DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Materiały
DOI Artikel:Łopaciński, Euzebiusz: Zamek w Białej Podlaskiej: materiały archiwalne
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41525#0058
EUZEBIUSZ ŁOPACIŃSKI
Zamkowey od dziedzińca dachówką kryta od stajen
zaś gontami pobita reperacyi znacznej potrzebuiąca.
Nad pokojami przy Galeryi dachówką kryty. Między tą
oficyną y Skarbcem Baszteczka blachą białą obita. Przy
tey Oficynie Galerya ciągnąca się do Zamku samego
dachówką cała kryta, przy tey Baszteczka blachą białą
obita. W Tey Galeryi okien wielkich dobrych szkla-
nych 14, z których jedno bez szkła tarcicami zabite,
a w innych niektóre szyby potłuczone. Górnych zaś
mniejszych całych sześć. Zamek z czterema Basztecz-
kami blachą białą pobitemi. Sam Zamek cały Dachów-
ką kryty w którym okien szklanych od dziedzińca 27,
ślepych zaś 14 między temi oknami przy Galeryi wzwyż
wyrażoney per modum ambonki kratka żelazna, wT pra-
wey zaś stronie tegoż Zamku okien szklanych 26
y drzwi na galeryę w koło Zamku idącą. Szklanne po-
tłuczone w tyle zaś Zamku od stawu okien szklanych
25 w których szyb kilkunastu brakuie, ślepych zaś 16.
Po lewey stronie tegoż Zamku okien szklanych 17,
u których jednej kwatery brakuje, a niektóre potłu-
czone, bez szkła zaś okien 9. Przy tym Zamku z dru-
giey strony Galerya Lustrowa z Baszteczką blachą
białą obita. Ta Galerya cała Dachówką kryta, w któ-
rey okien dobrych większych 14, znacznie potłuczonych,
mniejszych w górze 6, w których szyb kilka potłuczo-
nych. Około tego Pałacu Galerya w którey podłoga
tarciczna zła, w środku którey osób kamiennych na fi-
larach murowanych 13 Filary zaś w tey Galeryi mu-
rowane czyli postumenta między balasami tokarskiey
roboty, pootłukane.
Kaplica murowana dachówką kryta, w której okien
szklanych 4, nade drzwiami dwa potłuczone. Przy tey
Ganek z tarcic, dach gontami kryty, w nim okien szkla-
nych 14 z niektórych szyby potłuczone, do tego Ganku
drzwi czworo nad któremi małe okienka cztery. Po-
wracając nazad do Bramy po prawey ręce ogród włos-
ki w którym mieszkanie dla rzemieślników z pruskiego
muru, w którym okien 9 szklanych całych, a 4 bez
szkła. Ten cały budynek maiący dach z dranic na nic
nie zgodnych. Za tym budynkiem kuźnia dachówką
kryta, w niey okien 2 bez szkła.
Ex opposito tych budynków Skarbiec murowany
dachówką kryty, w nim okien dużych z kratami drew-
nianymi -6 małych 2 do którego Skarbcu Baszta przy-
murowana blachą białą kryta. Figami murowanych
iedna przy drugiey dwie z których iedna dachówką
kryta maiąca okien w sobie 12, in parte potłuczonych.
Druga tarcicami kryta mająca okien 7 też potłuczo-
nych. Na boku tych trzecia także murowana z pomiesz-
kaniem dla ogrodnika w pruski mur przymurowanym
w samey figarni okien z iedney strony większych pięć,
z drugiey maleńkich takoż pięć. W pomieszkaniu zaś
ogrodnika w koło okien szklanych pięć. Ta figarnia
z przybudowaniem dachówką kryte.
Archiwum czyli grota murowana z wierzchu dachem
kryta, mająca okien szklannych złych dwa bez krat,
a z kratami żelaznemi sześć. Komedyenauz w końcu
ogrodu tego gontami kryty, w którym okien dwa
szklanych. Od samey Bramy do Skarbców murowa-
nych po obu stronach i od Skarbca będącego w ogro-
dzie do samego Zamku między filarami murowanymi
palestradów (!!) czyli prętów żelaznych 359. W tyle
Zamku od stawu oficyna o iedney kondygnacyi u któ-
rey facyata dachówką kryta, wierzch zaś cały gonta-
mi, w nim okien osiem szklanych, w czterech po pięć
prętów żelaznych. Przy tey oficyna z kuchnią o dwuch
kondygnacjach cała dachówką kryta w niey okien circa
circum na dole większych 14 mnieyszych w górze 25,
w dymnikach okrągłych 3 na-dedrzwiami 2, w tych in
parte szyby potłuczone i powybijane. Budynek na rzece
stoiący w pruski mur dachówką kryty w nim okien
szklannych całych dwa, reszta potłuczonych. Zą tym
budynkiem Łaźnia takoż z muru pruskiego dachówką
kryta w niey okien szklannych całych 6. Wozownia
przy Bramie Kosiarskiey z drzewa ciosanego, w którey
dach gontami kryty, Do nich wrót podwoynych siedem
w tych wozowniach pod zamknięciem pudło kareciane
staroświeckie, zrujnowane. Kareta o jednym drągu
średnim z Pasami na których Corpus odarty ze wszyst-
kiem. tltem Pudeł karecianych starych odartych dwa.
Bez zamknięcia zaś w wozowni drugiej półkrytek z sie-
dzeniem na przedzie trypą niebieską wybity .Przód zaś
odarty bez drzwiczków na Pasach. Spód do niej ko-
wany z kołami jeszcze dobry. Corpus zaś i kozioł z pod
stangretem poruinowany. Item od drugiej kolaski spód
u którego koło jedne cale zruinowane. Corpus od tego
spodu stary zły na nic nie zgodny.
Chomontów bez wszelkiego rzemienia starych i złych
dziesięć. Obok tych Wozowien Brama murowana na ko-
szary z drzwiami podwójnymi pod którą Orzeł Czarno
malowany, przy tey Bramie Staynie z dylów piłowa-
nych gontami kryte do której drzwi podwójnych dwoje
i trzecie z boku małe w tey stajni okien bez szkła sześć.
Ten Zamek nad samą rzeką Cną opasany wałem,
w którym Bram dwie, wzwyż wyrażonych iedna od
miasta, drug od kosiar? [tj. koszar — przyp, E. Ł.J y fos-
są oprowadzony przez którą -do pomienionych bram
mostów z poręczami dwa y przy nich zwodów na łań-
cuchach Żelaznych dwa. Wał w koło Zamku idący pa-
lisadami we dwa rzędy idącymi obszyty, Szanckorbami
sypanemi obstawiony, między któremi armat większych
dziesięć trochę mnieyszych pięć na lawetach bez oku-
cia, mozdzierzów wielkich na lawetach trzy, mały
także na lawecie okutym jeden, których wszystkich
in summa sztuk dziewiętnaście, lawetów od armat
większych i mniejszych nie okutych i złych dziewięć.
NB. Fossa w około Zamku idąca zarybiona karpia-
mi, w którey nikomu łowić ryb nie wolno.
Takowy inwentarz Zamku spisawszy i Zdawszy pod
dozór magde-burgi Bialskiej podpisuję się. Datum Dnia
1 ma Octobris 1765 w Białej
Felisyan Przeździecki
Komisarz
DOCUMENTS SUR LE
Le chateau de Biała Podlaska, construit par l’ar-
chitecte Paweł Murzyn, ori-ginaire de Lublin, (com-
mence en 16BI0), deva-it sa splendeur a la familie des
princes Radziwiłł. Les documents pubłies par l’auteur
temoignent -de Tinteret porte par cette familie a la
peinture (l’inventaire des tableaux ne comptait pas
moins de 6-00 positions); ils donnent egalement une
CHATEAU DE BIAŁA
idee du grand nombre d’artistes, faisant partie de la
cour seigneuriale, parmi lesąuels on rencontre les
noms celebres dans toute l’Europe, ainsi que de l’au-
dacite avec laąuelle etaient entreprises les differen-
tes constructions. Le chateau de Biała n’existe plus
a l’heure actuelle.
48
Zamkowey od dziedzińca dachówką kryta od stajen
zaś gontami pobita reperacyi znacznej potrzebuiąca.
Nad pokojami przy Galeryi dachówką kryty. Między tą
oficyną y Skarbcem Baszteczka blachą białą obita. Przy
tey Oficynie Galerya ciągnąca się do Zamku samego
dachówką cała kryta, przy tey Baszteczka blachą białą
obita. W Tey Galeryi okien wielkich dobrych szkla-
nych 14, z których jedno bez szkła tarcicami zabite,
a w innych niektóre szyby potłuczone. Górnych zaś
mniejszych całych sześć. Zamek z czterema Basztecz-
kami blachą białą pobitemi. Sam Zamek cały Dachów-
ką kryty w którym okien szklanych od dziedzińca 27,
ślepych zaś 14 między temi oknami przy Galeryi wzwyż
wyrażoney per modum ambonki kratka żelazna, wT pra-
wey zaś stronie tegoż Zamku okien szklanych 26
y drzwi na galeryę w koło Zamku idącą. Szklanne po-
tłuczone w tyle zaś Zamku od stawu okien szklanych
25 w których szyb kilkunastu brakuie, ślepych zaś 16.
Po lewey stronie tegoż Zamku okien szklanych 17,
u których jednej kwatery brakuje, a niektóre potłu-
czone, bez szkła zaś okien 9. Przy tym Zamku z dru-
giey strony Galerya Lustrowa z Baszteczką blachą
białą obita. Ta Galerya cała Dachówką kryta, w któ-
rey okien dobrych większych 14, znacznie potłuczonych,
mniejszych w górze 6, w których szyb kilka potłuczo-
nych. Około tego Pałacu Galerya w którey podłoga
tarciczna zła, w środku którey osób kamiennych na fi-
larach murowanych 13 Filary zaś w tey Galeryi mu-
rowane czyli postumenta między balasami tokarskiey
roboty, pootłukane.
Kaplica murowana dachówką kryta, w której okien
szklanych 4, nade drzwiami dwa potłuczone. Przy tey
Ganek z tarcic, dach gontami kryty, w nim okien szkla-
nych 14 z niektórych szyby potłuczone, do tego Ganku
drzwi czworo nad któremi małe okienka cztery. Po-
wracając nazad do Bramy po prawey ręce ogród włos-
ki w którym mieszkanie dla rzemieślników z pruskiego
muru, w którym okien 9 szklanych całych, a 4 bez
szkła. Ten cały budynek maiący dach z dranic na nic
nie zgodnych. Za tym budynkiem kuźnia dachówką
kryta, w niey okien 2 bez szkła.
Ex opposito tych budynków Skarbiec murowany
dachówką kryty, w nim okien dużych z kratami drew-
nianymi -6 małych 2 do którego Skarbcu Baszta przy-
murowana blachą białą kryta. Figami murowanych
iedna przy drugiey dwie z których iedna dachówką
kryta maiąca okien w sobie 12, in parte potłuczonych.
Druga tarcicami kryta mająca okien 7 też potłuczo-
nych. Na boku tych trzecia także murowana z pomiesz-
kaniem dla ogrodnika w pruski mur przymurowanym
w samey figarni okien z iedney strony większych pięć,
z drugiey maleńkich takoż pięć. W pomieszkaniu zaś
ogrodnika w koło okien szklanych pięć. Ta figarnia
z przybudowaniem dachówką kryte.
Archiwum czyli grota murowana z wierzchu dachem
kryta, mająca okien szklannych złych dwa bez krat,
a z kratami żelaznemi sześć. Komedyenauz w końcu
ogrodu tego gontami kryty, w którym okien dwa
szklanych. Od samey Bramy do Skarbców murowa-
nych po obu stronach i od Skarbca będącego w ogro-
dzie do samego Zamku między filarami murowanymi
palestradów (!!) czyli prętów żelaznych 359. W tyle
Zamku od stawu oficyna o iedney kondygnacyi u któ-
rey facyata dachówką kryta, wierzch zaś cały gonta-
mi, w nim okien osiem szklanych, w czterech po pięć
prętów żelaznych. Przy tey oficyna z kuchnią o dwuch
kondygnacjach cała dachówką kryta w niey okien circa
circum na dole większych 14 mnieyszych w górze 25,
w dymnikach okrągłych 3 na-dedrzwiami 2, w tych in
parte szyby potłuczone i powybijane. Budynek na rzece
stoiący w pruski mur dachówką kryty w nim okien
szklannych całych dwa, reszta potłuczonych. Zą tym
budynkiem Łaźnia takoż z muru pruskiego dachówką
kryta w niey okien szklannych całych 6. Wozownia
przy Bramie Kosiarskiey z drzewa ciosanego, w którey
dach gontami kryty, Do nich wrót podwoynych siedem
w tych wozowniach pod zamknięciem pudło kareciane
staroświeckie, zrujnowane. Kareta o jednym drągu
średnim z Pasami na których Corpus odarty ze wszyst-
kiem. tltem Pudeł karecianych starych odartych dwa.
Bez zamknięcia zaś w wozowni drugiej półkrytek z sie-
dzeniem na przedzie trypą niebieską wybity .Przód zaś
odarty bez drzwiczków na Pasach. Spód do niej ko-
wany z kołami jeszcze dobry. Corpus zaś i kozioł z pod
stangretem poruinowany. Item od drugiej kolaski spód
u którego koło jedne cale zruinowane. Corpus od tego
spodu stary zły na nic nie zgodny.
Chomontów bez wszelkiego rzemienia starych i złych
dziesięć. Obok tych Wozowien Brama murowana na ko-
szary z drzwiami podwójnymi pod którą Orzeł Czarno
malowany, przy tey Bramie Staynie z dylów piłowa-
nych gontami kryte do której drzwi podwójnych dwoje
i trzecie z boku małe w tey stajni okien bez szkła sześć.
Ten Zamek nad samą rzeką Cną opasany wałem,
w którym Bram dwie, wzwyż wyrażonych iedna od
miasta, drug od kosiar? [tj. koszar — przyp, E. Ł.J y fos-
są oprowadzony przez którą -do pomienionych bram
mostów z poręczami dwa y przy nich zwodów na łań-
cuchach Żelaznych dwa. Wał w koło Zamku idący pa-
lisadami we dwa rzędy idącymi obszyty, Szanckorbami
sypanemi obstawiony, między któremi armat większych
dziesięć trochę mnieyszych pięć na lawetach bez oku-
cia, mozdzierzów wielkich na lawetach trzy, mały
także na lawecie okutym jeden, których wszystkich
in summa sztuk dziewiętnaście, lawetów od armat
większych i mniejszych nie okutych i złych dziewięć.
NB. Fossa w około Zamku idąca zarybiona karpia-
mi, w którey nikomu łowić ryb nie wolno.
Takowy inwentarz Zamku spisawszy i Zdawszy pod
dozór magde-burgi Bialskiej podpisuję się. Datum Dnia
1 ma Octobris 1765 w Białej
Felisyan Przeździecki
Komisarz
DOCUMENTS SUR LE
Le chateau de Biała Podlaska, construit par l’ar-
chitecte Paweł Murzyn, ori-ginaire de Lublin, (com-
mence en 16BI0), deva-it sa splendeur a la familie des
princes Radziwiłł. Les documents pubłies par l’auteur
temoignent -de Tinteret porte par cette familie a la
peinture (l’inventaire des tableaux ne comptait pas
moins de 6-00 positions); ils donnent egalement une
CHATEAU DE BIAŁA
idee du grand nombre d’artistes, faisant partie de la
cour seigneuriale, parmi lesąuels on rencontre les
noms celebres dans toute l’Europe, ainsi que de l’au-
dacite avec laąuelle etaient entreprises les differen-
tes constructions. Le chateau de Biała n’existe plus
a l’heure actuelle.
48