DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Artykuły
DOI article:Baliszewski, Mikołaj: Polski artysta w tempio del vero gusto: Uwagi do rzymskiej biografii Franciszka Smuglewicza
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.71009#0747
Polski artysta w „tempio del vero gusto"
731
20. Franciszek Smuglewicz, Widok Forum Romanum ze skały tarpejskiej, przed 1783, pióro,
tusz, pędzel, sepia, grafit. Warszawa, Gabinet Rycin BUW
klasy wizerunki rzeźb wykonane zostały zapewne również jako wzory dla przyszłych stu-
dentów i pełnić miały funkcję dydaktyczną.
Studia antykwaryczne i plenerowe Smuglewicza przyniosły serie rysunków, które od-
powiadały na wciąż rosnące zapotrzebowanie w pełnym cudzoziemskich turystów Rzy-
mie85. Mowa tu m.in. o widokach Rzymu i Tivoli wykonanych tuszem, o których
wspomina Kondratowicz86, a których jedynie kilka zachowało się w królewskich tekach
rysunków przechowywanych w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warsza-
wie. To z pewnością tylko ślad ówczesnej aktywności Smuglewicza, którego działalność
zarobkowa obejmować musiała wykonywanie pejzaży z antycznymi ruinami87 - popular-
ny gatunek rysunku artystycznego, typowy dla epoki Grand Tour suwenir w 2. połowie
XVIII w. Prace tego rodzaju stanowiły istotne źródło dochodów wielu artystów tak Wło-
chów, jak i obcokrajowców (mistrzostwo tego gatunku osiągnęli m.in. Charles-Louis
Clerisseau, Carlo Labruzzi, Louis Abraham Ducros czy Thomas Jones). To właśnie z ich
pracami należy zestawiać wykonane czarnym tuszem i lawowane znakomite widoki okolic
Stanisława Augusta, Warszawa 2010, s. 116-120. W 1793 r. monumentalne marmurowe kopie Apolla dłuta Antonia
D'Este i Herkulesa wykutego przez Giuseppe Angeliniego stały się główną osią programu ideowego dekoracji sali
Balowej Pałacu w Łazienkach Królewskich (ibid., s. 191-199); por. Witold DOBROWOLSKI, „Program Sali Balowej
pałacu Łazienkowskiego", [w:] Curia Maior. Studia z dziejów kultury ofiarowane Andrzejowi Ciechanowieckiemu,
Warszawa 1990, s.131-146.
85 Wybór w: Pour sa Majeste le Roi... Rysunki „z antyku" w zbiorach Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersytetu War-
szawskiego, red. Elżbieta BUDZIŃSKA, Anna SADURSKA, Tomasz MIKOCKI, Warszawa 1993, s. 46-49.
86 KONDRATOWICZ, op. cit., s. 109.
87 Wymienić należy tu m.in. zaginiony album 133 widoków Rzymu oferowany do zakupu Uniwersytetowi Wileńskiemu
przez spadkobierców Smuglewicza w 1810 r.; zob. DREMA, op. cit., nr. kat. 72.
731
20. Franciszek Smuglewicz, Widok Forum Romanum ze skały tarpejskiej, przed 1783, pióro,
tusz, pędzel, sepia, grafit. Warszawa, Gabinet Rycin BUW
klasy wizerunki rzeźb wykonane zostały zapewne również jako wzory dla przyszłych stu-
dentów i pełnić miały funkcję dydaktyczną.
Studia antykwaryczne i plenerowe Smuglewicza przyniosły serie rysunków, które od-
powiadały na wciąż rosnące zapotrzebowanie w pełnym cudzoziemskich turystów Rzy-
mie85. Mowa tu m.in. o widokach Rzymu i Tivoli wykonanych tuszem, o których
wspomina Kondratowicz86, a których jedynie kilka zachowało się w królewskich tekach
rysunków przechowywanych w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warsza-
wie. To z pewnością tylko ślad ówczesnej aktywności Smuglewicza, którego działalność
zarobkowa obejmować musiała wykonywanie pejzaży z antycznymi ruinami87 - popular-
ny gatunek rysunku artystycznego, typowy dla epoki Grand Tour suwenir w 2. połowie
XVIII w. Prace tego rodzaju stanowiły istotne źródło dochodów wielu artystów tak Wło-
chów, jak i obcokrajowców (mistrzostwo tego gatunku osiągnęli m.in. Charles-Louis
Clerisseau, Carlo Labruzzi, Louis Abraham Ducros czy Thomas Jones). To właśnie z ich
pracami należy zestawiać wykonane czarnym tuszem i lawowane znakomite widoki okolic
Stanisława Augusta, Warszawa 2010, s. 116-120. W 1793 r. monumentalne marmurowe kopie Apolla dłuta Antonia
D'Este i Herkulesa wykutego przez Giuseppe Angeliniego stały się główną osią programu ideowego dekoracji sali
Balowej Pałacu w Łazienkach Królewskich (ibid., s. 191-199); por. Witold DOBROWOLSKI, „Program Sali Balowej
pałacu Łazienkowskiego", [w:] Curia Maior. Studia z dziejów kultury ofiarowane Andrzejowi Ciechanowieckiemu,
Warszawa 1990, s.131-146.
85 Wybór w: Pour sa Majeste le Roi... Rysunki „z antyku" w zbiorach Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersytetu War-
szawskiego, red. Elżbieta BUDZIŃSKA, Anna SADURSKA, Tomasz MIKOCKI, Warszawa 1993, s. 46-49.
86 KONDRATOWICZ, op. cit., s. 109.
87 Wymienić należy tu m.in. zaginiony album 133 widoków Rzymu oferowany do zakupu Uniwersytetowi Wileńskiemu
przez spadkobierców Smuglewicza w 1810 r.; zob. DREMA, op. cit., nr. kat. 72.