DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Owsijczuk, Wołodimir: "Bachus i Ariadna" Jerzego Eleutera Szymonowicza-Siemiginowskiego z Lwowskiej Galerii Obrazów
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48735#0110
KOMUNIKATY
Dlaczego jednak sam plafon (jeśli uznamy, że
to szkic plafonu) nie został zrealizowany? Wszak
nie ma nigdzie wskazówek, ani pisemnych, ani
artystycznych, o istnieniu w Żółkwi (a taki plafon
mógł być tylko w zamku w Żółkwi) takiego monu-
mentalnego dzieła. Przedstawiona scena jest zbyt
intymna, nie mogła być obliczona na umieszczenie
jej w reprezentacyjnym wnętrzu. W Bachusie
i Ariadnie dominuje wizerunek urodziwego Ba-
chusa, a nie Ariadna, opuszczona wdowa, którą
uratował jedynie szczęśliwy zbieg okoliczności.
Trzeba się zgodzić, że dla ambitnej królowej taka
forma przedstawienia faktów z jej życia była nie
do przyjęcia — wśród wielu pieszczotliwych imion
nadawanych Marysieńce brak imienia żony Bachu-
sa, chociaż Bachus nie różni się specjalnie od Cela-
dona ani charakterem, ani swoimi zaletami. Być
może w tym kryje się przyczyna niezrealizowania
projektu malarskiego, mimo cechującej go wyso-
kiej wartości artystycznej i klasycznej erudycji.
Na szczęście Szymonowicz-Siemiginowski mógł
ukazać swój kunszt w wilanowskich plafonach,
w portrecie Marii Kazimiery z dziećmi (bez Teresy
Kunegundy). Przekazane w nich treści, odpowia-
dały prestiżowi dworu królewskiego w Wilanowie.
W swoich plafonach Eleuter przekazał pod przy-
krywką obrazów mitologicznych poetycko-epicką
opowieść o rodzinie Sobieskich, odzwierciedlając
ich życie, aspiracje, ambicje polityczne i dynas-
tyczne oczekiwania. Wśród nich plafon Bachus
i Ariadna mógłby wyrażać w możliwie bezpośredni
sposób beztroskie szczęście tej rodziny we wczes-
nym okresie, niezwykle natomiast ważnym dla
oceny dalszej twórczości Szymonowicza.
Przypisy
1 S. BARĄCZ, Pamiątki miasta Żółkwi, Lwów 1877,
s. 202.
2 Muzea Lubomirskich i Jana III znajdowały się we
Lwowie.
3 Lwowska Galeria Obrazów, inw. nr 1629, olej, deska,
70x76,5 cm, szkoła włoska XVIII w. W katalogu zbioru
Lubomirskich z r. 1877 nr 48, s. 126 obraz przypisano szkole
bolońskiej.
4 F. H. DOWLEY, Some Drawings by Carlo Maratti,
,,The Burlington Magazin", 101, 1959, s. 68.
5 M. KARPOWICZ, Sztuka oświeconego sarmatyzmu,
Warszawa 1970, s. 64, il. 54, 55.
6 Mala encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1973,
s. 611.
7 Z. WÓJCIK, Jan Sobieski 1629—1696, Warszawa
1983, s. 249.
Dlaczego jednak sam plafon (jeśli uznamy, że
to szkic plafonu) nie został zrealizowany? Wszak
nie ma nigdzie wskazówek, ani pisemnych, ani
artystycznych, o istnieniu w Żółkwi (a taki plafon
mógł być tylko w zamku w Żółkwi) takiego monu-
mentalnego dzieła. Przedstawiona scena jest zbyt
intymna, nie mogła być obliczona na umieszczenie
jej w reprezentacyjnym wnętrzu. W Bachusie
i Ariadnie dominuje wizerunek urodziwego Ba-
chusa, a nie Ariadna, opuszczona wdowa, którą
uratował jedynie szczęśliwy zbieg okoliczności.
Trzeba się zgodzić, że dla ambitnej królowej taka
forma przedstawienia faktów z jej życia była nie
do przyjęcia — wśród wielu pieszczotliwych imion
nadawanych Marysieńce brak imienia żony Bachu-
sa, chociaż Bachus nie różni się specjalnie od Cela-
dona ani charakterem, ani swoimi zaletami. Być
może w tym kryje się przyczyna niezrealizowania
projektu malarskiego, mimo cechującej go wyso-
kiej wartości artystycznej i klasycznej erudycji.
Na szczęście Szymonowicz-Siemiginowski mógł
ukazać swój kunszt w wilanowskich plafonach,
w portrecie Marii Kazimiery z dziećmi (bez Teresy
Kunegundy). Przekazane w nich treści, odpowia-
dały prestiżowi dworu królewskiego w Wilanowie.
W swoich plafonach Eleuter przekazał pod przy-
krywką obrazów mitologicznych poetycko-epicką
opowieść o rodzinie Sobieskich, odzwierciedlając
ich życie, aspiracje, ambicje polityczne i dynas-
tyczne oczekiwania. Wśród nich plafon Bachus
i Ariadna mógłby wyrażać w możliwie bezpośredni
sposób beztroskie szczęście tej rodziny we wczes-
nym okresie, niezwykle natomiast ważnym dla
oceny dalszej twórczości Szymonowicza.
Przypisy
1 S. BARĄCZ, Pamiątki miasta Żółkwi, Lwów 1877,
s. 202.
2 Muzea Lubomirskich i Jana III znajdowały się we
Lwowie.
3 Lwowska Galeria Obrazów, inw. nr 1629, olej, deska,
70x76,5 cm, szkoła włoska XVIII w. W katalogu zbioru
Lubomirskich z r. 1877 nr 48, s. 126 obraz przypisano szkole
bolońskiej.
4 F. H. DOWLEY, Some Drawings by Carlo Maratti,
,,The Burlington Magazin", 101, 1959, s. 68.
5 M. KARPOWICZ, Sztuka oświeconego sarmatyzmu,
Warszawa 1970, s. 64, il. 54, 55.
6 Mala encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1973,
s. 611.
7 Z. WÓJCIK, Jan Sobieski 1629—1696, Warszawa
1983, s. 249.