378

PAWEŁ LESZKOWICZ

Wśród ukazanych postaci Meyer identyfikuje również typową dla karykatury tamte-
go okresu figurę homoseksualisty, sugerującą, iż marynarze zabawiali się nie tylko
z płcią przeciwną. Obraz miał być pokazany na wystawie w Corcoran Gallery of Art
w Waszyngtonie, jednak jego fotografia wcześniej umieszczona w prasie sprowokowa-
ła interwencję dowództwa marynarki wojennej. Z inicjatywy wysoko postawionego
i zasłużonego admirała, sekretarz marynarki, kuzyn prezydenta Roosevelta - Henry
Latrobe Roosevelt - nocą skonfiskował nieprzyzwoite dzieło z muzeum, aby zapobiec
kalaniu dobrego imienia marynarzy. Media podchwyciły sensację i błyskawicznie ob-
raz Cadmusa stał się najczęściej reprodukowanym i powszechnie znanym dziełem
sztuki w całych Stanach Zjednoczonych w latach 30. Jego wersje były również powta-
rzane w niezliczonych satyrach ... na marynarzy. Cenzura uczyniła więc sztukę sław-
ną na skalę niedostępną dla muzealnego obiegu wystawienniczego, sławną jednak po-
przez nieskończone reprodukcje. Oryginałem mogli się natomiast sycić emerytowani
admirałowie, dżentelmeni w Alibi Club, prywatnym klubie dla dystyngowanych męż-
czyzn na stanowiskach, tam bowiem trafił na ponad czterdzieści lat skonfiskowany
obraz Cadmusa, ukryty przed szeroką publicznością. Wisiał nad kominkiem, ów jak
to nazywa Meyer - spektakl męskich pośladków i kroczy, których układy historyk
sztuki analizuje poprzez precyzyjne formalne rozpracowanie tej splątanej figuratyw-
nej kompozycji.
Historia z Alibi Club nie może się jednak równać z prawdziwą eksplozją pornogra-
ficznej fantazji przeciwników Roberta Mapplethorpe i Davida Wojnarowicza. W 1989
Christian Coalition6 7 (Koalicja Chrześcijańska), konserwatywna polityczna organiza-
cja reprezentująca prawicę chrześcijańską rozsyłała czerwoną kopertę, w której znaj-
dowała się lista opisująca fotografie „zbyt wulgarne, aby je pokazać”, a ufundowane z
pieniędzy podatnika. Aikcja ta była częścią trwającego ataku na National Endowment
for the Arts i retrospektywę Roberta Mapplethorpe „The Perfect Moment” podróżują-
cą po muzeach amerykańskich. Na liście w dziewięciu punktach znajdował się krótki
opis najbardziej kontrowersyjnych homoseksualnych prac Mapplethorpe’a, przy czym
nie zostało podane nazwisko artysty. Podkreślić trzeba, iż adresatom nie wysłano fo-
tografii, ale za pomocą jednego oszczędnego zdania sprowokowano ich do wyobraża-
nia sobie opisanych „wulgarności”. Ponadto aktywiści Christian Coalition dodali od
siebie, opis fikcyjnego zdjęcia, którego Mapplethorpe nigdy nie wykonał, a które mia-
ło rzekomo przedstawiać nagiego mężczyznę w łóżku z nagimi dziećmi. Wymyślili
więc tę scenę, aby udramatyzować swe oburzenie, stworzyli ją w swojej degradującej
wyobraźni, bazując na pedofilnych stereotypach wiązanych z homoseksualizmem.
Meyer w swojej interpretacji podchodzi do tej mentalnej fotografii Christian Co-
alition w sposób psychoanalityczny, rozpatrując ją jako rodzaj fantazji. Fantazja jest
tu rozumiana za Laplanche’em i Pontalisem' jako iluzyjna produkcja, wyobraźniowa
scena łącząca się z rozkoszą i spełniająca życzenie. Zatem co jest tutaj spełnieniem
życzenia chrześcijańskich działaczy: istnienie takiej realnej fotografii Mapplethorpe,
czy seks z dziećmi? Meyer stawia te bulwersujące pytania, gdyż sami cenzorzy wkro-
czyli na niebezpieczną linię, bombardując informacjami o wizerunkach i aktach, które

6 Christian Coalition jest konserwatywną polityczną organizacją założoną przez duchowne-
go Pata Robertsona w 1989 roku.
7 Patrz: J. Laplanche, J.-B. Pontalis, Słownik psychoanalizy, Warszawa 1996.