DOI Artikel:
Ryżewski, Grzegorz; Kułak, Aneta: Kroniki kościołów parafialnych dekanatu białostockiego diecezji wileńskiej z lat 1849-1851, 1
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.61901#0188
MATERIAŁY
Grzegorz Ryżewski, Aneta Kułak
Białystok
Kroniki kościołów parafialnych
dekanatu białostockiego diecezji wileńskiej
z lat 1849-1851
Część 1
Kontynuując serię wydawniczą w tegorocznym „Biuletynie Konserwator-
skim" pragniemy zaprezentować siedem Kronik parafialnych dekanatu białostoc-
kiego, powstałych w połowie XIX wieku (wszystkie oprócz Juchnowca, datowane-
go na 1849 rok, pochodzą z 1851 roku). Na temat wartości tego źródła i zasadności
jego edycji pisaliśmy w poprzednich numerach „Biuletynu"1.
Dekanat białostocki powstał stosunkowo późno, bo dopiero na początku
XIX wieku (1803?), a w 1849 roku w wyniku zmian struktur kościelnych liczył 15 pa-
rafii. Ich Kromki zostaną przedstawione w niniejszym oraz następnych wydaniach
„Biuletynu"2.
W okresie przedrozbiorowym prezentowane tu parafie: Dobrzyniewo, Do-
listowo, Giełczyn, Goniądz, Jasionówka, Kalinówka i Trzcianne początkowo przy-
należały do dekanatu knyszyńskiego, co wynika z wizytacji sporządzonych w 1633
roku3. Jednak już na synodzie biskupa Sapiehy w 1669 roku wszystkie te parafie,
poza Kalinówką, przypisane zostały do dekanatu augustowskiego, w którym znaj-
dujemy: Augustów, Grabowo, Bargłów, Rajgród, Goniądz, Probostwo Szpitalne Goniądz-
kie, Trzcianne, Tykocin, Dobrzyniewo, Jasionówkę, Brzozową Maior, Dolistowo, Brzozo-
wo Minor (przekasowana piórem)*. Kalinówka pozostała w dekanacie knyszyńskim,
który tworzyły: Kalinówka et Brzozowa, Knyszyn et Krypno, Choroszcz, Niewodni-
ca, Turośń, Juchnowiec, Zabłudów, Białystok, Wasilków, Korycin, Chodorówka5.
W1744 roku dekanat augustowski składał się z ośrodków: Augustów, Bargłów, Net-
ta (filia bargłowska), Grabowo, Rajgród (z altarią), Goniądz, Goniądz praeposit. Xeno-
dochialis, Karpowicze, Trzcianne, Dobrzyniewo, Jasionówka, Brzozowa, Dolistowo
z altarią6. W tymże roku w składzie dekanatu knyszyńskiego znajdujemy: Knyszyn
(z altarią), Krypno (filia knyszyńska), Kalinówkę, Choroszcz, Niewodnicę, Turośń
(z altarią), Juchnowiec (z altarią), Zabłudów, Białystok, Janów, Wasilków, Korycin,
Chodorówkę (Suchowola). Capellae: Suchodolina7.
Czasy rozbiorów również przyniosły liczne zmiany struktur terytorialnych
i administracji kościelnej. Pod władzą Prus znalazła się większość terenów dzi-
siejszego województwa podlaskiego. Tym samym zaistniała potrzeba powołania
191
Grzegorz Ryżewski, Aneta Kułak
Białystok
Kroniki kościołów parafialnych
dekanatu białostockiego diecezji wileńskiej
z lat 1849-1851
Część 1
Kontynuując serię wydawniczą w tegorocznym „Biuletynie Konserwator-
skim" pragniemy zaprezentować siedem Kronik parafialnych dekanatu białostoc-
kiego, powstałych w połowie XIX wieku (wszystkie oprócz Juchnowca, datowane-
go na 1849 rok, pochodzą z 1851 roku). Na temat wartości tego źródła i zasadności
jego edycji pisaliśmy w poprzednich numerach „Biuletynu"1.
Dekanat białostocki powstał stosunkowo późno, bo dopiero na początku
XIX wieku (1803?), a w 1849 roku w wyniku zmian struktur kościelnych liczył 15 pa-
rafii. Ich Kromki zostaną przedstawione w niniejszym oraz następnych wydaniach
„Biuletynu"2.
W okresie przedrozbiorowym prezentowane tu parafie: Dobrzyniewo, Do-
listowo, Giełczyn, Goniądz, Jasionówka, Kalinówka i Trzcianne początkowo przy-
należały do dekanatu knyszyńskiego, co wynika z wizytacji sporządzonych w 1633
roku3. Jednak już na synodzie biskupa Sapiehy w 1669 roku wszystkie te parafie,
poza Kalinówką, przypisane zostały do dekanatu augustowskiego, w którym znaj-
dujemy: Augustów, Grabowo, Bargłów, Rajgród, Goniądz, Probostwo Szpitalne Goniądz-
kie, Trzcianne, Tykocin, Dobrzyniewo, Jasionówkę, Brzozową Maior, Dolistowo, Brzozo-
wo Minor (przekasowana piórem)*. Kalinówka pozostała w dekanacie knyszyńskim,
który tworzyły: Kalinówka et Brzozowa, Knyszyn et Krypno, Choroszcz, Niewodni-
ca, Turośń, Juchnowiec, Zabłudów, Białystok, Wasilków, Korycin, Chodorówka5.
W1744 roku dekanat augustowski składał się z ośrodków: Augustów, Bargłów, Net-
ta (filia bargłowska), Grabowo, Rajgród (z altarią), Goniądz, Goniądz praeposit. Xeno-
dochialis, Karpowicze, Trzcianne, Dobrzyniewo, Jasionówka, Brzozowa, Dolistowo
z altarią6. W tymże roku w składzie dekanatu knyszyńskiego znajdujemy: Knyszyn
(z altarią), Krypno (filia knyszyńska), Kalinówkę, Choroszcz, Niewodnicę, Turośń
(z altarią), Juchnowiec (z altarią), Zabłudów, Białystok, Janów, Wasilków, Korycin,
Chodorówkę (Suchowola). Capellae: Suchodolina7.
Czasy rozbiorów również przyniosły liczne zmiany struktur terytorialnych
i administracji kościelnej. Pod władzą Prus znalazła się większość terenów dzi-
siejszego województwa podlaskiego. Tym samym zaistniała potrzeba powołania
191