Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (15.2004)

166

KAZIMIERZ PIOTROWSKI

W przypadku aksjomatyzacji rzeczywistości wyobrażeń mielibyśmy do
czynienia z pomieszaniem kryteriów rzeczywistości, czego Chwistek chciał
za wszelką cenę uniknąć.


5. L. Chwistek, Kąpiące się, olej na tekturze, 28 x 25 cm, wł. Muzeum Naro-
dowe w Warszawie, nr inw. MPW 1160, fot. H. Romanowski

Musimy więc przyznać, że Chwistka wybór zasady niesprzeczności
lub zdrowego rozsądku ma ograniczoną podstawę teoretyczną. Wiary-
godność zasady niesprzeczności nie jest indukcyjnym faktem, jeśli myśli
się tu o indukcji zupełnej, ponieważ istnieje rzeczywistość wyobrażeń,
w której ta zasada nie obowiązuje. Wybór tej zasady musi więc być
wzmocniony retorycznym aktem, ponieważ zasada zdrowia, skoro mó-
wimy tu o zdrowym rozsądku, dotyczy tylko niektórych typów rzeczywi-
stości. Uprzedzając dalsze rozważania, można powiedzieć, że uniwersał-