DOI issue:
Nr. 3-4
DOI article:Cornell, Peter: O rolach artysty
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49349#0438
424
Peter Cornell
4. Carl Kylberg, Święty malarz,
1928, własność prywatna
w miedziorycie „Melancholia"(1514 r.), duchowym autoportrecie artysty, który zresztą
przez kilkadziesiąt lat wisiał na ścianie w mieszkaniu Gunnara Ekelófa. Później, w ślad za
Durerem, pisarze i artyści portretują się często w pozie z głową pochyloną, opartą na
dłoni, co stanowiło znak dla wtajemniczonych, że należą do stowarzyszenia melancholi-
ków. W zawiłym siedemnastowiecznym traktacie „The Anatomy of Melancholy" autor-
stwa angielskiego pisarza Roberta Burtona, melancholia jawi się jako źródło artystycznej
twórczości i ostatnia scena najbardziej destrukcyjnego wariantu mitologii romantycznej,
stanowiąc „przyczynek do samobójstwa"10.
Melancholia to termin określający wiele różnych zaburzeń psychicznych i stanów kry-
zysowych, również tych, które są podstawą rozpoznania schizofrenii. Ta forma melancho-
lii zdaje się doskwierać wielu artystom pod koniec XIX w., między innymi Carlowi
Fredrikowi Hillowi (1849-1911) i Ernstowi Josephsonowi (1851-1906), dwóm sztandaro-
wym postaciom szwedzkiego modernizmu. Ich dzieła powstałe w czasie choroby zmusza-
ją do zadania pytania, o związek między zaburzeniem psychicznym i twórczością. Uważa
się, że schizofrenia w pewnych przypadkach może stymulować działalność artystyczną,
pobudzając ten typ rozumowania, który Freud nazywał procesem pierwotnym. Myślenie
jest tu przede wszystkim tworzeniem symboli, a cały proces sterowany jest przez te same
mechanizmy co sen. Surrealiści byli przekonani o poetyckim potencjale chorób psychicz-
nych. W zbiorze wierszy z 1930 r. „LTmmaculate conception" Andrć Breton i Paul Eluard
wydzielają pięć różnych typów szaleństwa, by dzięki temu odkryć nowe metafory i nową
10 R. BURTONA, The Anatomy of Melancholy, b.m., 1621.
Peter Cornell
4. Carl Kylberg, Święty malarz,
1928, własność prywatna
w miedziorycie „Melancholia"(1514 r.), duchowym autoportrecie artysty, który zresztą
przez kilkadziesiąt lat wisiał na ścianie w mieszkaniu Gunnara Ekelófa. Później, w ślad za
Durerem, pisarze i artyści portretują się często w pozie z głową pochyloną, opartą na
dłoni, co stanowiło znak dla wtajemniczonych, że należą do stowarzyszenia melancholi-
ków. W zawiłym siedemnastowiecznym traktacie „The Anatomy of Melancholy" autor-
stwa angielskiego pisarza Roberta Burtona, melancholia jawi się jako źródło artystycznej
twórczości i ostatnia scena najbardziej destrukcyjnego wariantu mitologii romantycznej,
stanowiąc „przyczynek do samobójstwa"10.
Melancholia to termin określający wiele różnych zaburzeń psychicznych i stanów kry-
zysowych, również tych, które są podstawą rozpoznania schizofrenii. Ta forma melancho-
lii zdaje się doskwierać wielu artystom pod koniec XIX w., między innymi Carlowi
Fredrikowi Hillowi (1849-1911) i Ernstowi Josephsonowi (1851-1906), dwóm sztandaro-
wym postaciom szwedzkiego modernizmu. Ich dzieła powstałe w czasie choroby zmusza-
ją do zadania pytania, o związek między zaburzeniem psychicznym i twórczością. Uważa
się, że schizofrenia w pewnych przypadkach może stymulować działalność artystyczną,
pobudzając ten typ rozumowania, który Freud nazywał procesem pierwotnym. Myślenie
jest tu przede wszystkim tworzeniem symboli, a cały proces sterowany jest przez te same
mechanizmy co sen. Surrealiści byli przekonani o poetyckim potencjale chorób psychicz-
nych. W zbiorze wierszy z 1930 r. „LTmmaculate conception" Andrć Breton i Paul Eluard
wydzielają pięć różnych typów szaleństwa, by dzięki temu odkryć nowe metafory i nową
10 R. BURTONA, The Anatomy of Melancholy, b.m., 1621.