Citation link:
https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/bhs1987/0129
WNIEBOWZIĘCIE W KOŚCIELE PARAFIALNYM W WARCIE
II. 12. Enguerrand Quarton, fragm. Koronacji z Villeneuve-tes-Avignon,
Villeneuve, Hospice. Repr. wg Sterlinga.
spiritualia sub metaphoris corporalium. Świecznik i saganek
oraz kadzielnice — akcesoria ceremonii żałobnej — zostały
zapożyczone z przedstawień Zaśnięcia116; jednakże dwa
przedmioty wyeksponowane na pierwszym planie, wyolbrzy-
mione i jarzące się złocistym blaskiem, mają przypominać
o paraleli „Maria — ■ candelabrum" i o „urna aurea" ze
Starego Testamentu — co koresponduje z figurkami sześciu
proroków, wyrzeźbionymi na licu sarkofagu. Ostatni motyw
nakazywałby szukać wzorów w sztuce niderlandzkiej; jak
dotąd, jedyny przypadek identycznego posłużenia się „sym-
boliką ukrytą" w scenie Wniebowzięcia odnajdujemy w dziele
flamizującego malarza kolońskiego — mianowicie na obrazie
Mistrza Pasji z Lyversberg (Monachium, Pinakoteka), re-
prezentującym zresztą typ assumptio z klęczącą Marią ko-
ronowaną przez Chrystusa (Wybór Mistyczny)117. Tak więc,
autor tryptyku warteńskiego ukazał Unio Mystica w ścisłej
korelacji z ideą Matki Mesjasza, zwiastowanej przez proroków,
istniejącej od wieków w zamyśle Stwórcy.
Krzew Mojżeszowy uchodził zazwyczaj za prefigurację
dziewiczego macierzyństwa i Wcielenia; w ilustracjach do
Biblia Pauperum czy też Speculum Humanae Salnationis
zestawiany był ze Zwiastowaniem lub Narodzinami Chrystusa.
Tak też można by odczytać obecność tego epizodu w centrum
tryptyku w Warcie — - co byłoby logiczne w połączeniu z cyk-
lem Dzieciństwa na lewym skrzydle ołtarza. Nie zapominajmy
jednak, że Rubus Moysi bywał niekiedy odnoszony do Niepo-
kalanego Poczęcia118. U schyłku XV w. zainteresowanie
pisarzy bernardyńskich skupiało się głównie na tematyce
123
II. 12. Enguerrand Quarton, fragm. Koronacji z Villeneuve-tes-Avignon,
Villeneuve, Hospice. Repr. wg Sterlinga.
spiritualia sub metaphoris corporalium. Świecznik i saganek
oraz kadzielnice — akcesoria ceremonii żałobnej — zostały
zapożyczone z przedstawień Zaśnięcia116; jednakże dwa
przedmioty wyeksponowane na pierwszym planie, wyolbrzy-
mione i jarzące się złocistym blaskiem, mają przypominać
o paraleli „Maria — ■ candelabrum" i o „urna aurea" ze
Starego Testamentu — co koresponduje z figurkami sześciu
proroków, wyrzeźbionymi na licu sarkofagu. Ostatni motyw
nakazywałby szukać wzorów w sztuce niderlandzkiej; jak
dotąd, jedyny przypadek identycznego posłużenia się „sym-
boliką ukrytą" w scenie Wniebowzięcia odnajdujemy w dziele
flamizującego malarza kolońskiego — mianowicie na obrazie
Mistrza Pasji z Lyversberg (Monachium, Pinakoteka), re-
prezentującym zresztą typ assumptio z klęczącą Marią ko-
ronowaną przez Chrystusa (Wybór Mistyczny)117. Tak więc,
autor tryptyku warteńskiego ukazał Unio Mystica w ścisłej
korelacji z ideą Matki Mesjasza, zwiastowanej przez proroków,
istniejącej od wieków w zamyśle Stwórcy.
Krzew Mojżeszowy uchodził zazwyczaj za prefigurację
dziewiczego macierzyństwa i Wcielenia; w ilustracjach do
Biblia Pauperum czy też Speculum Humanae Salnationis
zestawiany był ze Zwiastowaniem lub Narodzinami Chrystusa.
Tak też można by odczytać obecność tego epizodu w centrum
tryptyku w Warcie — - co byłoby logiczne w połączeniu z cyk-
lem Dzieciństwa na lewym skrzydle ołtarza. Nie zapominajmy
jednak, że Rubus Moysi bywał niekiedy odnoszony do Niepo-
kalanego Poczęcia118. U schyłku XV w. zainteresowanie
pisarzy bernardyńskich skupiało się głównie na tematyce
123