DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Szlezynger, Piotr S.: Kaplica zamkowa Lubomirskich w Wiśniczu Nowym
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48734#0085
KAPLICA ZAMKOWA W WIŚNICZU
ich spokojne i monumentalne kompozycje bli-
skie są malarstwu włoskiemu, z pewnymi
wpływami flamandzkimi.
Kaplica początkowo w zamyśle fundatora
miała stać się mauzoleum rodowym. Tu przez
blisko 20 lat w krypcie spoczywały szczątki
żony Stanisława, Zofii, krócej sarkofag same-
go wojewody z długim panegirycznym napi-
sem 23. Od 1636 r. funkcję tę przejęła krypta
w wotywnym kościele karmelitów bosych w
sąsiedztwie zamku. Do 1951 r. tu spoczywały
sarkofagi Lubomirskich.
Nie wiemy jak wyglądało castrum doloris
w kaplicy zamkowej. Chociaż w testamencie
z 1646 r. wojewoda polecił aby nie było: „żad-
nych lamp, obić czy katafalków" możemy
przypuszczać, że nie zastosowano się do tych
zaleceń 24. Z relacji świadków wiemy bowiem,
że pogrzeb był uroczysty: „wina węgierskiego
półczwarta beczek, które nawiedzając ciało
zmarłego ś.p. goście wypili i ośm lad wina
włoskiego" 25.
Chwałę i pobożność fundatora głosiły pa-
negiryki, których w 1678 r. w bibliotece zam-
kowej było aż 34. Zasługi podkreślano w ka-
zaniach na pogrzebie matki i żony: witają cię
z tytułem fundatora, oczywiste są bogate koś-
ciołów, klasztorów, kaplic fundacye. Andrzej
Kochanowski, karmelita, na pogrzebie woje-
wody głosił: czyli on kościołów, klasztorów,
Domów Bożych przybytków świetnie jego na-
budował, naodziewał, namurował... jakp kie-
dyś Oktawian cesarz szczycił się że esc late-
ritia zostawował po sobie Roma marmorea...
tak wiele w miastach kościołów, w kościołach
ołtarzów, przy ołtarzach fundowawszy kapła-
nów... testamentem to zacnemu potomstwu
dobyć z siebie do pobożności skłonnemu zo-
stawił, żeby zaczęte od niego fundacye koń-
czyli.
Imponujący, wykonany z pozłacanej bla-
chy miedzianej sarkofag, wzoruje się na sar-
kofagach Władysława IV i Cecylii Renaty
(il. ll)26. Ma zbliżony trzypolowy podział
ścian bocznych silnie zaakcentowanymi złoco-
nymi listwami, złożonymi z wolich oczek i or-
namentu małżowinowo-chrząstkowego. W kar-
li. 3. Wiśnicz Nowy. Widok kaplicy zamkowej. Stan
w trakcie prac konserwatorskich. Fot. autor.
tuszach pojawiają się panoplia, a na ścianie
czołowej kartusz z koroną książęcą i ze Szre-
niawą, rozwiniętą według wywodu genealo-
gicznego. Na nakrywie umieszczono szablę
i buławę, chociaż Lubomirski nie przyjął ofia-
rowywanej mu w 1648 r. buławy wielkiej ko-
ronnej (il. 12).
Marmurowe sarkofagi innych członków ro-
du, wykonane na przełomie XVII/XVIII w.,
obecnie zlokalizowane w krypcie pod kaplicą,
do 1951 r. znajdowały się w kościele karme-
litów 27.
Obraz wyposażenia wnętrza zamku i kap-
licy oddają zachowane dwa inwentarze z 1661
i 1678 r. Dwa inne z 1650 i 1822 r. zaginęły28.
Inwentarz z 1661 r. Regestr rzeczy po Szwe-
dach y ucieczkach zostaiących, spisany roku
77
ich spokojne i monumentalne kompozycje bli-
skie są malarstwu włoskiemu, z pewnymi
wpływami flamandzkimi.
Kaplica początkowo w zamyśle fundatora
miała stać się mauzoleum rodowym. Tu przez
blisko 20 lat w krypcie spoczywały szczątki
żony Stanisława, Zofii, krócej sarkofag same-
go wojewody z długim panegirycznym napi-
sem 23. Od 1636 r. funkcję tę przejęła krypta
w wotywnym kościele karmelitów bosych w
sąsiedztwie zamku. Do 1951 r. tu spoczywały
sarkofagi Lubomirskich.
Nie wiemy jak wyglądało castrum doloris
w kaplicy zamkowej. Chociaż w testamencie
z 1646 r. wojewoda polecił aby nie było: „żad-
nych lamp, obić czy katafalków" możemy
przypuszczać, że nie zastosowano się do tych
zaleceń 24. Z relacji świadków wiemy bowiem,
że pogrzeb był uroczysty: „wina węgierskiego
półczwarta beczek, które nawiedzając ciało
zmarłego ś.p. goście wypili i ośm lad wina
włoskiego" 25.
Chwałę i pobożność fundatora głosiły pa-
negiryki, których w 1678 r. w bibliotece zam-
kowej było aż 34. Zasługi podkreślano w ka-
zaniach na pogrzebie matki i żony: witają cię
z tytułem fundatora, oczywiste są bogate koś-
ciołów, klasztorów, kaplic fundacye. Andrzej
Kochanowski, karmelita, na pogrzebie woje-
wody głosił: czyli on kościołów, klasztorów,
Domów Bożych przybytków świetnie jego na-
budował, naodziewał, namurował... jakp kie-
dyś Oktawian cesarz szczycił się że esc late-
ritia zostawował po sobie Roma marmorea...
tak wiele w miastach kościołów, w kościołach
ołtarzów, przy ołtarzach fundowawszy kapła-
nów... testamentem to zacnemu potomstwu
dobyć z siebie do pobożności skłonnemu zo-
stawił, żeby zaczęte od niego fundacye koń-
czyli.
Imponujący, wykonany z pozłacanej bla-
chy miedzianej sarkofag, wzoruje się na sar-
kofagach Władysława IV i Cecylii Renaty
(il. ll)26. Ma zbliżony trzypolowy podział
ścian bocznych silnie zaakcentowanymi złoco-
nymi listwami, złożonymi z wolich oczek i or-
namentu małżowinowo-chrząstkowego. W kar-
li. 3. Wiśnicz Nowy. Widok kaplicy zamkowej. Stan
w trakcie prac konserwatorskich. Fot. autor.
tuszach pojawiają się panoplia, a na ścianie
czołowej kartusz z koroną książęcą i ze Szre-
niawą, rozwiniętą według wywodu genealo-
gicznego. Na nakrywie umieszczono szablę
i buławę, chociaż Lubomirski nie przyjął ofia-
rowywanej mu w 1648 r. buławy wielkiej ko-
ronnej (il. 12).
Marmurowe sarkofagi innych członków ro-
du, wykonane na przełomie XVII/XVIII w.,
obecnie zlokalizowane w krypcie pod kaplicą,
do 1951 r. znajdowały się w kościele karme-
litów 27.
Obraz wyposażenia wnętrza zamku i kap-
licy oddają zachowane dwa inwentarze z 1661
i 1678 r. Dwa inne z 1650 i 1822 r. zaginęły28.
Inwentarz z 1661 r. Regestr rzeczy po Szwe-
dach y ucieczkach zostaiących, spisany roku
77