DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Bojarowski, Ewa: Recepcja współczesnej sztuki polskiej w Niemczech po 1989 roku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29066#0232
230
EWA BOJAROWSKI
dysław Strzemiński, Henryk Stażewski i Wojciech FagorW Aleksander
Wojciechowski przedstawił na kolejnych stronach współczesną polską
sztukę. Tematem jego artykułu był polski ekspresjonizm romantyczny
z jego czołową postacią, Tadeuszem Kantorem^. Wojciechowski poświę-
cił znaczną część swojej uwagi także młodszej generacji artystów, jak
Nowosielski, Tarasin i Brzozowski. Artykuł był prawdopodobnie pierw-
szym powojennym przeglądem polskiej sztuki współczesnej za granicą.
W przeciwieństwie do dwóch poprzednich autorów Pierre Restany wyra-
ził w swojej wypowiedzi opinię o sytuacji sztuki w Polsce z pozycji zagra-
nicznego obserwatora. Bardzo dobra znajomość zachodniej sceny arty-
stycznej oraz jego rola teoretyka ruchu Nouevaux Realisme umożliwiły
mu odmienną ocenę polskiej sztuki od tej, wyrażonej przez polskich auto-
rów. Restany w artykule Ryń/ac/a te PoAcc („Die Situation der Kunst
in Polen"i4) przedstawił ostrą krytykę polskiej sztuki po 1954 roku, za-
rzucając jej przejęcie wielu kierunków sztuki zachodniej i brak własnej
modernistycznej tradycji, oraz twierdząc, że polski modernizm kształto-
wały tylko włoskie, hiszpańskie, niemieckie i austriackie wpływy.
Powodów braku większego zainteresowania sztuką polską wśród
kolekcjonerów szuka Weichardt^s w rozwoju amerykańskiego pop art,
w stronę którego zwrócona była uwaga w Niemczech Zachodnich. Este-
tyka postmodernistyczna odrzuca wszystko to, co uniwersalne, powta-
rzalne, geometryczne, minimalistyczne, ascetyczne, monotonne, nudne -
wszystko to, co szare i ponure, homogeniczne i redukcjonistyczne. Jedno-
cześnie nie chce zaakceptować szarej, monotonnej, komunistycznej rze-
czywistości. Komunistyczna estetyka jest w przeciwieństwie do niej nie-
zróżnicowana, homogeniczna i bezbarwna.
W przypadku NRD wymiana kulturalna i zainteresowanie sztuką
polską uwarunkowana była nie tylko bezpośrednim sąsiedztwem we-
wnątrz bloku wschodniego, ale przede wszystkim wspólną sytuacją poli-
tyczną. Oba kraje łączyło polityczne zwierzchnictwo Związku Radziec-
kiego. Ograniczenie wolności przyczyniło się do wykształcenia podziału
na oficjalny i nieoficjalny obieg kultury.
W ramach oficjalnego obiegu zainteresowanie sztuką polską w Niem-
czech Wschodnich ograniczone było do konkretnych gatunków i kierun-
ków. Były nimi grafika, plakat i konstruktywizm. Jednak obraz tej sztu-
ki nie był w pełni przedstawiany. Niemiecki obraz Polski zniekształcony
był przez dominację radzieckiej kultury.
A. Jakimowicz, AóstraZnon and Diszipńn, „Kunstwerk", nr 8/XIV, 1961, s. 3-4.
is A. Wojciechowski, PomandA Expression Emodon, tamże, s. 4-15.
ii P. Restany, Zde Ednadon der Kunst in Poien, „Kunstwerk", nr 8/XTV, 1961, s. 16-23.
13 J. Weichardt, op. cit., s. 254.
EWA BOJAROWSKI
dysław Strzemiński, Henryk Stażewski i Wojciech FagorW Aleksander
Wojciechowski przedstawił na kolejnych stronach współczesną polską
sztukę. Tematem jego artykułu był polski ekspresjonizm romantyczny
z jego czołową postacią, Tadeuszem Kantorem^. Wojciechowski poświę-
cił znaczną część swojej uwagi także młodszej generacji artystów, jak
Nowosielski, Tarasin i Brzozowski. Artykuł był prawdopodobnie pierw-
szym powojennym przeglądem polskiej sztuki współczesnej za granicą.
W przeciwieństwie do dwóch poprzednich autorów Pierre Restany wyra-
ził w swojej wypowiedzi opinię o sytuacji sztuki w Polsce z pozycji zagra-
nicznego obserwatora. Bardzo dobra znajomość zachodniej sceny arty-
stycznej oraz jego rola teoretyka ruchu Nouevaux Realisme umożliwiły
mu odmienną ocenę polskiej sztuki od tej, wyrażonej przez polskich auto-
rów. Restany w artykule Ryń/ac/a te PoAcc („Die Situation der Kunst
in Polen"i4) przedstawił ostrą krytykę polskiej sztuki po 1954 roku, za-
rzucając jej przejęcie wielu kierunków sztuki zachodniej i brak własnej
modernistycznej tradycji, oraz twierdząc, że polski modernizm kształto-
wały tylko włoskie, hiszpańskie, niemieckie i austriackie wpływy.
Powodów braku większego zainteresowania sztuką polską wśród
kolekcjonerów szuka Weichardt^s w rozwoju amerykańskiego pop art,
w stronę którego zwrócona była uwaga w Niemczech Zachodnich. Este-
tyka postmodernistyczna odrzuca wszystko to, co uniwersalne, powta-
rzalne, geometryczne, minimalistyczne, ascetyczne, monotonne, nudne -
wszystko to, co szare i ponure, homogeniczne i redukcjonistyczne. Jedno-
cześnie nie chce zaakceptować szarej, monotonnej, komunistycznej rze-
czywistości. Komunistyczna estetyka jest w przeciwieństwie do niej nie-
zróżnicowana, homogeniczna i bezbarwna.
W przypadku NRD wymiana kulturalna i zainteresowanie sztuką
polską uwarunkowana była nie tylko bezpośrednim sąsiedztwem we-
wnątrz bloku wschodniego, ale przede wszystkim wspólną sytuacją poli-
tyczną. Oba kraje łączyło polityczne zwierzchnictwo Związku Radziec-
kiego. Ograniczenie wolności przyczyniło się do wykształcenia podziału
na oficjalny i nieoficjalny obieg kultury.
W ramach oficjalnego obiegu zainteresowanie sztuką polską w Niem-
czech Wschodnich ograniczone było do konkretnych gatunków i kierun-
ków. Były nimi grafika, plakat i konstruktywizm. Jednak obraz tej sztu-
ki nie był w pełni przedstawiany. Niemiecki obraz Polski zniekształcony
był przez dominację radzieckiej kultury.
A. Jakimowicz, AóstraZnon and Diszipńn, „Kunstwerk", nr 8/XIV, 1961, s. 3-4.
is A. Wojciechowski, PomandA Expression Emodon, tamże, s. 4-15.
ii P. Restany, Zde Ednadon der Kunst in Poien, „Kunstwerk", nr 8/XTV, 1961, s. 16-23.
13 J. Weichardt, op. cit., s. 254.