Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (67.2005)

Kopuła Kaplicy Zygmuntowskiej. Paraboloida, hiperboloida, czy elipsoida?

171

i elipsoidalna czasza, są zasadniczymi elementami oryginalnej bryły kopuły wawelskiej
Kaplicy, widzianej od zewnątrz i wewnątrz. Berrecci uwzględnił w ten sposób „niskie"
światło nieba północy, z jakim zetknął się Krakowie. Ponieważ winno ono padać do wnę-
trza ze wszystkich stron i z niewielkiej wysokości utworzył wysoki tambur z oknami usy-
tuowany na eliptycznie „spłaszczonych" ścianach tarczowych.
Biorąc pod uwagę eliptyczny kształt kopuły oraz odcinkowe łuki eliptyczne zastoso-
wane w artykulacji architektonicznej wnętrza i związany z tym jego układ wypada stwier-
dzić, że Kaplica Zygmuntowska przy takiej organizacji geometrycznej nie zdradza
żadnego pokrewieństwa z podobnymi budowlami na terenie Włoch. Czasze kopuł koli-
stych i lekko zaostrzonycli ku górze w świątyniach włoskicli (takie jak np. kopuła florenc-
kiej katedry Filipa Brunelleschiego lub kopuła Bazyliki w Loreto, Giuliano da Sangalo)
nie mają bowiem nic wspólnego z kształtem eliptycznym kopuły Berrecciego
Dzięki nowatorskiemu jak na ówczesne czasy zastosowaniu zasad geometrii analitycz-
nej, opartej na greckiej teorii matematycznej Apolloniusza, krakowskie mauzoleum ostat-
nich Jagiellonów jest dziełem indywidualnym i niepowtarzalnym.