Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (58.1996)

IN MEMORIAM

dyplom, a na podstawie rozprawy pt. Galeria obrazów ASP w
I poł. XIX w. jej rekonstrukcja i konserwacja wybranych
obiektów. Natomiast pracę magisterską z zakresu historii sztu-
ki napisał pod kierunkiem Prof. Wojsława Mole i obronił ją
w 1954 r.
Pracując nadal w ASP równocześnie w latach 1956-1958
zatrudnił się na stanowisku st. asystenta w Zakładzie Historiii
Teorii Sztuk Plastycznych Instytutu Sztuki PAN w Warsza-
wie. W 1961 r. obronił na Uniwersytecie Warszawskim, na-
pisaną pod kierunkiem Prof. Juliusza Starzyńskiego rozprawę
doktorską pt. Miłośnictwo i znawstwo sztuki w byłym zaborze
austriackim w I poł. XIX w. Recenzentami pracy byli Profe-
sorowie Ksawery Piwocki i Michał Walicki. Ten ostatni da-
rzył W. Ślesińskiego szczerą przyjaźnią i namawiał do prze-
niesienia się na Uniwersytet Warszawski. Prozaiczna sprawa
otrzymania własnego mieszkania przesądziła o pozostaniu już
do końca życia w Krakowie, w macierzystej uczelni. Tutaj w
1965 r. przeprowadził przewód kwalifikacyjny II stopnia na
stanowisko docenta etatowego, przedstawiając pracę Techno-
logia i technika malarstwa w dobie romantyzmu w środowisku
krakowskim.
W tych latach marzyła mu się profesjonalnie zorganizo-
wana Galeria obrazów i rzeźb na ASP. Uczelnia ta bowiem
dysponowała zasobnymi i cennymi zbiorami, niestety nie
opracowanymi i źle przechowywanymi, z braku odpowied-
nich lokali. Niezbędnym kluczem do identyfikacji i muzeal-
nego opracowania było uporządkowanie bogatych, ale roz-
proszonych archiwaliów. Kiedy społecznie pracował nad ni-
mi prof. Dutkiewicz zaproponował mu udział w zbiorowej
publikacji pt. Materiały do dziejów ASP, do której opracował
zagadnienie pedagogów i uczonych. Resztę tej cennej publi-
kacji, którą Ossolineum wydało w 1957 r. napisała Jego żona
Jadwiga i Andrzej Załuski, a wstępem zaopatrzył Józef Dut-
kiewicz. Jako plon tych samych poszukiwań archiwalnych
ukazała się w 1957 r. w czasopiśmie "Sztuka i Krytyka"
rozprawa Ślesińskiego O studiach St. Wyspiańskiego w SSP i
na UJ. W związku z przygotowaniami do 150-lecia Krako-
wskiej ASP aktywnie działając w komisji organizacyjnej
opublikował kalendarium tej uczelni, a w II tomie Materiałów
do dziejów ASP 1895-1939 ogłosił dalszą część monograficz-
nej prezentacji "uczonych i pedagogów". Będąc autorem opie-
rającym swoje publikacje na gruntownie przebadanych mate-
riałach archiwalnych stał się niepodważalnym znawcą w za-
kresie dziejów naszego szkolnictwa artystycznego oraz liczą-
cym się autorytetem w sprawach kształcenia i szkolenia kadr
konserwatorskich. Właśnie między innymi tymi kwestiami
zajmował się w Stowarzyszeniu Konserwatorów Zabytków.
W ramach serii Polskie życie artystyczne wydał trzy zwięzłe
monografie swojej uczelni ASP w latach 1890-1914 (1967)
ASP w latach 1914-1939 (1974) i ASP w latach 1945-1960
(1960). Pisał też O szkolnictwie konserwatorskim i o pozycji
społecznej artysty w poł. XIX w.
Władysław Ślesiński swoje doświadczenie czynnego
konserwatora dzieł sztuki i wiedzę pedagoga-znawcy daw-

nych technologii wiązał z zainteresowaniami historią i teorią
ochrony zabytków. Z tego zakresu opublikował szereg zna-
czących artykułów i rozpraw. Między innymi pisał O kon-
serwacji ołtarza mariackiego w XIX w. w świetle znalezio-
nych rękopisów o M. Słoneckim, J. Hoplińskim i O. Sosno-
wskim.
Znając nasze zasoby archiwalne i dostrzegając zjawisko
"zanikania" materiałów w teczkach osobowych podjął trud
wydania w 1984 r. zestawienia Studenci i absolwenci ASP w
40-leciu. Temat dotyczył w znacznej części żyjących arty-
stów. Ze zrozumiałych względów nie był więc ani wdzięczny
ani łatwy, ale jakże istotny dla dziejów naszej sztuki. W
bogatym, drukowanym dorobku, liczącym ponad sto prac, w
tym dwanaście pozycji książkowych i podręcznikowych spo-
ro miejsca zajęła problematyka krakowska. Z tego tytułu
został w 1972 r. wyróżniony odznaką "Zasłużony dla Ziemi
Krakowskiej", a w 1984 r. Nagrodą Miasta Krakowa. Waż-
nym nurtemjego zainteresowań stała się sprawa doskonalenia
metod i programów nauczania studentów. Własne doświad-
czenia, zebrane w kraju i na wielomiesięcznym stypendium
naukowym w Belgii (w 1972 r.), liczne udziały w konferen-
cjach i sesjach zagranicznych, a także krajowych upewniły
go, że student historii sztuki i "konserwacji" winien dobrze
znać technologię oraz techniki warsztatowe badanych i kon-
serwowanych dzieł sztuki. Aby wyjść temu naprzeciw, z
myślą także o "dojrzałych" historykach sztuki i konserwato-
rach wydał w Arkadach temu poświęcone kompetentne, trzy-
tomowe dzieło. Podobnie prowadząc wykłady o wybranych
metodach badania dzieł sztuki dla pracowników krakowskiej
"Desy" zainspirował się koniecznością wydania odpowied-
niej publikacji o fałszerstwach dzieł sztuki, co zrealizował
przygotowując trzytomową pracę, której jedynie tom pier-
wszy wydrukowało Ossolineum.
W szerokiej i wszechstronnej aktywności Profesora nie
można pominąć Jego prac jako redaktora przede wszystkim
kwartalnika "Ochrona Zabytków" (w latach 1968-73).
Ogarniając szeroką problematykę ochrony zabytków dawał
temu wyraz czynnie uczestnicząc w pracach krajowych i
międzynarodowych organizacji (m. in. w ICOM) a także
podejmując się wykładów dla studentów innych kierunków
np. na Wydziale Energiochemii Węgla i Fizykochemii Sor-
bentów AGH w Krakowie lub na Wydziale Chemii UJ. Pra-
gnął bowiem przyszłym technikom przybliżyć problematykę
niszczenia dóbr kultury wskutek zanieczyszczenia środowi-
ska.
Wysoka pozycja Profesora we wszystkich krajowych i
zagranicznych ośrodkach kształcących konserwatorów dzieł
sztuki sprawiała, że proszono go o recenzje, zapraszano do
udziału w ważnych komisjach specjalistycznych.
Przedwczesna, nagła śmierć Profesora Władysława
Ślesińskiego boleśnie wstrząsnęła środowiskiem historyków
sztuki i konserwatorów. Stanowi wielką stratę dla kultury
polskiej, której poświęcił swoją niezwykle owocną działal-
ność.
Bohdan Rymaszewski

405