możności, zbliżyć się do natury. Wreszcie przez „manieryzm“ Hamann rozumie
pewną podkreślającą formę sztukę, zaszczepioną na pewnej sztuce naturali-
stycznej. Dzieje sztuki nowszej są w ten sposób jakby przeplatanką faz orga-
nicznych i dwóch szeregów wtrętów: 1) renesansów, restauracyj i maniery-
zmów, 2) okresów naturalizmu.
Koncepcje Hamanna należą do dziedziny, którą Niemcy nazywają „filo-
zof] ą dziejów sztuki". Jak większość konstrukcyj tego rodzaju, budzą wiele
zastrzeżeń. Niepodobna jednak zaprzeczyć temu, że dają one nowy, śmiały
rzut oka na całość dziejów sztuki nowszej, na ścieranie się ze sobą i przenika-
nie się wzajem prądów i kierunków artystycznych, i niejedno zjawisko tych dzie-
jów ukazują w nowem i niespodziewanem świetle.
164
pewną podkreślającą formę sztukę, zaszczepioną na pewnej sztuce naturali-
stycznej. Dzieje sztuki nowszej są w ten sposób jakby przeplatanką faz orga-
nicznych i dwóch szeregów wtrętów: 1) renesansów, restauracyj i maniery-
zmów, 2) okresów naturalizmu.
Koncepcje Hamanna należą do dziedziny, którą Niemcy nazywają „filo-
zof] ą dziejów sztuki". Jak większość konstrukcyj tego rodzaju, budzą wiele
zastrzeżeń. Niepodobna jednak zaprzeczyć temu, że dają one nowy, śmiały
rzut oka na całość dziejów sztuki nowszej, na ścieranie się ze sobą i przenika-
nie się wzajem prądów i kierunków artystycznych, i niejedno zjawisko tych dzie-
jów ukazują w nowem i niespodziewanem świetle.
164