DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Bernatowicz, Piotr: Picasso w Polsce zaraz po wojnie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.28179#0163
PICASSO W POLSCE ZARAZ PO WOJNIE
161
nie komunistów, w dużym stopniu uwierzytelniało ich postulaty. Zwłasz-
cza jeżeli była to postać ciesząca się taką estymą, jak Pablo Picasso. Dla-
tego stał się on jednym z kluczowych elementów dyskusji na temat zaan-
gażowania się twórców w życie społeczne.
PICASSO - ARTYSTA ZAANGAŻOWANY
Picasso stał się w Polsce postacią interesującą pod względem ideolo-
gicznym w momencie wstąpienia do Komunistycznej Partii Francji. Zna-
mienny jest fakt, że mimo spektakularnego poparcia, jakie Picasso udzie-
lał republikańskiemu rządowi Hiszpanii oraz Frontowi Ludowemu w
latach trzydziestych - polska prasa prawie w ogóle nie rejestrowała tych
wydarzeń. Jedyną wzmiankę na ten temat odnajdujemy w artykule Zeno-
na Jarosza w piśmie „Epoka”:
Ten pięćdziesięcioletni człowiek, który już ćwierć wieku temu został ojcem ducho-
wym współczesnego malarstwa — nigdy nie zajmował się polityką. (...) oto będąc u
szczytu sławy, Pablo Picasso zostaje wstrząśnięty hiobowymi wieściami z ojczy-
zny. Rząd ludowy, który chciał dać ziemię wydziedziczonym, został zagrożony
przez spisek posiadaczy. (...) Rząd mianował genialnego artystę dyrektorem De-
partamentu Sztuki. Odtąd pokrywają się drogi najsławniejszego Hiszpana z dzie-
jowymi szlakami robotników, chłopów, mieszczan i inteligentów hiszpańskich23.
Warto zwrócić uwagę na specyfikę tygodnika „Epoka”, pisma wydawa-
nego przez Henryka Likreca, które określano jako prasę Frontu Ludowego,
aczkolwiek nie było związane z KPP24. Zaangażowanie Picassa w polity-
kę zostaje natomiast kompletnie zignorowane przez największe ówczesne
tygodniki kulturalno-społeczne, takie jak „Wiadomości Literackie”, libe-
ralno-lewicujące „Prosto z Mostu” czy katolicką „Kulturę”. Reporter
„Wiadomości Literackich” na Expo w Paryżu w 1937 r., opisując pawi-
lon hiszpański, po prostu nie zauważa Guerniki - ponad trzymetro-
wego płótna!25
Tym bardziej znaczący jest fakt, że informację o wstąpieniu Picassa w
szeregi członków Komunistycznej Partii Francji odnajdujemy już w pier-
wszym numerze „Kuźnicy”. Jest to fragment słynnego wywiadu, jaki Pi-
casso udzielił w 1944 r. Paulowi Gaillardowi, w którym tłumaczy powody
swojego politycznego kroku. Wywiad ten został wydrukowany w „L’Hu-
manite” i „New Masses”.
23 Z. Jarosz, Pablo Picasso, „Epoka” 1937.
24 A. Paczkowski, Prasa polska w latach 1918-1939, Warszawa 1980, s. 219.
20 M. Dawn, Drogocenna substancja życia. Expo: Trybuna i Zwierciadło narodów,
„Wiadomości Literackie” 1937, nr 51.
u
161
nie komunistów, w dużym stopniu uwierzytelniało ich postulaty. Zwłasz-
cza jeżeli była to postać ciesząca się taką estymą, jak Pablo Picasso. Dla-
tego stał się on jednym z kluczowych elementów dyskusji na temat zaan-
gażowania się twórców w życie społeczne.
PICASSO - ARTYSTA ZAANGAŻOWANY
Picasso stał się w Polsce postacią interesującą pod względem ideolo-
gicznym w momencie wstąpienia do Komunistycznej Partii Francji. Zna-
mienny jest fakt, że mimo spektakularnego poparcia, jakie Picasso udzie-
lał republikańskiemu rządowi Hiszpanii oraz Frontowi Ludowemu w
latach trzydziestych - polska prasa prawie w ogóle nie rejestrowała tych
wydarzeń. Jedyną wzmiankę na ten temat odnajdujemy w artykule Zeno-
na Jarosza w piśmie „Epoka”:
Ten pięćdziesięcioletni człowiek, który już ćwierć wieku temu został ojcem ducho-
wym współczesnego malarstwa — nigdy nie zajmował się polityką. (...) oto będąc u
szczytu sławy, Pablo Picasso zostaje wstrząśnięty hiobowymi wieściami z ojczy-
zny. Rząd ludowy, który chciał dać ziemię wydziedziczonym, został zagrożony
przez spisek posiadaczy. (...) Rząd mianował genialnego artystę dyrektorem De-
partamentu Sztuki. Odtąd pokrywają się drogi najsławniejszego Hiszpana z dzie-
jowymi szlakami robotników, chłopów, mieszczan i inteligentów hiszpańskich23.
Warto zwrócić uwagę na specyfikę tygodnika „Epoka”, pisma wydawa-
nego przez Henryka Likreca, które określano jako prasę Frontu Ludowego,
aczkolwiek nie było związane z KPP24. Zaangażowanie Picassa w polity-
kę zostaje natomiast kompletnie zignorowane przez największe ówczesne
tygodniki kulturalno-społeczne, takie jak „Wiadomości Literackie”, libe-
ralno-lewicujące „Prosto z Mostu” czy katolicką „Kulturę”. Reporter
„Wiadomości Literackich” na Expo w Paryżu w 1937 r., opisując pawi-
lon hiszpański, po prostu nie zauważa Guerniki - ponad trzymetro-
wego płótna!25
Tym bardziej znaczący jest fakt, że informację o wstąpieniu Picassa w
szeregi członków Komunistycznej Partii Francji odnajdujemy już w pier-
wszym numerze „Kuźnicy”. Jest to fragment słynnego wywiadu, jaki Pi-
casso udzielił w 1944 r. Paulowi Gaillardowi, w którym tłumaczy powody
swojego politycznego kroku. Wywiad ten został wydrukowany w „L’Hu-
manite” i „New Masses”.
23 Z. Jarosz, Pablo Picasso, „Epoka” 1937.
24 A. Paczkowski, Prasa polska w latach 1918-1939, Warszawa 1980, s. 219.
20 M. Dawn, Drogocenna substancja życia. Expo: Trybuna i Zwierciadło narodów,
„Wiadomości Literackie” 1937, nr 51.
u