zaznacza się różnicę se-
ksualną. Albowiem ciało jest znakiem, w który polityka feministyczna
zainwestowała tak wiele, traktując je jako obszar naszego oporu. Dla
tego typu teorii feministycznej właśnie ciało stanowi punkt transakcji
między systemem społecznym i podmiotem, między tym, co klasycznie
określa się jako wnętrze i tym, co określa się jako zewnętrznośó. Nace-
chowane semiotycznie ciało, jako trop języka politycznego, znosi dystyn-
kcję między tymi dwoma elementami, kształtującą dotąd koncepcję poli-
tyki wyzwolenia.
W XIX wieku społeczeństwo burżuazyjne uczyniło rodzaj igender) kry-
terium jednego z głównych podziałów społecznych, przedstawiając go ja-
ko absolutny rozdział między tym, co publiczne i tym, co prywatne. To
rozdarcie upostaciowane było przez dwa - zróżnicowane w sposób nieod-
wołalny - ciała: mężczyznę i kobietę. Polaryzacja ta popychała burżuazyj-
16
Delmar, What Is Feminism? s. 27.