DOI issue:
Nr. 2
DOI article:Artykuły
DOI article:Regulska, Grażyna: Późnogotycki kielich mszalny z daru plebana Tomasza
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.71010#0252
246
Grażyna Regulska
14. Obrzycko, kościół parafialny św. Piotra 15. Poznań, kościół parafialny św. Marii
i św. Pawła. Kielich, około 1490-1498 r. Magdaleny. Kielich, około 1490-1498 r.
św. Marcina zapisała 2 grzywny na cele budowlane i 1 grzywnę na monstrancję. We włas-
nym testamencie z roku 1498 pleban Tomasz przeznaczył 100 florenów na utworzenie
w kościele nowej altarii dla kapłana, który oprócz polskiego zna język niemiecki i będzie
w nim nauczał i spowiadał. Na mieszkanie dla tego kapłana legował 20 grzywien i przeka-
zywał mu lisie futro, tunikę podbitą królikami, czternaście półmisków, czternaście talerzy
i dziewięć dzbanów, a na sprawienie kielicha mszalnego - czternaście łyżek. Patronem
nowej altarii, dedykowanej Pannie Marii oraz dwóm świętym męczennikom, biskupowi
Stanisławowi z Krakowa i arcybiskupowi Tomaszowi z Canterbury, a także św. Annie, św.
Katarzynie, św. Barbarze, św. Dorocie i innym świętym, miał być poznański cech czapni-
ków. W 1513 r., na prośbę egzekutorów testamentu zmarłego plebana Tomasza i za zgodą
króla Zygmunta Starego, biskup poznański Jan Lubrański erygował tę altarię w kaplicy
przy wejściu do kościoła i postanawiał, że będą do niej należały ornat czerwony aksamit-
ny ze stułą, manipularzem, humerałem i albą, czterokolorowe antepedium z jedwabiu,
nakrycie ołtarzowe, srebrny kielich mszalny z pateną, dwa duże świeczniki mosiężne,
dwa dzwonki i dwa obrazy, w tym jeden przedstawiający Pietę, a drugi - Marię z Dzieciąt-
kiem. Po plebanie Tomaszu z Wielawsi pozostało też sporo różnych książek teologicz-
nych i zbiorów kazań, które stworzyły podwaliny świętomarcińskiej biblioteki
parafialnej5.
5 Por. SKIERSKA 2011, s. 186-187. O księgozbiorze Tomasza z Wielawsi zob. Jacek WIESIOŁOWSKI, „Społeczeń-
stwo a książka w późnośredniowiecznym mieście polskim. Poznań i jego osiedla przedmiejskie w XV i na początku
XVI wieku", Studia Źródłoznawcze, XXIII, 1978, s. 71-72, 75.
Grażyna Regulska
14. Obrzycko, kościół parafialny św. Piotra 15. Poznań, kościół parafialny św. Marii
i św. Pawła. Kielich, około 1490-1498 r. Magdaleny. Kielich, około 1490-1498 r.
św. Marcina zapisała 2 grzywny na cele budowlane i 1 grzywnę na monstrancję. We włas-
nym testamencie z roku 1498 pleban Tomasz przeznaczył 100 florenów na utworzenie
w kościele nowej altarii dla kapłana, który oprócz polskiego zna język niemiecki i będzie
w nim nauczał i spowiadał. Na mieszkanie dla tego kapłana legował 20 grzywien i przeka-
zywał mu lisie futro, tunikę podbitą królikami, czternaście półmisków, czternaście talerzy
i dziewięć dzbanów, a na sprawienie kielicha mszalnego - czternaście łyżek. Patronem
nowej altarii, dedykowanej Pannie Marii oraz dwóm świętym męczennikom, biskupowi
Stanisławowi z Krakowa i arcybiskupowi Tomaszowi z Canterbury, a także św. Annie, św.
Katarzynie, św. Barbarze, św. Dorocie i innym świętym, miał być poznański cech czapni-
ków. W 1513 r., na prośbę egzekutorów testamentu zmarłego plebana Tomasza i za zgodą
króla Zygmunta Starego, biskup poznański Jan Lubrański erygował tę altarię w kaplicy
przy wejściu do kościoła i postanawiał, że będą do niej należały ornat czerwony aksamit-
ny ze stułą, manipularzem, humerałem i albą, czterokolorowe antepedium z jedwabiu,
nakrycie ołtarzowe, srebrny kielich mszalny z pateną, dwa duże świeczniki mosiężne,
dwa dzwonki i dwa obrazy, w tym jeden przedstawiający Pietę, a drugi - Marię z Dzieciąt-
kiem. Po plebanie Tomaszu z Wielawsi pozostało też sporo różnych książek teologicz-
nych i zbiorów kazań, które stworzyły podwaliny świętomarcińskiej biblioteki
parafialnej5.
5 Por. SKIERSKA 2011, s. 186-187. O księgozbiorze Tomasza z Wielawsi zob. Jacek WIESIOŁOWSKI, „Społeczeń-
stwo a książka w późnośredniowiecznym mieście polskim. Poznań i jego osiedla przedmiejskie w XV i na początku
XVI wieku", Studia Źródłoznawcze, XXIII, 1978, s. 71-72, 75.