DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4890#0274
268 DECADIS PRIMAE
quenouaquadaac magisdefinita ratione conUringitur,h/eccumfepejffiro
logi,tumpr<ncipu'e Tbyftci contcmplationem deftderant.Etfane,quod inter-
efi Thyfici, ratio in promptu eft:nam cum ThyficusfubietJam fibi matcria,
tum in vniuerfum, tum in fingulisfpecicbusgeneralibus, adindiducvs vfque
progrediens, contempletur; primum quidem, quod attinet adproprietates,
principes phyfici corporis attributiones perpendit: deinde verb ad eiufdem
magiscfimmuniumfpecierimattributiones defcendit: atque itaprimoloco
dijputat de motu,vtpotegeneralifubiet7<e matcrm proprietate: deindead
trimusgeneralesprogrediens,etin ccelo rnotu quifitin orbem,(circulare ap-
fellantiUu)&rotunditate globofdmque forma, fttamenaut folum autpri-
maria ratione illi coueniat,etin Soleluciditate feu claritate mauis,vel certe
idquod eiprimb incfie arbitratur, obferuat: atquebocordinead indiuiduas
vfque fpeciesproficifcitur.De jlslrologo verbfatisidipfum conHarepoteft:
namcu caleftis corporis quantitate(vt paulb ante explicauimus)trat~tet,fit
y>t quemadmodu calum vniuerfum,orb'esque confiderat,atque in ftngularum
etiamftellarum confiderationeyerfatur; itaetiam attributiones, dequibus
loquimur,vel quoniam quantitate concluduntur, vt de motu, tempore , &
figuracontingit; vcl qubdfuntcum quantitate coniuntlae, quod infitu &
ordine cemitur:velquia velutiquantum affumantur, quemadmodum in lu-
mtine fierifolet: yel deiiiquequbd caleftis quantitatis fint affetJiones, quod
motuiac reliquis omnibus attibutiomhus accidit, eiufdem jLftrologia con-
templationem.effugere nullo modopoffint. jLcftmiliratione iudicarim eo-
rundem caleftium corporum acceffus, receffus, oppofttiones, conimtTtones,
Choreas & concurfiones,conuerftones,apparitiones, atque pccultationes ad
Mathematicum omninoeffe revjcienda .T^am licet bae attributionesipfts
corporibuscaleftibusnon eapla ne ratione conueniant, quafunt quanta, (fic
enim omniquanto conueniret) veruntamen cumnon ftne quantitatis&
Geometricarum rationum pmfidio explicari queant, acprnXerea (quod rem
confinet maxime) caleftibus corporibus ob quantitatem, motum, ac lumen
perquamintimce ftnt, & proprietatum iriftar adiuntlae ; jlftrologw vt ca-
leUem quantitatem tanquam propriam materiam contcmplatur, fic in eiuf-
dem quantitatisproprietatibus verfari debet.Quodfi tuerlvelisnonmodb
caleftesmagnitudincs, vcrumetiamipfarum motum,tempm atque figuras
continuae quantitatispartesQd quod paulb ante indicauimus)cenferipoffe:
immo lucem quoque &■ ordinem,quantitatis ratione atque legibus ab jtftro
logo tratJari, acproinde accefjus, receffus,reuolutiones, atquealia omnia,
qu<e nuper cum his recolebamw,propter quantitatem, motum, lumen, ac
tempm, quibw funt adiuntla, attributionum rationem omittere, acmate-
rulocumfubire dum fub jLsJrologi confiderationemcadunt, equidem non
yaldcinpr<tfentiarepugnabo :na pmterquamqubdeodemplanemodo tue-
ri poteriseaomnia, quibus docuimus qmnam inter tot tantafque c aleftium
corporum affetliones fmt Aslrologi aut Thyftciproprix, quacue fi nt vtri-
quecommunes; hanceandemviam j£uerroes , clarius autem Thcmiftius
tcnuit: iUeenim^bMufmodiajfeffionesmateri£fubietJaepotius,quampro- om.iS.
prietatum
quenouaquadaac magisdefinita ratione conUringitur,h/eccumfepejffiro
logi,tumpr<ncipu'e Tbyftci contcmplationem deftderant.Etfane,quod inter-
efi Thyfici, ratio in promptu eft:nam cum ThyficusfubietJam fibi matcria,
tum in vniuerfum, tum in fingulisfpecicbusgeneralibus, adindiducvs vfque
progrediens, contempletur; primum quidem, quod attinet adproprietates,
principes phyfici corporis attributiones perpendit: deinde verb ad eiufdem
magiscfimmuniumfpecierimattributiones defcendit: atque itaprimoloco
dijputat de motu,vtpotegeneralifubiet7<e matcrm proprietate: deindead
trimusgeneralesprogrediens,etin ccelo rnotu quifitin orbem,(circulare ap-
fellantiUu)&rotunditate globofdmque forma, fttamenaut folum autpri-
maria ratione illi coueniat,etin Soleluciditate feu claritate mauis,vel certe
idquod eiprimb incfie arbitratur, obferuat: atquebocordinead indiuiduas
vfque fpeciesproficifcitur.De jlslrologo verbfatisidipfum conHarepoteft:
namcu caleftis corporis quantitate(vt paulb ante explicauimus)trat~tet,fit
y>t quemadmodu calum vniuerfum,orb'esque confiderat,atque in ftngularum
etiamftellarum confiderationeyerfatur; itaetiam attributiones, dequibus
loquimur,vel quoniam quantitate concluduntur, vt de motu, tempore , &
figuracontingit; vcl qubdfuntcum quantitate coniuntlae, quod infitu &
ordine cemitur:velquia velutiquantum affumantur, quemadmodum in lu-
mtine fierifolet: yel deiiiquequbd caleftis quantitatis fint affetJiones, quod
motuiac reliquis omnibus attibutiomhus accidit, eiufdem jLftrologia con-
templationem.effugere nullo modopoffint. jLcftmiliratione iudicarim eo-
rundem caleftium corporum acceffus, receffus, oppofttiones, conimtTtones,
Choreas & concurfiones,conuerftones,apparitiones, atque pccultationes ad
Mathematicum omninoeffe revjcienda .T^am licet bae attributionesipfts
corporibuscaleftibusnon eapla ne ratione conueniant, quafunt quanta, (fic
enim omniquanto conueniret) veruntamen cumnon ftne quantitatis&
Geometricarum rationum pmfidio explicari queant, acprnXerea (quod rem
confinet maxime) caleftibus corporibus ob quantitatem, motum, ac lumen
perquamintimce ftnt, & proprietatum iriftar adiuntlae ; jlftrologw vt ca-
leUem quantitatem tanquam propriam materiam contcmplatur, fic in eiuf-
dem quantitatisproprietatibus verfari debet.Quodfi tuerlvelisnonmodb
caleftesmagnitudincs, vcrumetiamipfarum motum,tempm atque figuras
continuae quantitatispartesQd quod paulb ante indicauimus)cenferipoffe:
immo lucem quoque &■ ordinem,quantitatis ratione atque legibus ab jtftro
logo tratJari, acproinde accefjus, receffus,reuolutiones, atquealia omnia,
qu<e nuper cum his recolebamw,propter quantitatem, motum, lumen, ac
tempm, quibw funt adiuntla, attributionum rationem omittere, acmate-
rulocumfubire dum fub jLsJrologi confiderationemcadunt, equidem non
yaldcinpr<tfentiarepugnabo :na pmterquamqubdeodemplanemodo tue-
ri poteriseaomnia, quibus docuimus qmnam inter tot tantafque c aleftium
corporum affetliones fmt Aslrologi aut Thyftciproprix, quacue fi nt vtri-
quecommunes; hanceandemviam j£uerroes , clarius autem Thcmiftius
tcnuit: iUeenim^bMufmodiajfeffionesmateri£fubietJaepotius,quampro- om.iS.
prietatum