Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (55.1993)

KRONIKA NAUKOWA

sztuce najnowszej motywów czerpanych z wcześniejszych
epok w formie cytatów, pastiszów czy parodii, przeciwstawiła
„eklektyzmowi negatywnemu"' („bezsilnemu"), „eklektyzm
pozytywny" („odnowicielski"). Za jednego z najbardziej
interesujących artystów nurtu „odnowicielskiego" w sztuce
polskiej uznała przedstawiciela młodego pokolenia Włodzi-
mierza Pawlaka, przedstawiając ewolucję jego twórczości w
ciągu ostatnich dziesięciu lat.
Mgr Artur Zaguła (Łódź) w referacie Architektura post-
modernistyczna - eklektyzm końca XX wieku ukazał przełom
jaki dokonał się w architekturze ostatnich dwudziestu lat.
Nowa architektura określana mianem postmodernistycznej
wykorzystuje różnorakie inspiracje, a charakterystyczne dla
niej stało się odnoszenie do tradycji i historii: zapożyczanie
konwencji i motywów, a nawet bezpośrednie cytowanie. Za-

gadnienie to autor zilustrował przykładem zespołu architekto-
nicznego Tsukuba Center ( 1980-83) japońskiego twórcy Ara-
ty Isozakiego, dziełem znamiennym dla postmodernizmu:
wielowątkowym, narracyjnym, z historycznymi odniesienia-
mi i cytatami.
Obrady zamknęła dyskusja, w której uczestniczył m. in.
architekt prof. Bolesław Kardaszewski. Nawiązując do wy-
stąpienia A. Zaguły podkreślił, że takie cechy architektury
postmodernistycznej, jak: twórczy stosunek do przeszłości i
tradycji, preferowanie struktur złamanych czy też semiotycz-
ny stosunek do formy, świadczą o znacznym obszarze jej
oryginalności i niepowtarzalności.
Dodać należy, że organizację seminarium umożliwiła
dotacja Zarządu Głównego Stowarzyszenia Historyków
Sztuki, a prezentowane materiały zostaną opublikowane.
Krzyśztof Stefa ński

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI
ZA ROK 1992

OGÓLNOPOLSKA SESJA SHS

W dniach 03-05 grudnia 1992 roku odbyła się w Toruniu
XLI Ogólnopolska Sesja Naukowa Stowarzyszenia History-
ków Sztuki pt. Niderlandyzm w sztuce polskiej. Obrady toczy-
ły się w Sali Odczytowej Biblioteki Uniwersyteckiej. Że
względu na dużą liczbę referatów oraz wyraźne wyodrębnie-
nie się dwóch grup tematycznych obrady ostatniego dnia
prowadzone były w sekcjach - sekcja „A" obejmowała refe-
raty dotyczące architektury obronnej i fortyfikacji, sekcja
„B" referaty z zakresu malarstwa i rzeźby.
Dzięki staraniom naszych kolegów z Torunia oraz
uprzejmości Kurii Diecezjalnej w Toruniu uczestnicy Sesji
mieli zapewniony swobodny dostęp do często zamkniętych
i niedostępnych kościołów oraz kaplic, między innymi do
kaplicy Anny Wazówny.
W trakcie Sesji wygłoszono następujące referaty:
Dzień pierwszy:
Tadeusz Chrzanowski - Wprowadzenie; Lech Kalino-
wski - Malarstwo niderlandzkie XVwieku między gotykiem a
renesansem; Andrzej Borowski - Niderlandy i polska kultura
literacka w XVI i pierwszej połowie XVII wieku; Adam Miło-
będzki - Niderlandzka i niderlandyzująca architektura lat
1550-163Ojako zjawisko ku Iturowe i artystyczne; Erik Duver-
ger - Le sejour de Janusz Wladislaus Radziwiłł aux Pays-Bas
au dix-septieme siecle; Tadeusz Bernatowicz - Niderlandzki
manieryzm a zagadnienia eklektyzmu; Tadeusz Chrzanowski
- Geografia niderlandyzmu polskiego; Stanisław Salmonowicz
- Osytuacji kulturalnej Prus Królewskich; Teresa Grzybkowska
- Problem niderlandyzmu w sztuce gdańskiej; Andrzej Rzempo-
łuch - Niderlandyzm w sztuce Prus Książęcych, Twórcy - dzieła
- następstwa; Zofia Krzymuska-Fafius - Niderlandyzm w
sztuce Pomorza Zachodniego; Ojars Sparitis - Wpływ Nider-

landów na kulturę Łotwy i jego odbicie w architekturze i plasty-
ce.
Dzień drugi:
Birute Vitauskiene - Sarkofag księcia Janusza Radziwiłła
w Kiejdanach; Juliusz A. Chrościcki - Tematy biblijne, wzory
niderlandzkie i fascynacja wschodem; Michał Woźniak -
Recepcja manierystycznych wzorników niderlandzkich w
Prusach Królewskich; Lech Brusewicz - Wpływy Rembrand-
ta w XVII-wiecznej sztuce obrazowej Pomorza; Maria Berna-
sikowa - Import gobelinów do Polski z Holandii w pierwszej
połowie XVII wieku; Jacek Tylicki - Spranger, Strobel,
Schmid - przyczynek do wpływów praskiego niderlandyzmu
na Śląsku; Jerzy Stankiewicz - Refleksje nad niderlandyzmem
w architekturze polskiej; Andrzej Grzybkowski - Niderlan-
dyzm w średniowiecznej architekturze pomorskiej; Marian
Kornecki - Niderlandyzm w polskiej architekturze drewnia-
nej; Zofia Maciakowska - Neorenesansowa architektura
Gdańska przełomu XIX i XX wieku; Maria Kałamajska-Saeed
- Ołtarz cudownego obrazu w Budsławiu.
Dzień trzeci:
Sekcja „A": Inga Sapetowa - Niderlandyzm w dekoracji
architektonicznej dworów polskich; Krzysztof Biskup - Pol-
skie koneksje wfortyfikacjach staroholenderskich; Janusz Bog-
danowski - Wpływ szkoły staroholenderskiej na fortyfikację
polskąXVIIwieku; Grzegorz Bukal - Gerhard Cornelis Walrawe
i holendersko-pruskie fortyfikacje na ziemiach polskich.
Sekcja „B": Józef Flik - Wpływy niderlandzkie na tech-
nikę toruńskiego malarstwa portretowego i epitafijnego w
XVI wieku; Tomasz de Rosset - Malarstwo holenderskie i
flamandzkie w kolekcji Mniszchów w Paryżu; Magdalena
Bartoś i Kamila Wróblewska - Niderlandzkie epizody ro-

131