DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Salwa, Mateusz: Estetyka, etyka i logika ogrodu: filozofia Rosaria Assunta
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.42380#0081
Mateusz Salwa
ESTETYKA, ETYKA I LOGIKA OGRODU.
FILOZOFIA ROSARIA ASSUNTA
W ostatnich dekadach badania nad ogrodami rozwijają się intensyw-
nie i w wielu kierunkach1. I choć, być może, należy się zgodzić z J. Elkin-
sem2, że badaniom tym brakuje ustalonych pojęciowych podstaw takich,
jakimi dysponuje np. historia sztuki, co powoduje, że mają one bardziej
płynny charakter, to zarazem nie można mieć wątpliwości, że garden
studies stały się odrębną dziedziną badawczą, której obszar obejmuje
z jednej strony zagadnienia związane z analizą i interpretacją projektów
oraz zrealizowanych historycznych ogrodów, ich recepcją, a co za tym
idzie z kulturowymi praktykami związanymi z ogrodami, z drugiej zaś -
obejmuje także kwestie restauracji i konserwacji ogrodów, współczesnego
ich funkcjonowania oraz ich wartości ekologicznej3.
W taki czy inny sposoby garden studies są zatem zorientowane
przede wszystkim historycznie i mimo że nie sposób im odmówić teore-
tycznej świadomości, to wiąże się ona przede wszystkim ze stosowanymi
narzędziami. Refleksja teoretyczna, nazwijmy ją filozoficzną, związana
z podstawowym pojęciem, którym w tym wypadku jest ogród, sytuuje się
na marginesie badań ogrodowych. Jeśli jednak ogrody są analizowane
z filozoficznego punktu widzenia, to przeważnie są traktowane jako wy-
raz bądź ilustracja określonej filozofii wyznawanej przez ich twórcę bądź
1 Por. J.D. Hunt, On the formation and conduct of garden history, „Rocznik Historii
Sztuki”, t. XXXIV, 2009, s. 5-11. W niniejszym artykule wykorzystuję materiały zebrane
dzięki grantowi NCN (2011-2014) nr 2011/01/D/HS1/01661.
2 J. Elkins, On the conceptual analysis of garden, „Journal of Garden History”, vol. 13,
1993, nr 4, s. 189.
3 Por. The History of Garden Design. The Western Tradition form the Renaissance to
the Present Day, ed. M. Mosser, G. Teyssot, London 1991; A Cultural History of Gardens,
6 volt, Bloomsbury, London 2013; numer tematyczny „Die Gartenkunst”, Bd. 9, 1997, H. 7;
polski dorobek (J. Bogdanowicz, G. Ciołek, L. Majdecki) w tej materii jest też znaczny, przy
czym kładzie się w nim nacisk na analizy projektów i ich realizacji.
ESTETYKA, ETYKA I LOGIKA OGRODU.
FILOZOFIA ROSARIA ASSUNTA
W ostatnich dekadach badania nad ogrodami rozwijają się intensyw-
nie i w wielu kierunkach1. I choć, być może, należy się zgodzić z J. Elkin-
sem2, że badaniom tym brakuje ustalonych pojęciowych podstaw takich,
jakimi dysponuje np. historia sztuki, co powoduje, że mają one bardziej
płynny charakter, to zarazem nie można mieć wątpliwości, że garden
studies stały się odrębną dziedziną badawczą, której obszar obejmuje
z jednej strony zagadnienia związane z analizą i interpretacją projektów
oraz zrealizowanych historycznych ogrodów, ich recepcją, a co za tym
idzie z kulturowymi praktykami związanymi z ogrodami, z drugiej zaś -
obejmuje także kwestie restauracji i konserwacji ogrodów, współczesnego
ich funkcjonowania oraz ich wartości ekologicznej3.
W taki czy inny sposoby garden studies są zatem zorientowane
przede wszystkim historycznie i mimo że nie sposób im odmówić teore-
tycznej świadomości, to wiąże się ona przede wszystkim ze stosowanymi
narzędziami. Refleksja teoretyczna, nazwijmy ją filozoficzną, związana
z podstawowym pojęciem, którym w tym wypadku jest ogród, sytuuje się
na marginesie badań ogrodowych. Jeśli jednak ogrody są analizowane
z filozoficznego punktu widzenia, to przeważnie są traktowane jako wy-
raz bądź ilustracja określonej filozofii wyznawanej przez ich twórcę bądź
1 Por. J.D. Hunt, On the formation and conduct of garden history, „Rocznik Historii
Sztuki”, t. XXXIV, 2009, s. 5-11. W niniejszym artykule wykorzystuję materiały zebrane
dzięki grantowi NCN (2011-2014) nr 2011/01/D/HS1/01661.
2 J. Elkins, On the conceptual analysis of garden, „Journal of Garden History”, vol. 13,
1993, nr 4, s. 189.
3 Por. The History of Garden Design. The Western Tradition form the Renaissance to
the Present Day, ed. M. Mosser, G. Teyssot, London 1991; A Cultural History of Gardens,
6 volt, Bloomsbury, London 2013; numer tematyczny „Die Gartenkunst”, Bd. 9, 1997, H. 7;
polski dorobek (J. Bogdanowicz, G. Ciołek, L. Majdecki) w tej materii jest też znaczny, przy
czym kładzie się w nim nacisk na analizy projektów i ich realizacji.