DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9813#0088
76 NJT. ET MORAL. JND. OCCJD.
quia ab ista orbis parte egressiis est: non minus quidem, ac ipse aqui-
lo non esse desinit,etsi quidem Zonam torridam peripirauerit. Hinc
ergo liquet, VtrumqUe ventum congenitam sibi proprietatem natu-
ram que seruare, & austrum calidum humidumque, aquilonem ve-
rb frigidum siccumque reuera manere:Itemque,austrum pluuias
nubesque ciere. Boream verb, easdem difssare, cadumque turbidum
serenare & illustrare. Aristoteles autem ex illorum potius stat parti-
bus,qui superius dic£tis conrrarium sentiunt. Aquilo enim in Euro-
pa frigidus ssat,quia a poli regione frigidissima processit. Con tra, Ab~
rego feruidus est,quia a meridie, qux regio omnium cahdissima est,
prossauit.
Quibusexverbisidsanecolligi potest, quod ii,qui ad lineae alte*
rum latus habitat, abrego leu austru srigidu,Cierco verb seu boream
calidum nancifcantur.lllis enim auster a polo,his verb aquilo a meri-
dieprtus ipirat.Iam etsi cuipiam videri queat, austm illic gelidiorcm
essequam hicsitCierco,feuBoreaS)Cum polaris regio abomnibus
ipsbpolofrigidior(quodfit,quia Sol singulis annis in latere tropici
cancriseptem integris diebus longius, quam in latere Capricorni,
moratur,sicut illud ex sequinodtiis, & solstitiis, in di£tis geminis cir-
culis contingentibus,clareconiicipotest)censeatur.
Ex quibus iterum conie&ura ldonea concludere liceret, quod
hoc padtoNaturaprioritatem& nobilitatem dimidiaeorbispartis,
versus aquilonem sitseprse alteraaustrum spe£tante, expresse indica-
re voluerit. Quo constituto, concessbque? videri quidem posset,
ventorum naturas Jineam tranigressbrum, ob id necessarib mutari,
alterarique. Sedreueraidnonfieri,longecertissimumest,apudnos
comprimis,quimultorum annorum diligenti obieruatione,pere-
grinationibus crebrisalinea versiis austrum in hisce regionibusfa-
£tis colledta confirmataque, contrarium prsecise animaduertimus.
Verum quidem id est, ven tum aquilonem illic in genere nec ita frigi-
dum nec serenum ssare, vt hic faci t.Tum & circa Peru,regiones sunt,
inquibusboreasinsalubris pariter & admodum grauis ipirat:non
fccusacinlineaterrarumplanaru,& locis mari finitimis omnibus,
adquingenta circiter millaria excurrentibus, contrarium accidere
notum est. Illic enim auster frigidus valdeque salubris hauritur,ad-
eoque vbiuislimpidus&sereniisest. Necenim vnquamibipluuiae
fiunt. Quaetamen omniaomninb contrario modoinhacEuropa,
cislineam sita,euenirevsus&diesdocent. Iam,etsiquidem,quadn
Peru locis maritimis fieri diximus, nullam nobis regulam condant,
& vt singularia Naturae meritb excipiantur, vtpote quod in omni
tradumaritimonunquampluatjquodquevnusventus ibidemaC
sidub incessanterque spiret, nec vlli alii, contrario sibi, vel latum vn-
guem cedat,si cu ti de his, fauente diuina gratia, deinceps vberius, &
quantum ad rem facereputabitur,did:uri sumusdn hoc tamen con-
stans
t
quia ab ista orbis parte egressiis est: non minus quidem, ac ipse aqui-
lo non esse desinit,etsi quidem Zonam torridam peripirauerit. Hinc
ergo liquet, VtrumqUe ventum congenitam sibi proprietatem natu-
ram que seruare, & austrum calidum humidumque, aquilonem ve-
rb frigidum siccumque reuera manere:Itemque,austrum pluuias
nubesque ciere. Boream verb, easdem difssare, cadumque turbidum
serenare & illustrare. Aristoteles autem ex illorum potius stat parti-
bus,qui superius dic£tis conrrarium sentiunt. Aquilo enim in Euro-
pa frigidus ssat,quia a poli regione frigidissima processit. Con tra, Ab~
rego feruidus est,quia a meridie, qux regio omnium cahdissima est,
prossauit.
Quibusexverbisidsanecolligi potest, quod ii,qui ad lineae alte*
rum latus habitat, abrego leu austru srigidu,Cierco verb seu boream
calidum nancifcantur.lllis enim auster a polo,his verb aquilo a meri-
dieprtus ipirat.Iam etsi cuipiam videri queat, austm illic gelidiorcm
essequam hicsitCierco,feuBoreaS)Cum polaris regio abomnibus
ipsbpolofrigidior(quodfit,quia Sol singulis annis in latere tropici
cancriseptem integris diebus longius, quam in latere Capricorni,
moratur,sicut illud ex sequinodtiis, & solstitiis, in di£tis geminis cir-
culis contingentibus,clareconiicipotest)censeatur.
Ex quibus iterum conie&ura ldonea concludere liceret, quod
hoc padtoNaturaprioritatem& nobilitatem dimidiaeorbispartis,
versus aquilonem sitseprse alteraaustrum spe£tante, expresse indica-
re voluerit. Quo constituto, concessbque? videri quidem posset,
ventorum naturas Jineam tranigressbrum, ob id necessarib mutari,
alterarique. Sedreueraidnonfieri,longecertissimumest,apudnos
comprimis,quimultorum annorum diligenti obieruatione,pere-
grinationibus crebrisalinea versiis austrum in hisce regionibusfa-
£tis colledta confirmataque, contrarium prsecise animaduertimus.
Verum quidem id est, ven tum aquilonem illic in genere nec ita frigi-
dum nec serenum ssare, vt hic faci t.Tum & circa Peru,regiones sunt,
inquibusboreasinsalubris pariter & admodum grauis ipirat:non
fccusacinlineaterrarumplanaru,& locis mari finitimis omnibus,
adquingenta circiter millaria excurrentibus, contrarium accidere
notum est. Illic enim auster frigidus valdeque salubris hauritur,ad-
eoque vbiuislimpidus&sereniisest. Necenim vnquamibipluuiae
fiunt. Quaetamen omniaomninb contrario modoinhacEuropa,
cislineam sita,euenirevsus&diesdocent. Iam,etsiquidem,quadn
Peru locis maritimis fieri diximus, nullam nobis regulam condant,
& vt singularia Naturae meritb excipiantur, vtpote quod in omni
tradumaritimonunquampluatjquodquevnusventus ibidemaC
sidub incessanterque spiret, nec vlli alii, contrario sibi, vel latum vn-
guem cedat,si cu ti de his, fauente diuina gratia, deinceps vberius, &
quantum ad rem facereputabitur,did:uri sumusdn hoc tamen con-
stans
t