DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3576#0324
t9% COMMENTARIA DE ANT1QUÌS SCALPTQRIMUS
gui a tenerls aetatibus do&rinarum abundantia fatiantur, optirnos habent fapientiae feri-
fyg, inftituunque civitatibus humanitatis mores, aequa jura, leges: quibus absentibus nulla
pqtefì effe civitas incolumis. Cum ergo tanta munera ab fcriptorum prudentia, privatila
publiceque fuerint hominibus praeparata., non folum arbitrar palmas, & coronas his pribui
pportere, fed etiam decerni triumphos, ce inter Deorum fedes eos dedicandos judicari. Eo-
rum autem cogitata utiliter hominibus ad yitam explicanda, e quibus lìngula paucorum,
uti exempla ponam; quae recognofcenxes, neceffario his tribui honores oportere homines
confitebuntur. Rane eamdem auream fèntenùam Jfocratés paucis verbi.; explkaverat (27). Saepe
mirari foleo quid in mentem iis venerit, qui celebritates has congregarunt, & ludos gymni-
eos inftituerunt, ut corporum viribus tanta praemia proponerent: eos vero qui Reipublicae
Audio privatos labores cepiffent, & animis ita fé paraffent, ut aliis quoque prodeffe pof-
fent, nullo prorfus honore dignarentur: quorum eos rationem potius habere decuiffet. Nara
gtfi pugilum robur conduplicaretur; nullus tamen ex eo fructus rediret ad caeteros; unius
autem viri prudentia fruuntur omnes, qui ejus conlìliis parere voluerunt.
Caufas, ex quibus Athletae prae doBls hominibus afficerentur honprìbus, exponh Arìftoteles in fuis
prohlematibus (28) bìfee ver bis. Cur veteres praemia certaminibus corporum pofuerunt, fapientiae
nullus quicquam ftatuerit? An quia judices, quod ad ingenium attinet, vel praeftantiores,
yel nihilo deteriores nimirum effe iis debent, qui inter fefe certant? Quod fi homines
fapientia excellentiores certare deberent, proponereturque praemium, arbkris fané fibi care-
rent. At vero in certaminibus gymnicis, quifque fuo tantum afpeftu judicare integre poteft.
Itera author ifle praemiorum tale fuis hominibus certamen proponete noluit, unde inimi-
citiae feditionefque maximae exorirentur : homines enim cum in re fui corporis aliqua im-
probantur, non moiette omnmo ferant, ncque iis infetti redduntur, qui ita judicarint. At
li ftolidiores judicati funt, judicibus admodum ipfìs fuccenfent, aegreque vehementitììme
ferunt: quae quidem res feditiofa, & fioiida eft. Ad haec praemium praefìantius effe luo
certamine decet. Itaque certaminum gymnicorum praemium optatius eli, & praefìantius
quam ipfa concertano eft. Prudentia vero quodnam praemium praefìantius effe poffit ? Ejus
finte ntiae piane fubjcribìmus-. Ad tabulile ornamentimi addere placet flatuam (*) marmore Graectf
p'ernìtido,, eleganti opificio elaborata,» ( cruribus vero a CI. Viro Bartbolomaeo Cavaceppi reparatis )
quae Athletae in no/Ira gemma exprejjb quafi fimilem exhibet, qui dum perungit membra vaf-
culum dextra tenet (29). Haec ftatua arboris trittico nixa eft, ubi duo libramenta appenfa obfi
ervantur, quae nuncipabantur Altere.;, & in faltationibus adhibebantur ( ficuti badìe etiam fintili
fufle cum aptis ponderibus noftri funambuli ut untar. ) Quare Athletam nofìrum luffa & faltu celeber-
rimum fuife deduci licet. De ALeribus vide Mercurialem de Arte Gymnaftica lib. 1. cap. ili
ér lib. 4. cap. 9. ubi funt Alterimi imagines, prout funt in fiat ime noftrae trunco, Pattfanias lib. $■
cap. 2Ó. mire ijlos Alter e s deferibit. Sunt (inquit) Alteres Athletarum libramenta circuii oblon-
giore figura, illa quidem non prorfus in ambitum circumducta: nam qua parte manibus pren-
fantur, anfulas habent, intra quas digiti, uti intra clypeorum lora, immittuntur. Quam beni
frtialis inquit {lib. 14. Epìgr. 49.)
Quid pereunt fluito fortes altere lacerti?
Exercet melius vinea. foffa viros,
BAI-
(*7Ì Ifoeratti in princìpio PattettyrM, (*) Tab. XXVI,
(*8) Arift. Vrob. cap. 30 mtm. 11. pa(. 23?. JìhgenH (??) Haec ftatua mine eft Londini, M duo ^™^
laertius in Solone (pag. 9. ) ì„q,t;t de Atbletis , Hi vero noftrae confimiles in Villa Medicea obferyantur ; JP 9U *
dum exercentur , nimium preciofi fumptuofique Athletae, rum vina Alteres »rb«rÌ5 truncp appenfi fune.
& dum vincunt, reipublicae detrimento funt, & contra pa,
triam magis, quam advetfus hoftes coionantur .
gui a tenerls aetatibus do&rinarum abundantia fatiantur, optirnos habent fapientiae feri-
fyg, inftituunque civitatibus humanitatis mores, aequa jura, leges: quibus absentibus nulla
pqtefì effe civitas incolumis. Cum ergo tanta munera ab fcriptorum prudentia, privatila
publiceque fuerint hominibus praeparata., non folum arbitrar palmas, & coronas his pribui
pportere, fed etiam decerni triumphos, ce inter Deorum fedes eos dedicandos judicari. Eo-
rum autem cogitata utiliter hominibus ad yitam explicanda, e quibus lìngula paucorum,
uti exempla ponam; quae recognofcenxes, neceffario his tribui honores oportere homines
confitebuntur. Rane eamdem auream fèntenùam Jfocratés paucis verbi.; explkaverat (27). Saepe
mirari foleo quid in mentem iis venerit, qui celebritates has congregarunt, & ludos gymni-
eos inftituerunt, ut corporum viribus tanta praemia proponerent: eos vero qui Reipublicae
Audio privatos labores cepiffent, & animis ita fé paraffent, ut aliis quoque prodeffe pof-
fent, nullo prorfus honore dignarentur: quorum eos rationem potius habere decuiffet. Nara
gtfi pugilum robur conduplicaretur; nullus tamen ex eo fructus rediret ad caeteros; unius
autem viri prudentia fruuntur omnes, qui ejus conlìliis parere voluerunt.
Caufas, ex quibus Athletae prae doBls hominibus afficerentur honprìbus, exponh Arìftoteles in fuis
prohlematibus (28) bìfee ver bis. Cur veteres praemia certaminibus corporum pofuerunt, fapientiae
nullus quicquam ftatuerit? An quia judices, quod ad ingenium attinet, vel praeftantiores,
yel nihilo deteriores nimirum effe iis debent, qui inter fefe certant? Quod fi homines
fapientia excellentiores certare deberent, proponereturque praemium, arbkris fané fibi care-
rent. At vero in certaminibus gymnicis, quifque fuo tantum afpeftu judicare integre poteft.
Itera author ifle praemiorum tale fuis hominibus certamen proponete noluit, unde inimi-
citiae feditionefque maximae exorirentur : homines enim cum in re fui corporis aliqua im-
probantur, non moiette omnmo ferant, ncque iis infetti redduntur, qui ita judicarint. At
li ftolidiores judicati funt, judicibus admodum ipfìs fuccenfent, aegreque vehementitììme
ferunt: quae quidem res feditiofa, & fioiida eft. Ad haec praemium praefìantius effe luo
certamine decet. Itaque certaminum gymnicorum praemium optatius eli, & praefìantius
quam ipfa concertano eft. Prudentia vero quodnam praemium praefìantius effe poffit ? Ejus
finte ntiae piane fubjcribìmus-. Ad tabulile ornamentimi addere placet flatuam (*) marmore Graectf
p'ernìtido,, eleganti opificio elaborata,» ( cruribus vero a CI. Viro Bartbolomaeo Cavaceppi reparatis )
quae Athletae in no/Ira gemma exprejjb quafi fimilem exhibet, qui dum perungit membra vaf-
culum dextra tenet (29). Haec ftatua arboris trittico nixa eft, ubi duo libramenta appenfa obfi
ervantur, quae nuncipabantur Altere.;, & in faltationibus adhibebantur ( ficuti badìe etiam fintili
fufle cum aptis ponderibus noftri funambuli ut untar. ) Quare Athletam nofìrum luffa & faltu celeber-
rimum fuife deduci licet. De ALeribus vide Mercurialem de Arte Gymnaftica lib. 1. cap. ili
ér lib. 4. cap. 9. ubi funt Alterimi imagines, prout funt in fiat ime noftrae trunco, Pattfanias lib. $■
cap. 2Ó. mire ijlos Alter e s deferibit. Sunt (inquit) Alteres Athletarum libramenta circuii oblon-
giore figura, illa quidem non prorfus in ambitum circumducta: nam qua parte manibus pren-
fantur, anfulas habent, intra quas digiti, uti intra clypeorum lora, immittuntur. Quam beni
frtialis inquit {lib. 14. Epìgr. 49.)
Quid pereunt fluito fortes altere lacerti?
Exercet melius vinea. foffa viros,
BAI-
(*7Ì Ifoeratti in princìpio PattettyrM, (*) Tab. XXVI,
(*8) Arift. Vrob. cap. 30 mtm. 11. pa(. 23?. JìhgenH (??) Haec ftatua mine eft Londini, M duo ^™^
laertius in Solone (pag. 9. ) ì„q,t;t de Atbletis , Hi vero noftrae confimiles in Villa Medicea obferyantur ; JP 9U *
dum exercentur , nimium preciofi fumptuofique Athletae, rum vina Alteres »rb«rÌ5 truncp appenfi fune.
& dum vincunt, reipublicae detrimento funt, & contra pa,
triam magis, quam advetfus hoftes coionantur .