DOI issue:
Nr. 3
DOI article:Artykuły
DOI article:Uchowicz, Katarzyna: Energia koloru i synergia sztuk: Dom własny Bohdana Lacherta*
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.71009#0554
542
Katarzyna Uchowicz
17. Dom Bohdana Lacherta, wnętrze holu,
widok w kierunku oranżerii.
Fot. Maja Wirkus, 2014
Dom szeregowy był jednocześnie bardzo popularnym wśród modernistów typem zabu-
dowy mieszkaniowej. W Stuttgarcie szeregowce wznieśli holenderscy architekci Johan-
nes Jacob Pieter Oud i Mart Stam, a także Mies van der Rohe. Dom Stama był, tak jak
Lacherta, przeznaczony dla trzech rodzin (ale niższy o piętro), na którego taras również
prowadziły spiralne schody.
Forma domu była wynikiem autorskiej interpretacji postulatów powietrza, światła i zieleni
jako priorytetowych potrzeb (praw) człowieka. Przestrzenność (powietrze) dwukondygnacyj-
nego holu zapewniała możliwość efektywnego przewietrzania i doświetlenia pomieszczeń
przy maksymalnym wykorzystaniu dziennego światła. Wielkie prześwity okienne tworzyły
zgrupowane w rzędach niewielkie kwatery, których ramy rozbijały promienie słoneczne two-
rząc rodzaj brise-soleil. Przenikające do wnętrza światło odbijało się w lustrach oraz oddzia-
ływało na barwne powierzchnie ścian, sufitu i podłogi. Świetlno-kolorystyczną scenografię
opracowano z wykorzystaniem barw podstawowych, które w wymienny sposób chłonęły
i odbijały promienie słoneczne, podobnie jak białe i czarne ceramiczne płytki na ścianach
i podłodze. Dla zieleni przewidziano oranżerię, optycznie powiększoną dzięki lustrom.
Ogród
W awangardowym domu architekta ogród częściowo wypełnił przestrzeń w podcieniu,
utworzonego dzięki wsparciu piętra budynku na słupach oraz fragment tarasu na dachu.
„Jeśli bowiem parter budynku zajmie mniejszą powierzchnię niż piętro, ogródek wejdzie
pod dom, a na płaskim dachu stworzymy dalszą część ogródka, zaciszny kącik, niedostęp-
ny dla spojrzeń ciekawych sąsiadów lub przechodni" - objaśniali takie rozwiązanie Boh-
dan Lachert i Józef Szanajca39.
Zieleń w modernistycznej architekturze mieszkaniowej była mocno związana z kate-
goriami pracy i odpoczynku, uznanymi za podstawowe funkcje człowieka. Istotna okazała
39 LACHERT, SZANAJCA, „Dom własny...", s. 3-4.
Katarzyna Uchowicz
17. Dom Bohdana Lacherta, wnętrze holu,
widok w kierunku oranżerii.
Fot. Maja Wirkus, 2014
Dom szeregowy był jednocześnie bardzo popularnym wśród modernistów typem zabu-
dowy mieszkaniowej. W Stuttgarcie szeregowce wznieśli holenderscy architekci Johan-
nes Jacob Pieter Oud i Mart Stam, a także Mies van der Rohe. Dom Stama był, tak jak
Lacherta, przeznaczony dla trzech rodzin (ale niższy o piętro), na którego taras również
prowadziły spiralne schody.
Forma domu była wynikiem autorskiej interpretacji postulatów powietrza, światła i zieleni
jako priorytetowych potrzeb (praw) człowieka. Przestrzenność (powietrze) dwukondygnacyj-
nego holu zapewniała możliwość efektywnego przewietrzania i doświetlenia pomieszczeń
przy maksymalnym wykorzystaniu dziennego światła. Wielkie prześwity okienne tworzyły
zgrupowane w rzędach niewielkie kwatery, których ramy rozbijały promienie słoneczne two-
rząc rodzaj brise-soleil. Przenikające do wnętrza światło odbijało się w lustrach oraz oddzia-
ływało na barwne powierzchnie ścian, sufitu i podłogi. Świetlno-kolorystyczną scenografię
opracowano z wykorzystaniem barw podstawowych, które w wymienny sposób chłonęły
i odbijały promienie słoneczne, podobnie jak białe i czarne ceramiczne płytki na ścianach
i podłodze. Dla zieleni przewidziano oranżerię, optycznie powiększoną dzięki lustrom.
Ogród
W awangardowym domu architekta ogród częściowo wypełnił przestrzeń w podcieniu,
utworzonego dzięki wsparciu piętra budynku na słupach oraz fragment tarasu na dachu.
„Jeśli bowiem parter budynku zajmie mniejszą powierzchnię niż piętro, ogródek wejdzie
pod dom, a na płaskim dachu stworzymy dalszą część ogródka, zaciszny kącik, niedostęp-
ny dla spojrzeń ciekawych sąsiadów lub przechodni" - objaśniali takie rozwiązanie Boh-
dan Lachert i Józef Szanajca39.
Zieleń w modernistycznej architekturze mieszkaniowej była mocno związana z kate-
goriami pracy i odpoczynku, uznanymi za podstawowe funkcje człowieka. Istotna okazała
39 LACHERT, SZANAJCA, „Dom własny...", s. 3-4.