I0MNV8 XVIiI I IV8
1)1
^su6cx ^4aAnse LuriX VieariX Neapoli.
^§ni8 quidem tenebris cinxerat jurisprudentiam, quV Norbano auctore caput
tunc vix engere aula fuerat , nox illa barbara, qu^e bonis lireris omnique di-
fcipbna- cultiori litum induxit L rubiginem; ita ut a prissino, quem inter
Romanos nadia erat, lplendore Lr majessate ad ineptiarum dedecora relabe-
recur, ^ciemque ab Irnerio ad liciatum usque referret essmtam L invenu-
liam: ass exorto novo fcienriarum fols ipfa quoque nitori prissino ressituta
^li^m ess, bisque radiis collussrata, quibus elegantiss bumaniratis ssudiorum
m ea renafci vifre funt, venque ^uris Romani fomes ejus confulris parerem. Ouamprimum enim
turum m Italia nidum invenissent Or^ci exules, L Llorenti^ primum, mox per omnes ^ulb
niV gentes eruditionis ornamenta kadienus in oblivionem dedudia ossentarem, ipfa ouoouo
zuris fciemia immaniori vultu elegantiori facie enituit. Namque cum Carina juris eruditio L sso-
mana antiquitas cum ssomani imperii reliquiis luo modo apud Orrecos esset confsrvata manssssec-
que incorrupta ma§is L aliquanto integra, incurlionibus barbararum Pentium bas manluetioris di-
fciplinrL fcintillas non extingu entibus, iplisque eloquentire veteris Orreess A ssomanW atoue
zuris fontibus adbuc in Orneorum manu verfantibus; bas divitias, quN in Orneorum fcbolis us-
que ad excidium Lonssantinopoleos obtinuerunt, depressam patriam deferentes Orreci, una crmi
balibcorum libris m occidentem detulerunt, esseceruntque ssudiis fuis, ut, quibus mens erat
er^diior, aperirentur oculi, 6tmajessas veteris dssciplinV apud OrWcos Lr ssomanos cultre eorum ocu-
los vekementerperssrinZeret, quo non lieri non pocuit, ut ipfius quoque jurisprudentia decus
bEenus m occidente mquinatum fordibu^ L barbaro babitu contemtum, rediret, novisque ef-
fulgeret radiis. Itaque quod immanitatis lireris pressare coepere viri magni, Valla Lolitianus
karrbassus, Lembus bisquessmiles plures, qui cassigatiorem dodirinam, tum quod ad dicendi fcriben'
dique artem artinec, tum quod ad dialecticam L interpretandi artem fpediat, reduxerunt id iu
iis difciplinV prLlliLurum divinum liciati ingenium, magnum Mediolani ornamentum, 'emen-
dare legum ssudium coepit, revocare ad literaturse Orsecos L.omanss elegantiam ssunc vero
velur exortus Dtberius fol ex nebularum caligine magno fplendore essulgere coepit redii eequiqus
fcientia, oculisque illabi omnium, qui de meliori luto formati nativam pulcbritudinem intellige-
bam, adeo ut ^.lciatus, vix vigenti duos annos natus, in conlenlum partemque luam pertrabe
ret, quibuscunque mens recta erat lenlusque pulcbri conlirmacior. tzuamquam aurem ex Italia
sum ejecerat invidia, in Oalliam tamen delatus ressicutum jurisprudentia; bonorem in illo quoquo
regno propagavit, ipli Lrancilco I. proceribusque regni ob illud benelicium factus cbarillimus. Lu-
jus conatus cum poss ejus reditum in Italiam urgerent Lerrerus atque Ooveanus, qui mafculam
KomanD virtutis eloquentiam ad exempla vereris Oricias Latiique ellinxerant, illique legum fcien-
tiam cum oratoria arte conjunxissent. Ludius aurem, <L poss eumLrissonius aliique, antiquitatis no-
titiam relriruissent, essedium inde ess, ut jurisprudentia: quoque in boc regno maiessas obtineret Oii
baud leve decus adjecere vuarenus, vonellus, fdotomannus; (lujacius au^
lut beros alterque jurisprudentiss eleggntiis luis ressituta: parens exortus ess, torum perfecit, drad pri-
fcD magnitudinis, quam apud Lomanos babuit, fenssim feliciter confummavit. quo tempore
non in Italia modo, ledinblilpania quoque, Antonii ^ugussini aufpiciis, L Oerw ania nossra Lrassno Lc
commilitonibus audioribus, cum in manfuetiores liceras magno ssudio ferri coepissent, .Lomani ju-
ris fcientia cum literis elegantioribus a magnis viris utilissimo conatu eventuque baud infelici conium
dia eli. ^.tque eo, quem diximus, modo intra duorum leculorum fparium feliciora <L jucundiora
in Luropa fata jurisprudentia babuit, quam a novem ancea feculis ula fuerat. Vna tamen, quV re-
centioribus temporibus refervara fuit, defuit pbilolopbia fincerior, L imprimis redii ^quique natu-
ralis ex fundamentis reipublicN dedudia fcientia, cum ad medium usque feculum X VLI. una obti-
neret dialediica L politica ^rissotelis, in formanda quidem eloquentia forenli non plane inutilis ali
nullam tamen juris cognitioni lucem fosnerari apta, quse ex aliis longe fontibus baurienda eli. Vbi
vero ingenia coeperunt fediarium pbilofopbiDjugum excutere, infpicere annales pbilofopbiD^ L ve-
teris OrDcise ssomssque pbilofopbiam rimari, ad cujus placita jurisconfultissomani didiafua L conful-
ta exegerant, L tunc quoque fine audiore pbilofopbari, ac naturam in meditando lequi aub funt
exortum inde novum quoque jurisprudentia fidus eli, nempe jus natura, quod fundamentum esset
omnis juris fcientia, cujus vel primas vel potiores tamen partes debemus magno Orotio. tzuo padio
ad perfediionis luss apicem ab eo tempore grassata eli, quos de legibus Lcsequitate pr^cipit, lapientia.
(^UV cum jungeretur antiquitatum Romanarum noriciW, A retegerentur LatinW lingua ssudio arca-
1)1
^su6cx ^4aAnse LuriX VieariX Neapoli.
^§ni8 quidem tenebris cinxerat jurisprudentiam, quV Norbano auctore caput
tunc vix engere aula fuerat , nox illa barbara, qu^e bonis lireris omnique di-
fcipbna- cultiori litum induxit L rubiginem; ita ut a prissino, quem inter
Romanos nadia erat, lplendore Lr majessate ad ineptiarum dedecora relabe-
recur, ^ciemque ab Irnerio ad liciatum usque referret essmtam L invenu-
liam: ass exorto novo fcienriarum fols ipfa quoque nitori prissino ressituta
^li^m ess, bisque radiis collussrata, quibus elegantiss bumaniratis ssudiorum
m ea renafci vifre funt, venque ^uris Romani fomes ejus confulris parerem. Ouamprimum enim
turum m Italia nidum invenissent Or^ci exules, L Llorenti^ primum, mox per omnes ^ulb
niV gentes eruditionis ornamenta kadienus in oblivionem dedudia ossentarem, ipfa ouoouo
zuris fciemia immaniori vultu elegantiori facie enituit. Namque cum Carina juris eruditio L sso-
mana antiquitas cum ssomani imperii reliquiis luo modo apud Orrecos esset confsrvata manssssec-
que incorrupta ma§is L aliquanto integra, incurlionibus barbararum Pentium bas manluetioris di-
fciplinrL fcintillas non extingu entibus, iplisque eloquentire veteris Orreess A ssomanW atoue
zuris fontibus adbuc in Orneorum manu verfantibus; bas divitias, quN in Orneorum fcbolis us-
que ad excidium Lonssantinopoleos obtinuerunt, depressam patriam deferentes Orreci, una crmi
balibcorum libris m occidentem detulerunt, esseceruntque ssudiis fuis, ut, quibus mens erat
er^diior, aperirentur oculi, 6tmajessas veteris dssciplinV apud OrWcos Lr ssomanos cultre eorum ocu-
los vekementerperssrinZeret, quo non lieri non pocuit, ut ipfius quoque jurisprudentia decus
bEenus m occidente mquinatum fordibu^ L barbaro babitu contemtum, rediret, novisque ef-
fulgeret radiis. Itaque quod immanitatis lireris pressare coepere viri magni, Valla Lolitianus
karrbassus, Lembus bisquessmiles plures, qui cassigatiorem dodirinam, tum quod ad dicendi fcriben'
dique artem artinec, tum quod ad dialecticam L interpretandi artem fpediat, reduxerunt id iu
iis difciplinV prLlliLurum divinum liciati ingenium, magnum Mediolani ornamentum, 'emen-
dare legum ssudium coepit, revocare ad literaturse Orsecos L.omanss elegantiam ssunc vero
velur exortus Dtberius fol ex nebularum caligine magno fplendore essulgere coepit redii eequiqus
fcientia, oculisque illabi omnium, qui de meliori luto formati nativam pulcbritudinem intellige-
bam, adeo ut ^.lciatus, vix vigenti duos annos natus, in conlenlum partemque luam pertrabe
ret, quibuscunque mens recta erat lenlusque pulcbri conlirmacior. tzuamquam aurem ex Italia
sum ejecerat invidia, in Oalliam tamen delatus ressicutum jurisprudentia; bonorem in illo quoquo
regno propagavit, ipli Lrancilco I. proceribusque regni ob illud benelicium factus cbarillimus. Lu-
jus conatus cum poss ejus reditum in Italiam urgerent Lerrerus atque Ooveanus, qui mafculam
KomanD virtutis eloquentiam ad exempla vereris Oricias Latiique ellinxerant, illique legum fcien-
tiam cum oratoria arte conjunxissent. Ludius aurem, <L poss eumLrissonius aliique, antiquitatis no-
titiam relriruissent, essedium inde ess, ut jurisprudentia: quoque in boc regno maiessas obtineret Oii
baud leve decus adjecere vuarenus, vonellus, fdotomannus; (lujacius au^
lut beros alterque jurisprudentiss eleggntiis luis ressituta: parens exortus ess, torum perfecit, drad pri-
fcD magnitudinis, quam apud Lomanos babuit, fenssim feliciter confummavit. quo tempore
non in Italia modo, ledinblilpania quoque, Antonii ^ugussini aufpiciis, L Oerw ania nossra Lrassno Lc
commilitonibus audioribus, cum in manfuetiores liceras magno ssudio ferri coepissent, .Lomani ju-
ris fcientia cum literis elegantioribus a magnis viris utilissimo conatu eventuque baud infelici conium
dia eli. ^.tque eo, quem diximus, modo intra duorum leculorum fparium feliciora <L jucundiora
in Luropa fata jurisprudentia babuit, quam a novem ancea feculis ula fuerat. Vna tamen, quV re-
centioribus temporibus refervara fuit, defuit pbilolopbia fincerior, L imprimis redii ^quique natu-
ralis ex fundamentis reipublicN dedudia fcientia, cum ad medium usque feculum X VLI. una obti-
neret dialediica L politica ^rissotelis, in formanda quidem eloquentia forenli non plane inutilis ali
nullam tamen juris cognitioni lucem fosnerari apta, quse ex aliis longe fontibus baurienda eli. Vbi
vero ingenia coeperunt fediarium pbilofopbiDjugum excutere, infpicere annales pbilofopbiD^ L ve-
teris OrDcise ssomssque pbilofopbiam rimari, ad cujus placita jurisconfultissomani didiafua L conful-
ta exegerant, L tunc quoque fine audiore pbilofopbari, ac naturam in meditando lequi aub funt
exortum inde novum quoque jurisprudentia fidus eli, nempe jus natura, quod fundamentum esset
omnis juris fcientia, cujus vel primas vel potiores tamen partes debemus magno Orotio. tzuo padio
ad perfediionis luss apicem ab eo tempore grassata eli, quos de legibus Lcsequitate pr^cipit, lapientia.
(^UV cum jungeretur antiquitatum Romanarum noriciW, A retegerentur LatinW lingua ssudio arca-