210

PIOTR PIOTROWSKI

Jej pochodzące z tego samego mniej więcej okresu erotyczne gadżety
(.Lampa-rzeźba VI, 1970; Szalona biała narzeczona / Fiancee folie blan-
che, 1971) nie mają nic z drapieżności seksualnej - wręcz przeciwnie: są
delikatne, erotyczne, pozbawione agresji. Ich piękno, elegancka forma
przypominająca przedmioty sztuki art nouoeau, podkreśla ich erotykę,
ale - jednocześnie - deseksualizuje je. Jest to strategia modernistyczna,
operująca formą i estetyką, a nie ideologiczną dosłownością, jaką posłu-
guje się postmodernistyczna krytyczna sztuka ciała12. W modernistycznej
tradycji sytuuje się też fragmentaryzacja ciała pojęta jako metafora cało-
ści. Modernizm bowiem, jak zauważa Linda Nochlin, budował napięcie
między totalizacją i fragmentaryzacją; charakteryzowało go pragnienie
całości, którego jednak metaforycznym przejawem była eksploatacja frag-
mentu13. Innymi słowy, operowanie fragmentem ciała w sztuce moderni-


7. Alina Szapocznikow, Krużlowa, 1971, Kaplica Pallotynów Polskich, Paryż

12 P. Piotrowski, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 ro-
ku, Poznań: Rebis 1999, s. 104-111.
13 L. Nochlin, The Body in Pieces. The Fragment as a Metaphor of Modernity, Lon-
don: Thames & Hudson 1994, s. 53.