DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3576#0184
i52 COMMENTARI A DE ANT1QUIS SCA1PT0RIBUS
nibus explanantur (18). Falx atque berbae Saturnum Agriculturae ìnvemorem (19) codex apertus,
Populorum Legidatorem; alae fupra dorfum tempus, quod fumma celeritate labitur, demonftrmt ;
ftella Saturniam fidas exprimit, quod triginta annoruni /patio fitam conficit periodimi (20).
In altera gemma (*) Sanimus /enilì aetate (21) veneranda* forvili hidutus penula exprimi-
tar, dextera /erpentem finifira appreben/um marni indieans. hi /erpente circulum effbrmante, caudam-
que in os ingerente anni periodus explicatur. Macrobius quum de jano loquitur (22) id prae oculis
babuife videtur. Phoenices in facris imaginem eius exprimentes draconem finxerunt in orbem.
reda&um, caudamque fuam devorantem, ut appareat inundum & ex fé ipfo ali, & in fé
revolvi. Quapropter prò aeternìtatis typo a Claudiana (2 3) u/urpatur. Mihi conjicere licei artificem
ideo Saturnum /ervilibus induiffe veftimentis, ut patefaceret in illius /eftis diebus Dominos /ervis
/aniulatos fuiffe (24) quae fefta quum quolibet anno recurrant bene per /erpentem exprimuntur. In
The/auro Morellìano (25) nummus exhibetur valde curio/us, in quo una ex parte extat caput
Saturni diademate revinftum, fubtus falx, in altera autem parte membrum genitale, iupra
quod eft Luna crefeens inter anguem & duo aftra; fupra Lunam crefeentem cometes vel
folis aftrum. Quem nummum argenteum effe unum è Saturnalibus mifiilibus judicavit idem Morel-
lius, ut Sveton. in Augufti vita cap. 75. animadvertit. dubitai tamen utrum cometes, an folis aftrum
fit; quod quidem dubium ex noftra gemma, in qua ftella cum cauda vifitur infittipia, pror/us evane-
foit. Saturno non tantus exhibebatur cultus, quantus ceteris Diis. Pau/anias (26) unius tantum templi
in Olympia Saturno /acri meminit : quare mirimi non eft, fi tam rara illius fiat monumenta . Mont/au-
con (27) unum Saturni finis tantum re/ert arboris trunco innixi, /erpente circumdati, cum /alce
ante pedes. Gorius (2 8) proferì gemmam Saturni fidentis oblonga vefte induti, caputque lauro redi-
mitali babentìs, laeva marni /Mata, dextera /alcem tenente, Falx, quae tam parva apparet, magis
Silvano, quam Saturno convenire videtur, ut ob/ervari licet in Mont/aucon (29) Veftis Silvano non
decet, minus -autem Saturno. Manette (30) Saturnum gravem annìs reprae/entat, qui cum finifira incu-
bai
(18) Virgil. lib. S. Aeueid. ver/. 318.
(19) Macrob. Satani, lib. i.cap. 7. & lib. 1. cap. 8. Ar-
Dobius lib. 6. cap. 247. lib tert Epigr. Antholog. cap. 14.
(20 Autbor Aiionymus de incredibilibus cap. 18. pag 94.
ah : Falfo narrant Saturnum a Jove vinculis alrricìrum ;
feci cum ille remotior a nobis externo curfu circumvol-
vatur, & motus tardus non facile ab hominibus percipia-
tur, eum quodammodo colligatum perhìbent. Quae Ano-
nimi fentemi a cum Lucia», de Aerologia cap. 21. cotifouat.
{*) Tab. XVII. N- I.
(21) Eufeb. Priaip. Evang. lib. 3. cap. 3.
(22) Macrob. lib 1. Saturimi, cap. 9.
(23) Claudia», de Laudib. Stilìcon. lib. 2. ver/. 428.
Omnia qui placido confumit numine ferpens,
Perpetuumque viret fquamis , caudamque redufto
Ore vorat, tacito relegens exordia lapfu.
(24) Saturni feftis , quae Romae menfe decembri aQebantur , in
quibus Domini iufervitbant jamulis, aureae illius aetatis
exhibebatur fpecimen. lujlin. Hifl. lib. 43. cap. r. Macrob.
Saturi), lib. 1. cap. 7. é" io. Graeca antiquitus fv.it haec confile-
tudo iuxta Atben. lib. 14. p. Ó39. inquientem. Per Saturnales
dies, quibus fervos Romani convivio folent excipere , fer-
vilia minilteria ipfi obeuntes, a Graecis more fampto : quo-
niam idem Mercurii feftis diebus in Creta fit, ut fcribic
Cariftius in hiftoricis commentariis, epulantium fervorum
menfi< minifrrantibus ac famulantibus domini?. Idem fit &
apud Troezenos , menfe GeraelHone , quo per multo dies
conventus aguntur, & nundìnae . Eorum certo die fervi
cum civibus talis publice ludunt, & convivium domini fer-
vis exhibent, ut Caryfìius idem tradit . De Aurea Saturni
aetate eleganter cedriere Heftod. Op. & Dies veif. no- & *'~
tuli. lib. 1. Eleg. 3. Italia { ut ìnqtiit Dionif Halicarn.
lib. 1. ) Saturnia ob regionis felicitate»! di8a eft.
(25) Thef. Morel. Familiae incertae tab. %-pag. 4<S6\ & \6V
(26) Paufa». lib. 5. cap. 7.
(27) Montf. Antiq. expliq. voi. 1. tab. 6.
(28) Gori Muf. Fior. voi. 2. tab. 40. pag. 90.
(29) Montf. Ant. voi. 1. tab. 177.
(30) Mariette Traiti des Pierres gravées voi. ». tab. *■
>»1
0'
^ C
\ìf?°
,i c°n
r il*
co
dei férw
V . MrtP
é ogni i
j vede un;
kit altn
•{nóce
kIì*N
fattfr
/opri
?| rffÈ una di q
m£m d'Augu
fcaìé dei tutto d
I Sa® 300 era abbn
«qw di Saturno in Oli
itfiucon (':-
W d'albero
» gemma d'
*a mano
•-•«più a si]
^^ è molto
hi
*****
J;.de,lA»toi0<,
On'«o de». ,
''orda
: %, .
"«(!
l»i -fu
>;>><
c«0l
Ito
dcl D;
li. "a
h^>M\ "'Hr
P'ian /aP- 9.
«nf.j
>t«
•**,
^fe%-'w*
Ja,t
1 •>,.
1 f v
5 'n 0, ^'
nibus explanantur (18). Falx atque berbae Saturnum Agriculturae ìnvemorem (19) codex apertus,
Populorum Legidatorem; alae fupra dorfum tempus, quod fumma celeritate labitur, demonftrmt ;
ftella Saturniam fidas exprimit, quod triginta annoruni /patio fitam conficit periodimi (20).
In altera gemma (*) Sanimus /enilì aetate (21) veneranda* forvili hidutus penula exprimi-
tar, dextera /erpentem finifira appreben/um marni indieans. hi /erpente circulum effbrmante, caudam-
que in os ingerente anni periodus explicatur. Macrobius quum de jano loquitur (22) id prae oculis
babuife videtur. Phoenices in facris imaginem eius exprimentes draconem finxerunt in orbem.
reda&um, caudamque fuam devorantem, ut appareat inundum & ex fé ipfo ali, & in fé
revolvi. Quapropter prò aeternìtatis typo a Claudiana (2 3) u/urpatur. Mihi conjicere licei artificem
ideo Saturnum /ervilibus induiffe veftimentis, ut patefaceret in illius /eftis diebus Dominos /ervis
/aniulatos fuiffe (24) quae fefta quum quolibet anno recurrant bene per /erpentem exprimuntur. In
The/auro Morellìano (25) nummus exhibetur valde curio/us, in quo una ex parte extat caput
Saturni diademate revinftum, fubtus falx, in altera autem parte membrum genitale, iupra
quod eft Luna crefeens inter anguem & duo aftra; fupra Lunam crefeentem cometes vel
folis aftrum. Quem nummum argenteum effe unum è Saturnalibus mifiilibus judicavit idem Morel-
lius, ut Sveton. in Augufti vita cap. 75. animadvertit. dubitai tamen utrum cometes, an folis aftrum
fit; quod quidem dubium ex noftra gemma, in qua ftella cum cauda vifitur infittipia, pror/us evane-
foit. Saturno non tantus exhibebatur cultus, quantus ceteris Diis. Pau/anias (26) unius tantum templi
in Olympia Saturno /acri meminit : quare mirimi non eft, fi tam rara illius fiat monumenta . Mont/au-
con (27) unum Saturni finis tantum re/ert arboris trunco innixi, /erpente circumdati, cum /alce
ante pedes. Gorius (2 8) proferì gemmam Saturni fidentis oblonga vefte induti, caputque lauro redi-
mitali babentìs, laeva marni /Mata, dextera /alcem tenente, Falx, quae tam parva apparet, magis
Silvano, quam Saturno convenire videtur, ut ob/ervari licet in Mont/aucon (29) Veftis Silvano non
decet, minus -autem Saturno. Manette (30) Saturnum gravem annìs reprae/entat, qui cum finifira incu-
bai
(18) Virgil. lib. S. Aeueid. ver/. 318.
(19) Macrob. Satani, lib. i.cap. 7. & lib. 1. cap. 8. Ar-
Dobius lib. 6. cap. 247. lib tert Epigr. Antholog. cap. 14.
(20 Autbor Aiionymus de incredibilibus cap. 18. pag 94.
ah : Falfo narrant Saturnum a Jove vinculis alrricìrum ;
feci cum ille remotior a nobis externo curfu circumvol-
vatur, & motus tardus non facile ab hominibus percipia-
tur, eum quodammodo colligatum perhìbent. Quae Ano-
nimi fentemi a cum Lucia», de Aerologia cap. 21. cotifouat.
{*) Tab. XVII. N- I.
(21) Eufeb. Priaip. Evang. lib. 3. cap. 3.
(22) Macrob. lib 1. Saturimi, cap. 9.
(23) Claudia», de Laudib. Stilìcon. lib. 2. ver/. 428.
Omnia qui placido confumit numine ferpens,
Perpetuumque viret fquamis , caudamque redufto
Ore vorat, tacito relegens exordia lapfu.
(24) Saturni feftis , quae Romae menfe decembri aQebantur , in
quibus Domini iufervitbant jamulis, aureae illius aetatis
exhibebatur fpecimen. lujlin. Hifl. lib. 43. cap. r. Macrob.
Saturi), lib. 1. cap. 7. é" io. Graeca antiquitus fv.it haec confile-
tudo iuxta Atben. lib. 14. p. Ó39. inquientem. Per Saturnales
dies, quibus fervos Romani convivio folent excipere , fer-
vilia minilteria ipfi obeuntes, a Graecis more fampto : quo-
niam idem Mercurii feftis diebus in Creta fit, ut fcribic
Cariftius in hiftoricis commentariis, epulantium fervorum
menfi< minifrrantibus ac famulantibus domini?. Idem fit &
apud Troezenos , menfe GeraelHone , quo per multo dies
conventus aguntur, & nundìnae . Eorum certo die fervi
cum civibus talis publice ludunt, & convivium domini fer-
vis exhibent, ut Caryfìius idem tradit . De Aurea Saturni
aetate eleganter cedriere Heftod. Op. & Dies veif. no- & *'~
tuli. lib. 1. Eleg. 3. Italia { ut ìnqtiit Dionif Halicarn.
lib. 1. ) Saturnia ob regionis felicitate»! di8a eft.
(25) Thef. Morel. Familiae incertae tab. %-pag. 4<S6\ & \6V
(26) Paufa». lib. 5. cap. 7.
(27) Montf. Antiq. expliq. voi. 1. tab. 6.
(28) Gori Muf. Fior. voi. 2. tab. 40. pag. 90.
(29) Montf. Ant. voi. 1. tab. 177.
(30) Mariette Traiti des Pierres gravées voi. ». tab. *■
>»1
0'
^ C
\ìf?°
,i c°n
r il*
co
dei férw
V . MrtP
é ogni i
j vede un;
kit altn
•{nóce
kIì*N
fattfr
/opri
?| rffÈ una di q
m£m d'Augu
fcaìé dei tutto d
I Sa® 300 era abbn
«qw di Saturno in Oli
itfiucon (':-
W d'albero
» gemma d'
*a mano
•-•«più a si]
^^ è molto
hi
*****
J;.de,lA»toi0<,
On'«o de». ,
''orda
: %, .
"«(!
l»i -fu
>;>><
c«0l
Ito
dcl D;
li. "a
h^>M\ "'Hr
P'ian /aP- 9.
«nf.j
>t«
•**,
^fe%-'w*
Ja,t
1 •>,.
1 f v
5 'n 0, ^'