DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.49018#0023
nium, sc rum nam minores essormare pie fraterneque jusserat. Itaque ut voluntati parentis ob-
sequeretur l>Iosser, cum fratre pndagogii Ilalenfis dssciplinn traditus, ab eo autem, interceden-
tibus ejus fatis fupremis, brevi, ipse quoque febri gravi tentatus, sejunsius ess. (^un res non-
nibil quidem diligentiam ejus retardavit, sc maturius, quam st ipfe cupiebat, st pater jusserat,
relinquere banc fcbolam coegit, cum viginti demum annos natum academicis ssudiis pater eum
delimavisset, ut tempus suppeteret, quo ad facram difciplinam fcientiarum reliquarum ussi st
exercitatione reciius praepararetur, neque immaturi ingenii juvenis banc palnliram ingredere-
tur. Lsseeit tamen vis animi ingeniique felicitas, junsia educationi atque inssitutioni prn-
ssantissimn , tum ardor dsscendi imwenfus, ut ad altiores dssciplinas progredi resiissme posset,
l^am pbilosopbin st matbematicn partes omnes majori, quam lieri in ea ntate folet, mdussria
didicerat, st suppeditaverat quoque divina providentia, juventutis literarum ssudia nmulantis
utilitati eum dessinans, optimum, qui in paedagogio docebat, prnceptorem , Lutovium virum
dexteritate st do Lirina confpicuum: qui cum ordinarias lesiiones fcbolaliicas lXlossrum longe
fuperare intellexisset, ulterioris meditationis lesiionisque copiam ei fecit, ad qunssiones refpon-
dit,. objesiiones refolvit, sc accurate atque cum meditatione judicandi consuetudinem mire in
eo promovit. Itaque banc arenam literariam nondum, deseruisset, cum tantam inde utilitatem
speraret, nili inter conlicienda vitra optica bsemorrbagia pulmonis valde vebemens anno
cioioccxxm. eum oppressisset, quo insultu magnam sanguinis copiam perdendo vires corporis
valde debilitatas expertus eli. ()un res mire animum ejus turbavit, eo quod parens ex bro-
mopt^fi tabem quoque contraxisset, frater vero ex bnmorrbagia in variolarum morbo obiisset;
sc binc abrumpere ad tempus labores, st sanitati curandn insudare coasius esi. ()uam tamen
brevi iterum ei ressituit divina clementia, ut inter varios prncordiorum peciorisque dolores st
incommoda, succedente bnmorrboidum benebcio, ejusmodi ^anguinis prolluvio amplius nun-
quam tentaretur.
Vix redierat in gratiam cum sanitate, cum reliitutis paulssper viribus ad liudia folita rever-
teretur , st imprimis addsscendis porro linguis vacare pergeret. Namque facri codicis lectione
Lbraica cum amico quodam quotidie exercebatur, fcriptores Orncos diligenti manu versa-
bat, st fcripta porro matbematica atque pbilolopbica consulebat, etiam cum Luwvio, ad sa-
crum minisssrium kotsdamium vocato, commercium epissolicum alebat frequens fatis st erudi-
tum , quo transmissis scriptionibus suis ejus emendationem poliulabat, st ex ejus animadversio-
nibus sua cogitata corrigebat, donec illi placuissent. (^un omnia ante academicorum ssudiorum
initia ab eo suscepta sunt, disponente bunc in modum patris voluntate, ut non nisi rite prn-
paratus ea capesseret.
Illorum auspicia fasia sunt ab eo anno cioioccxxiv. recepto a max. rev. kranclsso, lilio, in
convicium, st poli semessre in sedes. Vlagno autem amore tum ob ingenii felicitatem st ani-
mi candorem, tum ob b. parentis amicitiam a beatis viris, Lreitbauptio, Antonio st bVanclcio,
patre, exceptus sc ad familiarem amicitin usum admissus eli. I^am sc Vrsitbauptius, qui snps
absens erat , consilio eum scripto juvabat, sc bi colloquiis frequentissimis ssudiis ejus magna lide
aderant. Ltiam I^angius st liambacbius iv , dosirinam ejus tbeologicam formare
satagebant. krudenter autem folideque scopoque ejus convenienter magni tbeologi in eo pro
ingenii rerum que circumliantiis reste inliituendo versati sunt, sc ipse omnem curam animo resio
st propositi cenace mira sagacitate superavit. Oum cura enim lites pbilosopbicas, qun mire
eo tempore animos in partes dissraxerant, expendit, examinavit, trutinavit, sacram autem
disciplinam omnem, in partes vocatis scriptis tbeologorum ecclesin evangelicn vetuliiorum ani-
mo conplesii liuduit, felicissimo eventu successuque, cum nec in addiscendis linguis sacris,
nec liudiis propndeumaticis aliis esset, quod ipsum remoraretur. Itaque facile tempus suppe-
tebat, in reliquas linguas orientales addiscendas incumbendi, cujus rei amorem ssudiumque ei
excitavit tum parentis voluntas, rum amicitia sc consuetudo cum 0. V ^soanne Henrico l^lio,
in academia I^egimontana possea I,ss. 00. professore, qui cum buic catbedrn delimatus esset,
ideo sslalam secesserat, ut in barum linguarum ussi sc exercitatione conssrmaretur. Is socium la-
boris, diligentia: sc sumtuum qunrens - Laumgartenio ssudiorum borum communitatem persua-
sit. Vli autem sunt viri diligentissrmi inssitUtione )udni proselyti, ssromanni, docioris Nsdici-
NN, in literatura rabbinica, tum cel. Obrissiani Lenedisii Mcbaebs in lingua Obaldaica, 8^riaca,
trabica, Ltbiopica: cui lesiionis privatn sc socin mdussriam adjungentes, dici non poteli,
quanta inde incrementa sc babitus cujusdam celeritatem senserint. f,ysso ad lares revocato
perrexit in boc liadio Laumgartenius , sc maxime circa trabicam linguam versabatur, in qua
alios, ut docendo disceret, inliituebat, boc enim pasio miram ad addiscentes utilitatem redun-
dare vir sagacissimus probe noverat. Itaque cum inliituendo classis primn, qun in orpbanotro-
pbeo flalenss viget , scboln I^atinss munus ei anno cmioecxxv. osserretur, illud non recusavit,
classemque Orneam sc Issebraicam diligenter inssruxit , edito,, sub prnssdio cl. Vlicbaebs eru-
dito specimine: c/e //-r-
-r,/L In vere quoque classem tbeologicam erudiendam suscepit , sc
circa
sequeretur l>Iosser, cum fratre pndagogii Ilalenfis dssciplinn traditus, ab eo autem, interceden-
tibus ejus fatis fupremis, brevi, ipse quoque febri gravi tentatus, sejunsius ess. (^un res non-
nibil quidem diligentiam ejus retardavit, sc maturius, quam st ipfe cupiebat, st pater jusserat,
relinquere banc fcbolam coegit, cum viginti demum annos natum academicis ssudiis pater eum
delimavisset, ut tempus suppeteret, quo ad facram difciplinam fcientiarum reliquarum ussi st
exercitatione reciius praepararetur, neque immaturi ingenii juvenis banc palnliram ingredere-
tur. Lsseeit tamen vis animi ingeniique felicitas, junsia educationi atque inssitutioni prn-
ssantissimn , tum ardor dsscendi imwenfus, ut ad altiores dssciplinas progredi resiissme posset,
l^am pbilosopbin st matbematicn partes omnes majori, quam lieri in ea ntate folet, mdussria
didicerat, st suppeditaverat quoque divina providentia, juventutis literarum ssudia nmulantis
utilitati eum dessinans, optimum, qui in paedagogio docebat, prnceptorem , Lutovium virum
dexteritate st do Lirina confpicuum: qui cum ordinarias lesiiones fcbolaliicas lXlossrum longe
fuperare intellexisset, ulterioris meditationis lesiionisque copiam ei fecit, ad qunssiones refpon-
dit,. objesiiones refolvit, sc accurate atque cum meditatione judicandi consuetudinem mire in
eo promovit. Itaque banc arenam literariam nondum, deseruisset, cum tantam inde utilitatem
speraret, nili inter conlicienda vitra optica bsemorrbagia pulmonis valde vebemens anno
cioioccxxm. eum oppressisset, quo insultu magnam sanguinis copiam perdendo vires corporis
valde debilitatas expertus eli. ()un res mire animum ejus turbavit, eo quod parens ex bro-
mopt^fi tabem quoque contraxisset, frater vero ex bnmorrbagia in variolarum morbo obiisset;
sc binc abrumpere ad tempus labores, st sanitati curandn insudare coasius esi. ()uam tamen
brevi iterum ei ressituit divina clementia, ut inter varios prncordiorum peciorisque dolores st
incommoda, succedente bnmorrboidum benebcio, ejusmodi ^anguinis prolluvio amplius nun-
quam tentaretur.
Vix redierat in gratiam cum sanitate, cum reliitutis paulssper viribus ad liudia folita rever-
teretur , st imprimis addsscendis porro linguis vacare pergeret. Namque facri codicis lectione
Lbraica cum amico quodam quotidie exercebatur, fcriptores Orncos diligenti manu versa-
bat, st fcripta porro matbematica atque pbilolopbica consulebat, etiam cum Luwvio, ad sa-
crum minisssrium kotsdamium vocato, commercium epissolicum alebat frequens fatis st erudi-
tum , quo transmissis scriptionibus suis ejus emendationem poliulabat, st ex ejus animadversio-
nibus sua cogitata corrigebat, donec illi placuissent. (^un omnia ante academicorum ssudiorum
initia ab eo suscepta sunt, disponente bunc in modum patris voluntate, ut non nisi rite prn-
paratus ea capesseret.
Illorum auspicia fasia sunt ab eo anno cioioccxxiv. recepto a max. rev. kranclsso, lilio, in
convicium, st poli semessre in sedes. Vlagno autem amore tum ob ingenii felicitatem st ani-
mi candorem, tum ob b. parentis amicitiam a beatis viris, Lreitbauptio, Antonio st bVanclcio,
patre, exceptus sc ad familiarem amicitin usum admissus eli. I^am sc Vrsitbauptius, qui snps
absens erat , consilio eum scripto juvabat, sc bi colloquiis frequentissimis ssudiis ejus magna lide
aderant. Ltiam I^angius st liambacbius iv , dosirinam ejus tbeologicam formare
satagebant. krudenter autem folideque scopoque ejus convenienter magni tbeologi in eo pro
ingenii rerum que circumliantiis reste inliituendo versati sunt, sc ipse omnem curam animo resio
st propositi cenace mira sagacitate superavit. Oum cura enim lites pbilosopbicas, qun mire
eo tempore animos in partes dissraxerant, expendit, examinavit, trutinavit, sacram autem
disciplinam omnem, in partes vocatis scriptis tbeologorum ecclesin evangelicn vetuliiorum ani-
mo conplesii liuduit, felicissimo eventu successuque, cum nec in addiscendis linguis sacris,
nec liudiis propndeumaticis aliis esset, quod ipsum remoraretur. Itaque facile tempus suppe-
tebat, in reliquas linguas orientales addiscendas incumbendi, cujus rei amorem ssudiumque ei
excitavit tum parentis voluntas, rum amicitia sc consuetudo cum 0. V ^soanne Henrico l^lio,
in academia I^egimontana possea I,ss. 00. professore, qui cum buic catbedrn delimatus esset,
ideo sslalam secesserat, ut in barum linguarum ussi sc exercitatione conssrmaretur. Is socium la-
boris, diligentia: sc sumtuum qunrens - Laumgartenio ssudiorum borum communitatem persua-
sit. Vli autem sunt viri diligentissrmi inssitUtione )udni proselyti, ssromanni, docioris Nsdici-
NN, in literatura rabbinica, tum cel. Obrissiani Lenedisii Mcbaebs in lingua Obaldaica, 8^riaca,
trabica, Ltbiopica: cui lesiionis privatn sc socin mdussriam adjungentes, dici non poteli,
quanta inde incrementa sc babitus cujusdam celeritatem senserint. f,ysso ad lares revocato
perrexit in boc liadio Laumgartenius , sc maxime circa trabicam linguam versabatur, in qua
alios, ut docendo disceret, inliituebat, boc enim pasio miram ad addiscentes utilitatem redun-
dare vir sagacissimus probe noverat. Itaque cum inliituendo classis primn, qun in orpbanotro-
pbeo flalenss viget , scboln I^atinss munus ei anno cmioecxxv. osserretur, illud non recusavit,
classemque Orneam sc Issebraicam diligenter inssruxit , edito,, sub prnssdio cl. Vlicbaebs eru-
dito specimine: c/e //-r-
-r,/L In vere quoque classem tbeologicam erudiendam suscepit , sc
circa