Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (15.2004)

PATRZĄCE RĘCE I ŚLEPE PLAMKI: GALILEUSZ JAKO RYSOWNIK

263

Rysunki Galileusza są jednak godne uwagi nie tylko z powodu precyzji
przedstawień, ale również ze względu na swoją technikę: na użycie
pędzla dla oddania plastyczności powierzchni księżyca. Wszystkie okrę-
gi, o przekątnych 57-59 milimetrów, narysowane zostały piórkiem za
pomocą cyrkla; w każdym przypadku, centralny punkt jest zaznaczony
małą brązową kropką. Środkowe obszary okręgów ukazują zarówno
zróżnicowane między sobą smugi światła, jak też pasma stopniowego
zacienienia ciemnej strony księżyca. Dzięki użyciu barwy brązowej, na-
kładanej w zróżnicowanych gęstościach, uzyskane zostało stopniowanie:
od głębokiego, zacienionego tonu do beżu, który niemal zlewa się z bielą.


13. Faza księżyca z 30 XI 1609 r., godz. 18.00-20.00 (detal il 12; wszystkie
detale za: Ewan A. Whitaker)
Pierwszy rysunek księżyca (il. 13) wykorzystuje kolor papieru dla ja-
snej strony oświetlonej przez słońce. W jej centrum fragment powierzch-

ni, 1978, s. 26-44; Whitaker, 1978 [w tym artykule Whitaker zebrał porównywalne zdjęcia
każdej z odpowiadających rysunkom faz księżyca. Oparł się on na widzialnych konturach
linii granicznej między światłem i cieniem, a niekoniecznie na rozciągłości sierpa księży-
ca] ; Whitaker, 1989, s. 122nn; Shea, 1990).